Obyektlarning analitik modellarini qurish usullari

Yacheykali model
Modelning asosiy tenglamalarini keltirib chiqarish. Aralashtirgichlar bilan reaktorlar kaskadi uchun ilk taklif qilingan model eng oddiylaridan biridir (2.3-rasm)

2.3-rasm. Yacheykali model sxemasi: v - apparat orqali moddaning sarfi; Ckir- kirishdagi konsentratsiya
Quyidagi qo‘yimlami qabul qilamiz: 1) har bir yacheykada ideal aralashtirish bajarilmoqda; 2) yacheykalar orasida qayta aralashtirish mavjud emas. Bo‘ylama aralashtirishni miqdoriy tavsiflovchi yacheykali model parametri bo‘lib .Л7 to‘la aralashtirish yacheykalarning soni xizmat qiladi. N oshishi bilan oqimning strukturasi to‘la siqib chiqarish modeliga yaqinlashadi, N kamayishi bilan - ideal aralashtirish modeliga yaqinlashadi
Har bir yacheyka uchun moddani saqlashni tenglamalarini yozamiz (soddalashtirish uchun yacheykalar bir xil hajm Vva ga ega deb faraz qilamiz)


(8)


tenglamalaming chap va o‘ng qismlarini v ga bolib, quyidagini olamiz.

2.4-rasm. Yacheykalarning turli soni uchun konsentratsiyaning sakrash ko'rinishli kamayishiga yacheykali modelning javobi: 1 - ideal aralashtirishda; 2, 3 , 4 - mos ravishda Пь пз va n4 yacheykalar sonida; 5 - ideal siqib ehiqarishda.

Texnologik tizimlarini tahlil qilish, sintez qilish modellashtiish va optimallashtirish masalalari.AKTdan foydalanish imkoniyatlari.
Reja:

1. 
   Kirish. Kimyo-texnologiya tizimlari. Katta va kichik tizimlar.
   
2. 
   Kimyoviy korxonaning ierarxik tuzilishi.
   
3. 
   Texnologik tizimlarini taxlil qilish.
   
4. 
   Texnologik tizimlarini sintez qilish
   
5. 
   Texnologik tizimlarini optimallashtirish
   

Har qanday texnolgik tizim (TT) va uni boshqarish tizimi kibernetika fani uchun, tadqiqot mavzui hisoblanadi. Uning tadqiqot usuli bo‘lib, matematik modellashtirish, tadqiqot strategiyasi esa – tizimli taxlil qilish va tadqiqot vositasi bo‘lib, elektron hisoblash mashinalari - kompyuterlar hisoblanadi.
Kibernetika matematik modellashtirish usullaridan foydalanib tizimlarni aniq natijalar bilan tahlil va sintez qilishda, optimal shart-sharoitlarni prognoz qilishda foydalanadi.
Kibernetika usullari Kimyo va farmasevtiktexnologik jarayonlarni ketishidagi yangi qonuniyatlarni aniqlashda va ularni optimallashtirish hamda boshqarish yo‘llarini aniqlashda yordam beradi. Kibernetika uslublari kibernetikaning texnik vositasi bo‘lgan hisoblash mashinalari yordamida tadbiq etiladi.