Nuraliyeva xafiza otaevna
ISHLAB CHIQARISH MUHITIDAGI BIOLOGIK OMILLAR
Download 1.95 Mb. Pdf ko'rish
|
Гигиена дарслик ПДФ
3.3. ISHLAB CHIQARISH MUHITIDAGI BIOLOGIK OMILLAR
Ishlab chiqarishga doir biologik omillarga biologik ob‘ektlar yoki ularning hayot faoliyati mahsulotlari hisoblanib, ish vaqtida ishchilar ular bilan aloqada bo‗ladilar. Bu yo‗nalishda eng ko‗p ahamiyatga ega bo‗lgan omillar makro- va mikroorganizmlar bo‗lib, ular bilan aloqada bo‗ladigan ishchilarda kasbga oid infeksiyalar yoki invaziyalar kuzatiladi. Bunday ishlar qatoriga yuqumli kasallikga chalingan bemorlar bilan muloqatda bo‗lish, kasallangan qishloq xo‗jaligi hayvonlari bilan muloqatda bo‗lish, ayrim turdagi qishloq xo‗jaligi mahsulotlarini qayta ishlash bilan aloqada bo‗ladigan ishlar (sut, go‗sht, mol terilari ya‘ni jun), infeksiya bilan ifloslangan materiallar bilan ishlash (bakteriologik laboratoriya), hamda infeksiyani tashuvchilar bilan aloqada bo‗lish mumkinligiga bog‗liq ish sharoitlari (kanalar) kiradi. Yyqumli kasallik kasbiy bo‗lishi mumkin qachonki, ishchi ish jarayonida shu nomdagi infeksiya manbai bilan bevosita aloqada bo‗lgan bo‗lsa, lekin bunda boshqa joyda zararlangan bo‗lishini ham inobatga olish kerak (kasallikni yashirin davrini, aloqada bo‗lmaganlik va boshqa). Eng ko‘p uchraydigan kasbiy infeksiyalar qatoriga - sil kasalligi, brutsellyoz, kuydirgi (sibir yarasi), kanali ensefalit, ornitoz, "sut sog‗uvchilar tugunchasi", mikozlar qiradi. Keltirilgan kasalliklar odamga kasallangan hayvonlardan yuqishi mumkin, shuning uchun ularni kasbiy zoonozlar deyiladi. Ammo kasallik bemor odamlardan ham yuqishi mumkin yoki kasallangan odamning qoni, balg‗ami, siydigi, ahlatini tekshirish jarayonida kasallik o‗tadi. Bunday holatlarda kelib chiqadigan kasallikga antroponoz kasallik deyiladi (gepatit, ich terlama, ichburug, SPID). Kasbiy infeksiyalarning oldini olish tadbirlariga birinchi navbatda shaxsiy gigiyena qoidalariga qatiyan rioya qilishni kiritish mumkin, bundan tashqari, quyidagi tadbirlar katta ahamiyatga egadir: - kasallangan odam yoki hayvonlarni erta aniqlash, hisobga olish, izolyasiya qilish va davolash; 65 - profilaktik emlash tadbirlarini vaqtida o‗tkazish; - kasallik tarqalgan joylarda dezinfektsiya ishlarini olib borish, sog‗lomlashtirish, jumladan, kasallangan kemiruvchilarni tutish va umuman yo‗qotish; - kasalxonalar, chorvachilik komplekslari, go‗sht kombinatlari, sut va terini qayta ishlash zavodlari, bakteriologik laboratoriyalarni gigiyenik talab asosida qurish, jihozlash va ulardan to‗g‗ri foydalanish; - yuqorida ko‗rsatilgan ob‘ektlarda sanitar-epidemiologik tartibga rioya qilish; - ko‗rsatilgan ob‘ektlardagi hodimlarni gigiyenik qoidalarga o‗qitish, ishchilarni maxsus kiyimlar bilan ta‘minlash; - ishchilarni tibbiy ko‗riklardan muntazam vaqtida o‗tkazib turish. Farmatsevtik korxonalarda biologik omillar, chunonchi antibiotiklar, mug‗orlar, oqsil-vitamin qomplekslar (konsentratlari)i, achitqilar bilan muloqatda bo‗lishi mumkin, korxonalarda biotexnologiyalarni qo‗llashda kuzatilib, ishchilarda disbakteriozlarni, kandidomikozlarni, allergik kasalliklarni keltirib chiqarishi mumkin. Bunday hollarda profilaktik tadbirlar birinchi navbatda ko‗rsatilgan omillarning miqdorini ishlab chiqarish muhitida kamaytirishga qaratilgan bo‗lishi kerak. Download 1.95 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling