О для чайников : прак тическое пос
Download 3.45 Mb. Pdf ko'rish
|
Boshlovchi asalarichilar uchun-1
|
сен
тябр АСАЛАРИЛАР ҲАҚИДА ҲАЛИ БУНИ БИЛМАЙСИЗ — 6ФАКТ Бир килограмм асал олиш учун асаларилар 4500 марта парвоз қи- лиши ва 6–10 млн гулдан шира олиши керак. Кучли оила бир кунда 5–10 кг асал (10–20 кг шира) тўплаши мумкин сЕнТябрда қандай ишлар бажарилади? Сентябрда асалариларни кузги озиқлантириш ишлари бошлана- ди. Кузги озиқлантириш асалариларни рағбатлантириш, қиш да- вомида ёш асалариларнинг ўсиши учун зарур. Қўшимча озиқлан- тирилганда ва уяда янги ғумбаклар пайдо бўлганда асаларилар қунт билан гул чанги излаб учиб кетади. ОзиқланТириш уЧун МОслаМа ясаш Аввалига озиқлантириш учун мослама ясанг, бу ишни уй шарои- тида бажариш мумкин. Сиз озиқлантириш рамкасини ёки рамка устига ўрнатиладиган озиқлантириш мосламасини ясашингиз мумкин. Озиқлантириш рамкасини ясаш учун оддий рамкани олинг. Унинг 1 КГ 6 10 000000 ... = Бошловчи асаларичилар учун АСАЛАРИЧИЛИК 34 юқори планкасини олиб ташланг, ёнларида ушлаш учун жой қол- диринг. Юқоридан 15 сантиметр масофада, ён планкалар торай- иб борадиган жойда ёнламасига яна битта планка ўрнатинг. Энди ён планкаларга фанерани шундай қилиб қоқингки, қиём учун идиш ҳосил бўлсин. Барча тирқишларни эритилган мум билан ёпинг. Сўнг қиём қуйинг, устига пайраха ёки чўп ташланг ва ушбу рамкани уя- нинг энг четки қисмига қўйинг. Иккинчи шакли унча катта бўлмаган ясси қути бўлиб, унинг туби фанерадан, ёнлари қалин бўлмаган тахтадан ясалган. Бундай қутининг баландлиги 4 сантиметр, кенглиги 20 сантиметр ва узунлиги 30 сантиметр бўлиши керак. Барча тирқишлар эри- тилган мум билан қопланади. Қутининг ён томонидан арилар ўтиши учун йўлак қилинади, тепадан озуқа устига юпқа чўплар ташлаш керак, улар асалариларга чўкмасликка ёрдам беради. Идишнинг устига шиша ёпиш ва рамкани шундай қўйиш керакки, йўлак рамкаларнинг ёнламасига тўғри келсин. ОзиқланТируВЧи раМКа шиша ПлОТ қиёМ асаларилар уЧун ЎТиш ж Ойи 20 сМ 30 сМ 4 сМ қуТи шаКлидаГи ОзиқланТириш МОслаМаси сХЕМаси шиша ПлОТ — арилар уЧун ЎТиш жОйи Бошловчи асаларичилар учун АСАЛАРИЧИЛИК 35 қЎшиМЧа ОзиқланТириш Энди тенг нисбатда шакар ва тоза қайнатилган сувни аралашти- риб, қиём тайёрлаш керак. Турли касалликларнинг олдини олиш учун қиёмга тетрациклин қўшиш тавсия қилинади, бунда 4 литр қиёмга 1 грамм тетрациклин қўшилади. Уяда асал умуман бўл- маса, битта оилага ўртача 12 литр қиём керак бўлади. Заруратга кўра, асаларилар бирон хасталикка чалинса, қиёмга бошқа дори- лар ҳам қўшилиши мумкин. Дориларни асаларичилар жамияти- да сотиб олиш мумкин, у ерда у ёки бу касалликларни даволаш бўйича батафсил маълумот ҳам берилади. Шуни ёдда тутиш за- рурки, қиёмга дорилар алоҳида солинади, уларни аралаштириб бериш мумкин эмас. Бу тарзда олинган қиёмни кунига 100–200 граммдан, ёки кунора ярим литрдан бериб туриш маъқул. Углеводли озуқа — қиёмдан ташқари асалариларга оқ- силли озуқа — ўсимликлар чанги ҳам керак. Ўсиб бораёган ғумбакларни боқишда улар ўз оқ- силларини ишлатади. Гул чанги захирасини яратиш учун асалари- лар уларни ячейкаларга жойлаб, устидан асал суртади. Ҳар бир асаларилар оиласида бириккита пергали рамка бўлиши зарур. Перга етишмаган ҳолларда асаларичи совуқ ва асаларилар уча суВ 3036 0 с 4 л. + 4 КГ. шаКар ТЕТрациКлин 1 ГраММ + = қиёМ қиёМ 0,5 л. ... КунОра Бошловчи асаларичилар учун АСАЛАРИЧИЛИК 36 олмайдиган ҳавода асаларилар оиласига перга ўрнини босувчи озуқа берилади. Бундай озуқани тайёрлаш учун соя ўсимлиги унини капрон элак- дан ўтказинг ва бироз қовуринг. Сўнгра икки қисм шакар бир қисм сув нисбатида қиём тайёрланг, унда хамиртуруш эритинг. Хамир- туруш қиём тайёрлаш учун олинган сув ҳажмидан икки баравар кам бўлиши керак. Масалан, бир литр сувга икки кило шакар ва 0,5 хамиртуруш олинг. Хамиртурушли қиёмни қайнашга яқин ҳа- роратгача иситинг, аммо қайнатманг, сўнгра совутинг. Совуган қи- ёмга тайёрлаб қўйилган сояли унни солинг, бунда ҳосил бўлган хамир оқмаслиги керак. Тайёрланган оқсилли озуқани уяга рам- каларнинг устига қўйинг. Бундай озуқанинг 200–400 грамми бир ҳафтага етади. сОя уни суВ 1 л 0,5 КГ ХаМирТуриш шаКар исиТиш + + 2 КГ сОВуТиш элаш қОВуриш 1 2 1 Ва 2бОсқиЧ яКуний МаҳсулОТларини аралашТириш 3 Бошловчи асаларичилар учун АСАЛАРИЧИЛИК 37 бирОз назарий МаълуМОТлар асалариЧилиК КасаллиКлари – лиЧинКалар КасаллиГи аМЕриКаЧа ГнилЕц Оила америкача гнилец билан касалланганини ташқи кўриниш- дан билиш мумкин: бунда тухумли ячейкалар қопқоқлари туш- ган ёки тешилган бўлади. Аввалига личинкалар оч қўнғир тусли бўлади, сўнгра қорайиб кетади. Улардан эритилган дурадгорлик елими ҳиди келади, аммо ҳиди ўткир эмас. Личинка шаклсиз мас- сага айланади, уни ячейкадан чўп билан чиқариб ташлаш мумкин. Масса чўзилувчан бўлади. Личинкалар касалланганини аниқласангиз, уларни бошқа уяга кўчириш зарур бўлади. Бунинг учун барча ариларни битта қути- га қоқиб тушириш керак ва у ерда 2 кун сақлаш керак. Бу пайтда улар зобикларидаги асал захираларини еб бўлади ва зарарланган асални янги қутига олиб ўтмайди. Икки кундан сўнг асаларилар янги ёки дезинфекция қилинган янги мумкатакли эски уяга кўчи- рилади. Зарарланган уядаги барча асалли рамкаларни чиқариш ва асали- ни тортиб олиш керак. Сушли рамкаларни асаларилардан холи қи- лиш ва мум эриткичда эритиб олиш керак. Олинган асални, фақат совуқ тушганда ейиш мумкин. Асалариларни озиқлантириш учун бундай асал ярамайди. Барча рамкаларни ва зарарланган оила уясини кавшарлаш лам- паси олови билан куйдириш, бунда ёнғиндан эҳтиёт бўлиш қои- даларига риоя қилиш керак ёки ёқиб ташлаш лозим. Холстларни, барча металл инвентарни ярим соат қайнатиш керак. Асал ҳай- даш ускунасини икки марталаб совун ва иссиқ сув билан ювиш ва яхшилаб офтобда қуритиш керак. Бошловчи асаларичилар учун АСАЛАРИЧИЛИК 38 Касаллик жуда юқумли ва даволаш қийин бўлганлиги сабабли ях- шиси уяни асаларилар, рамкалар ва сушлар билан бирга ёқиб юбо- риш керак. Фақат олдин асални олиш керак. ЕВрОПаЧа ГнилЕц Оила европача гнилец билан касалланганлигини қолдирилган ячейкалар ва усти ёпилган расплод орасида тухумли ва ёш личин- кали ячейкалар борлигидан, шунингдек ўзига хос ўткир, чиришни эслатувчи нордон ҳиддан билса бўлади. Европача гнилец америка- часидан шуниси билан фарқланадики, европачасида личинкалар ғумбакка айланмасдан ҳалок бўлади. Ўлган личинкали ячейкаларга қарасангиз, уларнинг ички томони майин тук билан қопланганини кўрасиз. Одатда, кучли асаларилар оиласи бундай касални ўзи енгади, айни пайтда уларга норсульфазолнатрий қўшилган қиём беради, шу- нингдек қиёмни зарарланган мумкатакларга сепиш мумкин. Бу ҳам ёрдам бермаса, америкача гнилецдаги каби иш тутиш керак. ОҳаКли расПлОд Агарда оқ моғор қоплаган сарғиш личинкаларни кўрсангиз, демак оила оҳакли расплод касалигига чалинган. Моғорлаган личинкалар қурийди ва қуриган совун бўлакларига ўхшаб қолади. Бундай касалликдан қутулиш учун мумкатакларнинг зарарланган қисмларини кесиб ташлаш керак. ТОшли расПлОд Бу касаллик оҳакли расплодга ўхшаш, фақат моғорнинг ранги оқ эмас, балки яшилсимон ёки кўкимтир бўлади. Бу касаллик кат- та ариларга ҳам юқади, улар ўлар экан, усти моғор қоплаган тош мумиёга ўхшаб қолади. Шуни ёдда тутиш керакки, бу касалликни Бошловчи асаларичилар учун АСАЛАРИЧИЛИК 39 қўзғатувчи замбуруғ одамлар учун ҳам хавфли. Шу сабабли касал- ланган уя билан ишлаш пайтида замбуруғ спораларни ютмаслик учун бурун ва оғизни беркитиш керак. Бундай аралашмадан олин- ган асал одам учун хавфлидир, фақат қирқ дақиқа давомида қай- натиш орқали асал зарарсизлантирилиши мумкин. |
