ajratadi. O'simliklar ta’sirida havodagi mikroblar soni bir sutkada
67 % kamaytiriladi. Shuni ta ’kidlab o'tish kerakki, kuchli hid
tarqatuvchi o'simliklar har doim ham mikroblarga qarshi ta ’sir
ko'rsatavermaydi (yarangul, shuvoqning ayrim turlari,. bog‘da
atirgullarning ko'pchiligi va b.). Ayniqsa, atlas kedri, qora archasi,
limon, mandarin daraxti, o'troq gullovchi eman, shirin zarang,
oddiy shumurt oddiy mikroorganizmlarni 3—5 min davomida
o'ldiradi; eman, mevali tiss, Yevropa grabi, kavkaz shamshodi,
doimiy ko'k sarv, piramidal matem sarvi 6—15 min ichida, kamroq
ta ’sir etuvchilar — oddiy behi, dafna daraxti, kedrli qarag'ay,
yong'oq, tatarcha zarang, osilgan qayin, kumushrang terak,
albitsiya (Iekkoran akatsiyasi) 15—30 minut davomida
o'ldiradi.
Shuning uchun daraxtlarning fitonsidligini ko'kalamzoriashtirish
uchun
daraxt navlarini tanlashda hisobga olish lozim.
O'tqaziladigan
daraxtning
havo
sanitarian
sifatidagi
samaradorligi daraxtlar va butalarni faqat to'g'ri tanlab olishda va
joylashtirishda, ulaming biologiyasini va ekologiyasini hisobga
olgan holda ta ’minlanadi. Sanitar ko'kalamzorlarni yaratishda
shamol rejimini, havoning transport-sanoat chiqindilari bilan
to'yinganligini, balandligini, ulaming kimyoviy va fizik tarkibini
hisobga olish kerak. O'simliklarning konstruksiyasi, eni, balandligi
va navi bu omillarga yaqin bog'lanishda bo'ladi. Pastga egilgan,
g'adir-budur, ajinli bargli tepasi keng daraxt navlari (eman,
qayrag'och, qora yong'oq, tut, oq terak, chinor, ingichka bargli
lox, zirk (barbaris), katalpa, sovun daraxti, karakas va b.) changni
Do'stlaringiz bilan baham: |