Obodonlashtirish va transport

gaz 
tam in oti
past bosimli (0.05 kgs/sm2 gacha) tarqatish tarm og‘i 
orqali ta ’minlanadi. O 'rta va yuqori bosimdagi shahar markaziy 
ko'chasidan o'tkazilgan gaz tarm og'idan aholi turarjoy maskanlari 
hududiga gazni tartibga solib taqsimlovchi punkt orqali past bosim 
orqali gaz uzatiladi. Gazni tartibga solib taqsimlovchi punkt 
alohida-alohida mustaqil binoda yoki yong'inga chidamli tayanch 
inshootda o'm atiladi.
Bunday uskunani turarjoy binolariga, maktabda qurilgan 
qo'shim cha xonalarga, 
bolalarga mo'ljallangan tashkilotlarga, 
kasalxonalarga, 
tom osha 
uchun 
mo'ljallangan 
va 
m a’muriy 
binolarga o 'm atish q a t’iyan taqiqlanadi. Bunday uskuna faqatgina 
turarjoy 
maskani 
hududiga 
xizmat 
qiluvchi 
bog'larda 
va 
xiyobonlarda o'm atiladi. Shunday uskunadan turaijoy maskanlari 
hududida bir dona o'm atilishiga ruxsat beriladi. 6 kgs\sm2 gacha 
bosimdagi gaz quvurlari binolar orasida yoki ariqlar ta ’sirida 
bo'lgan joylarda binolardan 5 metigacha uzoqlikda joylashtiriladi. 
Bunda qo'llaniladigan quvurlar yaxlit holdagi po'latdan yaxlit holda 
tashqi tanasi maxsus himoyalangan holda bo'lishi talab qilinadi.
Turarjoy 
m askanining 
elektr 
t a ’minoti
shahaming 
yoki 
tumanning elektr ta ’m inotidan olinadi. 6—10 kV li kuchlanishli 
yuqori voltli elektr kabellari ko'cha yo'l tarm oqlaridan aholi turar­
joy maskanidagi transform atoiga ulanadi. Transformatordan elektr 
energiyasi past voltli tarm oq orqali aholi turar joy maskanlariga 
uzatiladi. Transform ator uskunasi yakka holda shakllangan binoda 
joylashtiriladi. Transform atorlar soni aholi turarjoy hududidagi 
iste’molchilaming sonidan va quw atidan kelib chiqqan holda 
aniqlanadi. Injenerlik tarmoqlari bilan binolar poydevori orasidagi
masofa quyidagicha bo'ladi (m):
Ichimlik suv tarm og'i 
- 5 
Oqova suv tarm og'ining chiqishi 
- 3
Drenaj tarm og'ining chiqishi 
- 3 
Gaz tarmog'i:
o 'rta bosimda 
- 4
yuqori bosimda (6 kgs/sm2) 
- 7
Issiqlik tarm og'i 
- 2
Kuchli va aloqa kabellari 
- 0,6
Aholi turarjoy hududida yer osti injenerlik tarmoqlari tuproqda 
yakka holda va umumlashtirilgan holda handaqda joylashishi; 
umumiy bir kanatda joylashishi; birgalikda umumiy kollektorda
59

---

joylashishi; binolarning texnik podvallarida joylashishi mumkin 
(2.14, 2.15-rasmlar).