O 'z b e k is t o n r e s p u r L ik a s L o L iy va o 'r t a m a X s u s t a 'l I m V a z ir L ig I

N afo sa t 
tarbiyasi
N afosat tarbiyasi barkam ol shaxs tarbiyasining ajralm as tarkibiy qism idir. 
O ’quvchilarda nozik didlilikni, g o ’zallikni fahm lay va qadrlay o lish g a o ’rgatish 
nafo sat tarbiyasining asosiy m asalalridan biridir.
N afosat tarbiyasi 
(estetik tarbiya) bu о 'quvchilarni voqelikdagi, san 'atdagi, 
tabiatdagi, kishilarning ijtimoiy va mehnat munosaballaridagi, turmushdagi 
go'zallikni idrok qilish hamda to'g'ri tushunishga o'rgatish, ularning badiiy didini 
o'stirish, ularda go'zallikka muhabbat uyg'otish va hayotiga go'zaUik olib kirish 
qobiliyatlarini tarbiyalashdir.
Nafosat tarbiyasining vazifalari: 
nafosat tarbiyasiga doir bilimlarni shakllantirish; 
nafosat madaniyatini tarbiyalash;
-
madaniy qadriyatlarga ongli munosabat;
-
faoliyatga estetik munosabat; 
nafis his-tuyg ularni rivojlantirish;
insonni hayot, tabiat, mehnat go 'zalliklariga oshno qilish,
nayoti va faoliyatini qurishda go 'zallik qommlariga qw ish isiagini
rivojlantirish;
- hayolda, faoliyatda, hatti-harakatda, tashqi ко 'rinishda go 'za! va yoqim li bo 'lish 
istagini uyg'otishdan iborat.
M adaniy 
qadriyatlarga, 
faoliyatga 
estetik 
m im osabatni 
shakllantirish 
m aqsadida tevarak-atrofdan tanlab olingan turm ush, tabiat, s a n 'a t g o ’zalligi va 
bolalarning badiiy faoliyatini tashkil etishga y o ’naltirilgan pedagogik ja ra y o n
nafosat tarb iy asin in g m uhim vositalari 
hisoblanadi. B a 'z i ota-onalar b o lalard a did 
va farosat o 'stirish n i yuzaki tush u n ad ilar va o 'z bolalarida shu hislatlarni 
tarbiyalam oqchi b o ’lgan v aq tlarid a jid d iy xatolarga y o 'l q o 'y ad ilar. C hunonchi, 
bolani sodda v a ozoda kiyintirish o 'rn ig a qim m atbaho kiyim va buyum lar olib 
b eradilar va shunday qilish bilan bolaning did va farosatini b u zavotganliklarini
167

---

sezm ay d ilar. S h u n i y a x s h i bilish kerakki, did v a faro sat tu g 'm a b o 'lm a v d i. U 
b o la la rd a y o sh lik c h o g 'd a n bosh lab o q o ilad a, b o g 'c h a d a , m aktabda, qursh ab olgan 
m u h it, k ish ilar, o 'r t o q la r i ta 's iri o stid a, sh u n in g d ek , k in o film lar va turli m adaniy 
m u a ssa sa la r ta 's ir id a ta rb iy a la n a d i va k am o lo tg a y e ta boradi.
S h u n in g u ch u n o ila , m aktab, m ak tab d an tashqari m u assasalar, “K a m o lo t” va 
“K a m a la k ” ta s h k ilo tla ri b olalardagi y aram as odatlarni y o ’q otishga, ayniqsa, yuqori 
s in f o 'q u v c h ila ri o ra s id a g i "s tilg a ” in tilish (h arak atlari)g a barham b erishga, u lard a 
chin in so n g a xos b o 'lg a n did va farosatni tarb iy alash v a ta k o m illa sh tirish g a a lo h id a 
e 'tib o r b erish lari k erak . B arkam ol sh ax sn in g n afo sat tarbiyasidagi zaruruiy 
jih a tla rd a n biri, u la rn in g eng y u k sak n afo sat tu y g ’ug a ega b o 'lish la ri, sodda, o zo d a 
v a ch iro y li k iy in is h la ri, sa n 'a tn i qad rlash lari va m a ’naviy jih a td a n pok b o 'lis h la ri 
lozim . P e d a g o g -ta rb iy a c h ila rin in g
b ird an -b ir 
vazifasi 
b o lalarg a 
an a sh unday 
h isla t v a o d atlarn i sin g d irish ham da bolalarda did v a faro sat q an ch alik taraq q iy
etgan b o 'ls a , u la rn in g
intizom i ham shuncha yaxshi b o 'lish in i u n u tm aslik d an
iborat. B o lalard a d id v a farosatni tarb iy alash m asalasi bilan faq at o ila, b o g 'c h a va 
m a k ta b g in a em as, balki m ak tab d an tashqari m u assasalar va butun ja m o a tc h ilik ham
s h u g 'u lla n is h i lozim .
B o la la r 
o 'r ta s id a