«Noshir» 2019 iqtisodiy va ijtimoiy geografiya

IQTISODIY VA IJTIMOIY GEOGRAFIYA 

410 
hissasidir. Masalan, O‘zbekiston Respublikasida bu ko‘rsatkich 50.5 % (real 

urbanizatsiya darajasi 35.5 foiz

5
), Singapurda 100 %, Yaponiyada 67 %, 

Turkmanistonda 50 % va h.z. Rivojlangan mamlakatlarda urbanizatsiya

koeffitsiyenti 90 % va undan ortiqni tashkil etadi. 
Urbanizatsiya darajasi quyidagi formula orqali keltirib chiqariladi:

S

urb

= 


· 100 % 
Bu yerda, 
S
urb

= shahar aholisi salmog‘i;

C
S

= shaharlarda yashovchi aholi soni; 

S = umumiy aholi soni. 


Urbanizatsiya darajasi shahar aholisi salmog‘ini ifodalar ekan, uning 

qiymatini aholi sonini bilgan holda, hisoblab chiqarish mumkin.

№

_

91. 

2018-yil jahon aholisi 7 621 000 000 kishini tashkil etgani holda,

4 191 550 000 kishi shaharlarda yashagan. Shundan kelib chiqqan holda, 2018-

yilgi jahon urbanizatsiya ko‘rsatkichini aniqlash lozim.


Yechish:
Urbanizatsiyaga oid ushbu shahar aholisi salmog‘ini hisoblash amali 
quyidagicha amalga oshiriladi:
1) hisoblash uchun olingan davrdagi jahon aholisi (S) – 7 621 000 000 kishi; 
2) jami shaharlarda yashovchi aholi soni aniqlanadi (C
S
) – 4 191 550 000 kishi; 

3) urbanizatsiya darajasi (S

urb

) hisoblanadi:

a) formula orqali: 


S

urb

= 


· 

100%
=

= 0,55 · 100% = 

55,0 %

b) proporsiya usuli orqali hisoblash usuli:

7 621 000 000 ---------------------------------- 100 %

4 191 550 000 = x -------

=

55 %

5

Ўзбекистон 

Республикаси

Президенти 
Шавкат
Мирзиѐевнинг 
Олий
Мажлисга 

Мурожаатномаси. 28.12.2018.

https://president.uz/uz/lists/view/2228

---

---