darajasiga, t o ‘rtin ch id an , boshqa ko'rinishdagi yoki kuch-
lanishdagi q o kz g ‘alish jarayonlarining kuchiga b o g ‘liqdir.
M a’lum otlarn in g tahliliga ko'ra, torm ozlan ish n in g kuchi
bilan nerv ja rayon larin in g m u vozan atlash uviga taalluqli
sh artli r e fle k to r fa o liy a tin in g in d iv id u a l x u su siyatlari
turkum lari s h u n g a o ‘xshash usul y o rd a m i bilan k ash f
q ilin gan. S h u n in g d e k , B.M . T ep lo v ilm iy m aktabining
nam oyandalari to m o n id a n ijobiy va torm ozlovch i shartli
reflekslarning h o sil b o klish tezligini tavsiflovchi individual
xususiyatlari turkum i ham tahlil qilib berilgandir. Ushbu
in d iv id u a l x u su siy a tla r m oh iyatid a ifo d a la n u v ch i nerv
sistem a sin in g n o ta n ish xususiyati d in am ik lik deb atalib
tavsiflangan. B u n d an tashqari, ular shartli reflektor fa o
liyatin in g b ir gu ru h individual xu susiyatlari q o vz g ‘alish
jarayoni t o ‘x ta lish in in g tezligi m ah su li sifatid a taxm in
qilingan xu su siyatn i (yangi xislatni) labillik, y a ’ni
(lotin-
cha—ladia/is— beqarorlik)
deb atay boshlaganlar. Shuning
158
bilan birga, nerv sistem asining b oshq a xususiyatlari m av-
judligi t o ‘g ‘risida ilm iy taxm inlar ilgari surilgan, c h u n o n -
clii: sen zitivlik, reaktivlik va h okazo.
B.M . T ep lov ilm iy maktabida I.P. Pavlov tadqiqotlarida
aniqlangan nerv sistem asin in g x u su siyatla ri to'g'risidagi
nazariya va taxm in lar m uayyan darajada kengaytirilgan
hamda tem p eram etn ing tub m ohiyatini tushuntirishga qulay
im koniyatlar yaratilgan. Lekin sh u n d a y ch u q u r izlanishlar
Download Do'stlaringiz bilan baham: |
