О е. X o ‘j a n a z a r o V, М. M ir s o V u r o V, Т. N o r b o b o y e V a ekologiya va barqaror taraqqiyot ta’limi

3. « K islo ta li y o m g ‘irlar»
Ingliz 
ximigi 
Robert 
Anges 
Smit 
sanoat 
shahri 
Manchesterda havoning 3 ta turi:
- karbonat ammoniyli havo (N H ^C O j;
- sulfat ammoniyli havo (NH
2
)
2
S
0
4;
- sulfat kislota H
2
SO
4
ni aniqlaydi va 1872 - yilda «kislotali 
yomg‘ir», degan so‘zni o‘zining 
«Havo va yomg‘ir» asarida 
tasvirlaydi (
1
-rasm).
1-rasrn
K islo ta li y o m g ‘irga sa b a b b o ‘lu v ch i h o lat
4 9
-

---

EKOLOGIYA
Atmosfera havosini muhofaza qilish uchun quyidagi chora - 
tadbirlami qo‘llash lozim:
1. Xavfli moddalarning hosil bo‘lishini bartaraf etuvchi 
mavjud texnologiyalami takomillasbtirish. Yangi texnologik 
jarayonlarni joriy etish.
2. 
Yoqilg‘i 
tarkibi, 
apparatlar 
va 
karbyuratorlami 
yaxshilash, 
tozalovchi 
qurilmalar 
yordamida 
atmosferaga 
chiqindilar chiqishini kamaytirish va bartaraf etish.
3. Zararli chiqindilar chiqaruvchi manbalami to‘g ‘ri 
joylashtirish orqaii atmosferaning ifloslanishini oldini olish va 
yashii maydonlami kengaytirish.
0 ‘zbekistonda «Atmosferani muhofaza qilish to ‘g‘risida»gi 
maxsus Qonun 1996 - yilning 27-dekabrida qabul qilingan. 
Ushbu Qonunga muvofiq, atmosferaga salbiy ta ’siri uchun 
korxonalar, tashkilotlar va muassasalar uchun jarim a to‘lovlari 
belgilangan va boshqa majburiyatlar yuklangan.
tp
 
S a v o l va to p sh iriq la r
• 
1. Atmosfera tarkibidagi gazlarni aytib bering?
2. Atmosferaning ifloslanishi deganda nimani tushunasiz?
3. Global isishni izohlang?
4. Issiqxona effekti nima?
5. Kislotali yomg‘irlaming qanday salbiy ta’siri bor?
6
. Ozon tuynugi muammosi deganda nimani tushunasiz?
7. 0 ‘zbekistonda 
atmosfera 
havosini 
muhofaza 
qilish 
borasida qanday ishlar qilinmoqda?

---

EKOLOGIYA