keltiradi.
4. „P six o lo g iy a “ fanida tem p era m en tn in g xususiyatlari
deganda a loh id a bir shaxsning faoliyati d in am ik asini b elgi-
lovclii psixikaning barqaror, o ‘zgarm as ind ividu al-tip ologik
xususiyatlari m ajm uasi tushuniladi. M azkur xususiyatlar
turli shakl va m azm unga ega bo‘lgan motivlarda, psixik holat-
larda, m aq sad larda, faoliyatlarda nisbatan o ‘zgarm ovchi,
tem p eram en t tip in i tavsiflovchi tu zilm an i tashkil qiladi.
5.
„ P six o lo g iy a “ fanining ijtim oiy-tarixiy taraqqiyoti
davrida tem p eram en tga nisbatan bildirilgan m ulohazalar,
uning m o d d iy asosi to'g'risidagi talqinlar xilm a-xil b o ‘lib,
shaxsning p sixologik xususiyatlarini o 'ziga xos tarzda tushun-
tirish u ch u n x iz m a t qilib kelgan. T em p eram en t (lotin ch a
„
temperamentum
“ degan so'zdan olin g a n bo* lib, buning
m a 'n o si
,,aralashm atf)
degan tu s h u n c h a n i a n g la ta d i.
T em p eram en t to'g'risidagi dastlabki ta’lim otn i yunon olim i
G ippokrat (eram izd an oldingi 4 6 0 — 356-yillarda
yasha-
gan) yaratgan b o ‘lib, uning tipologiyasi to hozirgi davrga-
cha qoMlanilib kelinm oqda,
Q adim gi y u n o n olim i G ippokrat ta ’Iim otiga binoan,
insonlarning tem p eram en t xususiyatlari o ‘zaro bir-biridan
ta fo v u tla n ib , u larn in g tana a ’zolarid agi su yuqliklarning
turlicha nisbatda joylashuviga b o g liq ekanligi aytiladi. G ip -
pokratning ta'b irich a, inson tanasida t o ‘rt xil suyuqlik (xilt)
m avjud b o i i b , ular o ‘t yoki safro (y u n o n c h a
— chole),
Download Do'stlaringiz bilan baham: |
