Obodonlashtirish va transport

Birinchi toifaga
— turli sathli tezyurar yo'llam ing o'zaro hamda 
shahar ahamiyatidagi uzluksiz harakatli magistral ko'chalar bilan 
kesishmalari kiradi.
Klever va tam g'a shaklidagi kesishmalarda chapga buriluvchi 
harakat ikki marta sun’iy inshoot orqali o'tkaziladi va bu narsa 
ushbu yo'nalishdagi o'tkazish qobiliyatini ancha kamaytirib, qatnov 
qismini 
oshirishga 
va 
o'tkazish 
inshootlari 
gabaritlarini 
kengaytirishga olib keladi. Chapga buriluvchi harakatda o'tkazish 
qobiliyati doiraviy va rombli kesishmalarda 400—500 avt/s, klever 
va tam g'ali kesishmalarda esa 600—700 avt/s ga karnayadi.
I I toifa.
Hech qanday kesishmalarsiz asosiy yo'nalish bo'yicha 
harakatni uzluksiz ravishda ta ’minlagan holda, ikkinchi darajali 
yo'lda harakat boshqariladigan ikki sathli kesishma (3.22-rasm):
— kesishuvchi yo'nalishda harakat boshqariladigan to'liqsiz 
klever;
— harakati boshqariladigan ikki sathli doirasimon;
— kesishuvchi yo'nalishda harakat boshqariladigan ikki sathli 
tam g'asim on va romb shaklidagi.
Ikkinchi toifaga
— ikki sathli 
tezyurar yo'llam ing o'zaro 
ham da shahar ahamiyatidagi uzluksiz va harakati boshqariladigan 
magistral ko'chalar bilan kesishmalari kiradi.
Harakati 
boshqarilmaydigan 
chorrahalarda, 
ko'chaning 
kategoriyasidan 
kelib chiqqan holda ko'rish uchburchagi hosil 
qilinadi. Bunda kesishuvchi ko'chadan kelayotgan transportni 
xavfsizlik nuqtayi nazaridan oldindan ko'rish imkoniyati yaratiladi,
110

---

ya’ni cHorraha atrofining m a’lum bir zonasida 
turli xildagi 
ko‘rishga 
xalaqit 
beruvchi 
qurilishlar va 
daraxtlar 
ko'zda 
tutilmaydi.
3.21-rasm.
M aydonlam i turli sathli kesishmalar orqali 
rejalashtirish:
1- o ‘z -o ‘zini boshqaruvi doirasimon harakat (maydon ostida 
tonelli); 2- tonelli chorrahali doirasimon harakat; 3- o ‘z -o ‘zini 
boshqaruvchi uch sathli kesishma; 4- beshta yo‘1 o ‘tkazgichli oliy 
toifali doirasimon kesishma.