Obilov ilhom

Ganjaviy „Xamsa“sining ba’zi dostonlarini o‘zbek tiliga tarjima qildi. 

---

****Xorazm tarixnavislik maktabiga asos solgan shaxs Abulg'oziy Bahodirxondir. U ham hukmdor, ham
tarixchi olim sifatida tarixda nom qozondi.
*O ‘zining „Shajarayi turk va mo‘g‘ul“ asari bilan tarixda nom qoldirdi.
*Asarning „Taqi Shaybonxon avlodidin Xorazm mamlakatinda podshohlik qilg‘onlaming zikri“ deb nomlangan I 
bobi Xorazmning 1512-1663-yillardagi tarixiga bag‘ishlangan.
****„Dastur ul-amal“ asari Abulg‘oziy Bahodirxonning topshirig‘i bilan yozilgan. Afsuski, bu asar muallifining 
nomi aniqlangan emas. Mazkur asarda Sohibqiron Amir Temurdan tortib, Zahiriddin Muhammad
Boburga qadar temuriylar shajarasi qisqacha sharhlangan.
**** „Firdavs ul-iqbol“ („Jannat bog‘i“) asari Munis qalamiga mansub bo‘lib, unda Xorazmning qadimgi 
davridan 1825-yilgacha bo‘lgan tarixi bayon etilgan. Biroq Munis asarni yozib tugata olmadi. Asarning qolgan 
qismi jiyani Ogahiy tomonidan yozildi.
**** Ogahiy „Davlatning jannat bog‘i“ („Riyoz ud-davla“) asariga 1825-yildan 1842-yilgacha,
*„Tarixlar sarasi“da („Zubdat ut- tavorix“) 1843 -1846-yillargacha,
*„Sulton voqealarining majmuasi“ („Jomi ul-voqeati sultoniy“) asarida esa 1846-1855-yilgacha bo‘lgan
Xorazmning tarixini bayon etdi. 
**** XVI asrda Xiva xonlari kutubxonalarida xattotlik, husnixat maktabi shakllandi.
****Mashhur xattot Hamadoniy 1556-yilda Eshmuhammadxonga ,,Shohnoma“ni miniaturalar uchun ochiq joy 
qoldirib ko‘chirib berdi.
****XVII—XVIII asrlarda Xivada Muhammad Yusuf Roziy, Bobojon Sanoiy, Muhammad Rizo Oxund kabi 
usta xattotlar ijod qildilar.
*Kitob tayyorlashda muzahhib (oltin suvi yurituvchi),
*lavvoh (sarlavha bituvchi),
*sahhof (muqovalovchi) ishtirok etgan. 
****XIX asrda xonlikda 1,5 mingga yaqin boshlang‘ich maktab faoliyat ko!rsatgan. Madrasalar soni esa 103 
tani tashkil etgan. Shundan 22 tasi Xiva shahrida joylashgan.
****Munis 1804-yilda „Savodi ta’lim“ asarini yozgan.
**** Ta’limning barcha xarajatlari, mudarris va talabalarning ta’minoti vaqf mulki daromadlari hisobidan 
amalga oshirilgan.