O yakubjonov, S. Tursunov, J. Muqimov

Tezpishar. 
0 ‘zbekiston donchilik ilmiy tekshirish instituti («Don» ilmiy 
ishlab chiqarish birlashmasi)da Bezostaya-1 x Grekum-646 navlarini 
chatishtirib va so‘ngra yakkalab tanlash yo‘li bilan yaratilgan.
Mualliflar: Katkova R.O., Beknazarov N.B., Mamirov N.M., Amanov 
M.A., Pokrovskiy N.V.
1980-yildan Jizzax, Qashqadaryo, Navoiy, Samarqand, Surxondaryo 
v iloyatlarining lalm ikor yerlarida kuzgi ekish m u d d atid a d av lat 
ro ‘yxatiga kiritilgan.
Eritrospermum tur xiliga mansub. Duvarak (biologik kuzgi).
Boshog‘i naysimon, o ‘rtacha uzunlikda (8-10 sm), zich.
Boshoq qipig‘i uzunchoq-tuxumsimon, yaxshi tomirlangan. Tishchasi 
o ‘tkir, kalta, yelkasi to ‘g ‘ri. Qiltig‘i kalta, dag‘al ariqchali. 1000 ta 
donining vazni 36,3 dan 40,7 g gacha.
Nav tezpishar, o ‘sish davri erta bahorda to ‘la chiqqanda 143 dan 177 
k u ngacha. Y o tib qolish va t o ‘kilishga b ard o sh li. Q ishga va 
qurg‘oqchilikka chidamliligi 5,0 ball.
1996-2000-sinov yillarida o ‘rtacha hosildorlik gektaridan G ‘allaorol 
va Q am ashi lalm ikor nav sinash sho x o b ch alarid a 15,6 dan 21,8 
sentnergacha, og‘ir lalmikor sharoitda 7,8 sentner.
G ‘allaorol nav sinash shoxobchasida sariq zang bilan 22,0 % gacha 
zararlandi.
R espublika non nazorati tajribaxonasining m a’lum otiga k o ‘ra, 
navning texnologik va non yopish sifati o ‘rtacha: oqsil miqdori (protein) 
9,1 %, kleykovina 27,0 %, un chiqishi 75,0 %. Nonining ko‘tarilish hajmi 
307 sm3. Umumiy non yopish bahosi o ‘rtacha (3,5 ball).
C h illa k i. 
N av A n d ijo n d o n va d o n - d u k k a k li e k in la r ilm iy 
tekshirish in stituti va K rasnod ar qishloq x o ‘jalik ilmiy tekshirish 
instituti bilan ham korlikda D jenm uriya (Xitoy) va Eritrosperm um
770 332 (yugtina) duragay kom binatsiyasidan yakka tanlash y o ii 
bilan yaratilgan.
Mualliflar: Toianov R., Djalalov Т., Rahimov O., Puchkov Yu.M., 
N abakov G .D ., Solyarek T .F ., K udryashov I.N ., Bespalova L.D., 
Fomeko N.P., Vasileva A.M.

---

2002-yildan respublikaning sug‘oriladigan yerlarida kuzgi muddatlarda 
ekish uchun davlat ro ‘yxatiga kiritilgan.
Biologik kuzgi, eritrospermum tur xiliga mansub.
B oshog‘i naysim on, o ‘rtach a uzunlikda va zichlikda, oq rangli. 
Boshoq qipig‘i o ‘rtacha uzunlikda va kenglikda, tuxumsimon cho‘ziq, 
kuchsiz tomirlangan. Tishchasi o ‘rtacha o ‘tkir. Yelkasi to ‘g ‘ri, qisqa. 
Choki aniq emas, qiltiqlari oq, tarqoq, tishchali, o‘rtacha uzunlikda va 
d ag ‘allikda. D oni qizil, tuxum sim on shaklda, o ‘rtacha yiriklikda, 
ariqchasi o ‘rtacha, donning pastki qismi tukli. 1000 ta donasining vazni
42,0-44,0 g.
P ast b o ‘yli navlar guruhiga kiradi. Y otib qolish va to ‘kilishga 
bardoshli. Qishga chidamli.
Nav tezpishar, 0 ‘zbekistonning janubiy viloyatlarida 171 kun, qolgan 
viloyatlarda 198-212 kunda pishadi.
0 ‘rta c h a do n h o sild o rlig i resp u b lik an in g su g ‘o rilad ig an
shoxobchalarida 2000-2004-sinov yillari 41,8-61,6 sentner. Yuqori hosil 
Andijon viloyati O ltinkoi nav sinash shoxobchasida 79,4 sentnerni tashkil 
etdi.
N av qishloq xo‘jalik kasalliklari va hasharotlari bilan ayrim yillari 
noqulay ob-havo sharoitida qattiq zararlanishi mumkin (100% gacha).
Navning texnologik va non yopish sifati qoniqarli. Oqsil miqdori 12,2 
%, kleykovina 24-30%, ID K 95 yed.