Қобик-трубали иссиклик алмашиниш қурилмаларининг янги конструкциялари. Линза компенсаторли иссиқлик алмашиниш қурилмаси

Қўшалоқ трубали иссиқлик алмашиниш қурилмаси. Қурилманинг бир томонида иккита 
тешикли труба панжараси ўрнатилган бўлади (2.3-расм). 
2.1-расм. Температура кучланишларини компенсация
қилувчи иссиқлик алмашиниш қурилмаларининг 
тузилиши.А - линза компенсаторли: 
1 - қобиқ; 2 - иситувчи труба; 3 - линзали компенсатор. 
Б - U-симон трубали: 1 - қопқоқ; 2 – қобиқ; 3 - U-симон 
иситувчи трубалар. 
2 . 2 - р а с м .
Ҳаракатчан 
қалпоқчали 
иссиқлик алмашиниш қурилмаси.
1 - қобиқ; 2 - иситувчи трубалар; 3 - ҳаракатчан 
қалпоқча. 

---

Тешикли панжара 1 да кичик диаметрли иккала учи очиқ трубалар ўрами 2 маҳкамланса, 
панжара 3 да эса, катта диаметрли чап учи ёпиқ трубалар маҳкамланади. Ички труба ташқи 
трубанинг ўртасида жойлашиши шарт. Муҳитлардан бири I қурилманинг ички 2 ва ташқи 4 
трубалари ҳосил қилган ҳалқасимон бўшлиқ орқали ҳаракатланиб, труба 2 орқали трубалараро 
бўшлиқдан чиқариб юборилади. Иккинчи 
муҳит II эса, юқоридан пастга қараб 
қурилманинг трубалараро бўшлиғидан 
ҳаракат қилади ва труба 4 нинг ташқи 
юзасини ювиб чиқиб кетади. 
Бундай қурилмаларда температура 
таъсирида трубалар бир – биридан 
бевосита исталган миқдорда узайиши 
мумкин. 
Қўшалоқ 
трубали 
иссиқлик 
алмашиниш 
қурилмаларининг 
афзалликлари: 
содда, 
трубалараро 
бўшлиқда юқори босимларни қўллаш 
мумкин ва қарама - қарши йўналишли 
қобиқ - трубали қурилмага ўхшаб 
ишлайди. 
Камчиликлари: оддий қобиқ - трубали иссиқлик алмашиниш қурилмасига нисбатан ўлчами 
катта ва нархи қиммат. 
Қобиқ-трубали иссиқлик алмашиниш қурилмалари суюқлик ва конденсацияланаётган буғ 
орасида иссиқлик алмашиниш учун қўлланилади. Одатда суюқ фаза трубалар ичига йўналтирилади, 
буғ эса - трубалараро бўшлиққа. 
Қобиқ-трубали иссиқлик алмашиниш қурилмаларининг афзалликлари: ихчам, металл сарфи 
кам, U-симон трубали қурилмадан ташқари ҳамма қурилмалардаги трубалар ичини тозалаш 
нисбатан осон. 
Камчиликлари: иссиқлик элткичлар тезлигини ошириш мураккаб (кўп йўлли қурилмалардан 
ташқари); трубалараро бўшлиқни тозалаш қийин; трубалараро бўшлиқни кузатиш ва таъмирлаш 
учун имкониятлар чегаранланган; развальцовка ва пайвандлашга мойил бўлмаган материаллардан, 
бу турдаги қурилмаларни ясаш мураккаб.