О е. X o ‘j a n a z a r o V, М. M ir s o V u r o V, Т. N o r b o b o y e V a ekologiya va barqaror taraqqiyot ta’limi

EK O LO G IYA
C ho‘lanishni keltirib chiqaradigan om illar quyidagicha
t'arqlanadi:
Tabiiy om illar:
- 
iqlim —
yuqori harorat va quruq, juda quruq havo, kam 
miqdordagi yog‘ingarchilik;
~ 
gidrologik ~
namiikning katta miqdorda yo‘qotilishi:
- 
relyef -
qum va sho'rlangan yerlaming tabiiy holda tarqalishi;
- 
tabiiy ofatlar
- toshqinlar, tog' va tog‘ oldi hududlardagi 
o'pirilish, nurash.
A ntropogen om illar:
- 
su g ‘orma dehqonchilik
- nomukammal irrigatsion tizim va 
agrotexnika tufayli yuzaga keladi, o'g^itlarnmg mcyor bo‘yicha 
berilmasligi va hokazolar;
- 
haddan tashqari m ollarni o'tlath h
- moJlarni o ’simik 
qoplamining rivojlanish fazalariga e ’tibor bermasdan, rejasiz 
boqish;
- 
muntazam inshootlarni qurish:
yoT, neft va gaz o‘tkazish, 
elektr tarmoqlarini o‘tkazish, muhim ekologik chegara va 
yaroqsiz yerlarni hisobga olmasdan, kanal qurish va hokazolar;
choUlanishga olib keluvchi boshqo omillar
{Vrmonlarni 
rejasiz kesish, buta va yarimbutalami chorva mollari va voqilgi 
uchun kesish, tuproq va yer osti suvlarining zaharli moddalar bilan 
ifloslanishi, 
transport 
ta’siri, 
aholi 
punktlari 
atrofida 
chiqindilarning to ‘planishi).
-
1 0 8
-

---

EKOLOGIYA
Cho‘llanish yuzaga keltirgan salbiy holatlar
Demak, cho‘llanish jarayonini keltirib chiqaradigan asosiy 
holatlar quyidagilar:
- tuproq sh o'rlan ish i;
- shamol va suv eroziyasi;
- tuproq chirindi qatlaminnig kamayishi;
- o ‘simlik qoplamining degradatsiyasi;
- tuproqning kimyoviy zaharlanishi.