O yakubjonov, S. Tursunov, J. Muqimov

Dunyoda bug‘doy ekiladigan maydon, uning hosildorligi, yalpi hosili
(FAO m a’lumotlari, 2000-y.)
M amlakatlar
Ekin
maydoni,
ming/ga
Hosildor­
lik, s/ga
Yalpi hosil, 
mln.t
Jahonda
215180
27,06
582223
Afrika
8532
16,32
13921
Misr
1050
63,33
6650
M orokko
2500
5,52
1381
Shim. Amerika
32785
27,94
91600
AQSH
22033
28,12
61950
Janubiy Amerika
8121
23,84
19360
Osiyo
83551
27,61
230716
Afg‘oniston
2027
7,24
1469
Xitoy
26501
38,08
100906
Hindiston
27398
24,21
70099
Qozog'iston
9985
10,0
10000
0 ‘zbekiston
1108
25,15
2787
Yevropa
27408
48,77
133673
B u g ‘d o y n in g k e p a g i, p o x o li, so m o n i, t o ‘p o n i y u q o ri o ziqaviy
qiym atga ega. U ning kepagi ham m a qishloq xo ‘jalik hayvonlari uchun 
to ‘yimli oziqadir. U ndagi hazm b o ‘ladigan oqsil m iqdori arpa doniga 
n isb atan 1,5 b a ra v a r k o ‘p. Som oni m aydalangan va b u g ia n g a n yoki 
kimyoviy m oddalar bilan ishlansa, qoram ollar, q o ‘ylar uchun yaxshi oziqa 
b o ia d i. Somonining 100 kg ida 0,5-1,0 kg oqsil, 20-22 oziqa birligi bor.
Boshqa o ‘simliklar mahsulotlariga qaraganda bug‘doy doni tarkibida 
oqsil va kleykovina m iqdori yuqori b o ia d i. Xam irga achitqi (xamirturush) 
q o ‘shilganda u k o ‘pchib, b ijg ib , hajmi kattalashadi va karbonat angidrid 
gazi hosil b o ia d i. Bug‘doy donining tarkibida kraxmal, oqsil, m a’danli 
m oddalar, vitam inlar bor. Bug‘doydagi m a’danli m oddalar va vitaminlar, 
ayniq sa, b u tu n d o n va u n d a n tay y o rlan a d ig an m ah su lo tla rd a k o ‘p 
b o ia d i.
O ziq-ovqat m ahsuloti sifatida bug‘doy unidan turli navdagi nonlar, 
shirin kulchalar, pishiriqlar, vaflilar, m akaronlar, bolalar uchun parhez 
tao m tayyorlashda ishlatiladigan yorm alar, yarim fabrika m ahsulotlar

---