O yakubjonov, S. Tursunov, J. Muqimov

SA V O L L A R
1.Burchoqning ahamiyati, ekin m aydonlari va hosildorligi.
2. Burchoqning tuzilishi va navlari.
3. Burchoq yetishtirish texnologiyasi.
4.7. Loviya
Xalq xo‘jaligidagi ahamiyati. Loviya yoki rus loviyasi qadimgi 
o ‘simliklardan b o iib , oziq-ovqat sifatida keng foydalaniladi. Loviya 
dukkaklilar ichida eng quvvatli o ‘simliklardan hisoblanadi.
M asalan, bir kilogram m donida 3450 quvvat bor. Hazm b o iis h
darajasi ham yuqori. K avkazorti respublikalarida loviyaning xom 
d u k k ak laridan konserva san o atid a foydalaniladi. Oq donli loviya 
urugiarining uni bug‘doy uniga qo‘shilganida uning to ‘yimliligi va hazm 
boiishi ortadi. Loviya uni qo‘shilgan unlardan tayyorlangan nonlar yosh 
bolalar uchun parhez mahsuloti hisoblanadi. Urug‘i tarkibida 28-33 foiz 
oqsil b o iib , yaxshi hazm b oiad i. Bargidan limon kislota va bir qator 
tibbiyot preparatlari olinadi.
Amerika qit’asi ochilgandan so‘ng loviya Yevropaga m a’lum boiadi. 
XVIII asming oxiridan ekila boshlandi. Kavkazorti jumhuriyatlariga Old 
Osiyo mamlakatlaridan o‘tib keldi. Sobiq Ittifoqda asosiy loviya ekuvchi 
tu m an lar U kraina, G urjiston va M oldova d avlatlari hisoblanadi. 
Loviyaning don hosildorligi gektariga o ‘rtacha 12,5 sentnerni tashkil 
qiladi. U asosan don olish uchun yetishtiriladi.
Botanik tuzilishi. Loviyaning tabiatda 230 ta turi mavjud b o iib , 
m adaniy o ‘simlik sifatida 17 ta turi ekiladi. Loviyaning 5 turi eng 
ahamiyatli hisoblanadi: 1) oddiy, 2) kulgili, 3) tepari, 4) lim, 5) mosh. 4 
Don olish uchun loviyaning ikki turi: oddiy loviya va mosh ekiladi. 
Ildizi o ‘q ildiz b o iib , asosiy qismi yerning haydalgan qatlam iga 
joylashadi. Bir necha yil ekilib kelingan joylarda ildizlarida tuganak 
hosil qiladi, 1,5 m chuqurlikka kirib boradi.

---