Бугунги кунда инвестицион лойиҳаларнинг самарадорлигини баҳолаш пул оқимлари ҳақидаги маълумотларга асосланади. Лекин пул оқимлари миқдорини аниқлашнинг ҳам ўзига хос муаммолари мавжудлиги боис, пул тушумлари ва чиқимларинининг хусусиятларини билиб олиш зарур бўлади. Бунда соф пул оқимини топиш учун қуйидаги формуладан фойдаланилса мақсадга мувофиқ ҳисобланади: - Бугунги кунда инвестицион лойиҳаларнинг самарадорлигини баҳолаш пул оқимлари ҳақидаги маълумотларга асосланади. Лекин пул оқимлари миқдорини аниқлашнинг ҳам ўзига хос муаммолари мавжудлиги боис, пул тушумлари ва чиқимларинининг хусусиятларини билиб олиш зарур бўлади. Бунда соф пул оқимини топиш учун қуйидаги формуладан фойдаланилса мақсадга мувофиқ ҳисобланади:
- – Сотишдан тушган тушум
- –Ўзгарувчан харажатлар
- – Амортизация
- – Кредит учун фоиз
- – Бошқа доимий харажатлар
- = Солиққа тортиладиган база
- – Фойда (даромад) солиғи
- = Корхона ихтиёрида қоладиган фойда (соф фойда)
- + Амортизация
- Корхонанинг соф пул оқими (Cash Flow – CF)
Diskont stavkasi kapital bozoridagi uzoq muddatli ssudalar bo‘yicha to‘lanadigan haqiqiy foiz stavkasidan kichik bo‘lishi kerak emas, deb hisoblanadi. - Diskont stavkasi kapital bozoridagi uzoq muddatli ssudalar bo‘yicha to‘lanadigan haqiqiy foiz stavkasidan kichik bo‘lishi kerak emas, deb hisoblanadi.
- Diskont stavkasi investorning o‘zi uchun befoyda deb hisoblagan me’yordan yuqori bo‘lishi lozim.
Соф жорий қиймат (NPV) - Соф жорий қиймат (NPV) - инвестициялаш объектидан фойдаланиш даврида олдиндан қатъий белгиланган ва ўзгармас фоиз ставкасида олинадиган даромадлар ва қилинадиган ҳаражатларнинг алоҳида муайян даврдаги барча кирим ва чиқимларнинг дискотлаштирилиши йўли билан олинган ва улар ўртасидаги фарқни ифодаловчи қиймат.
- Бу усулнинг моҳияти шундаки, йиллик соф пул оқими миқдори ҳар бир давр учун лойиҳани амалга оширишнинг бошланғич йилига келтирилади ва у оқибатда ўзини пул миқдорида соф жорий қиймат ёки соф дисконтлаштирилган даромад сифатида намоён этади.
Do'stlaringiz bilan baham: |
