Одамнинг ривожланиш генетикаси. Одам ва тиббиёт генетикасининг тадқиқот усуллари

Одам учун хос белгиларининг ирсийланиши
 
Одам ҳам ўсимлик ва ҳайвонларга ўхшаш узоқ эволюция давомида 
пайдо бўлган белги, хосса, хусусиятларга эга бўлиб, уларнинг доминант ва 
рецессив ҳолда ирсийланишлари аниқланган. Одам белгилари ва уларнинг 
ирсийланиш характери қуйидаги жадвалда келтирилган. 
Одам белгилари ва уларнинг ирсийланиш характери 
(
А.Т.Ғофуров ва С.Файзуллаевлар бўйича
) 
БЕЛГИЛАР 
№ Доминант 
Рецессив 
Сочлар, тери ва тишлар 
1. 
Сочнинг қора бўлиши 
Сочнинг оқ сариқ бўлиши 
Сочнинг малла бўлиши 
Сочнинг текис бўлиши 
Тананинг камжун бўлиши 
Нормал соч тўкилиши 
2. 
Сочнинг малла бўлмаслиги 
3. 
Сочнинг жингалак бўлиши 
4. 
Тананинг сержун бўлиши 
5. 
Эрта каллик (эркакларда) 
6. 
Бир тутам оқ сочнинг бўлиши 
Сочнинг биртекис рангда бўлиши 
7. 
Тери, соч ва кўзларнинг нормал Альбинизм 
рангда бўлиши 
8. 
Тери рангининг қора бўлиши 
9. 
Ихтиоз (терининг тангачага ўх- Нормал тери 
шаш қатлам бўлиши 
Тери рангининг оқ бўлиши 

---

10. Тишларда эмалнинг бўлмаслиги 
Нормал тишлар 
11. Терида тер безларининг бўлиш- Терида тер безларининг бўлмас- 
лиги 
лиги 
12. Кўз рангининг қора бўлиши 
13. Кўз рангининг яшил бўлиши 
14. Эпикантуснинг бўлишлиги 
15. Туғма катаракта 
Кўз рангининг ҳаворанг бўлиши 
Кўз рангининг ҳаворанг бўлиши 
Эпикантуснинг бўлмаслиги 
Нормал ҳолат 
16. Кўзнинг яқиндан кўриши 
Кўзнинг нормал кўриши 
17. Узоқдаги нарсаларни яхши кўриш Кўзнинг нормал кўриши 
18. Астигматизм (кўз нуқсонлардан Кўзнинг нормал кўриши 
бири) 
19. Глаукома 
Кўзнинг нормал ҳолати 
20. Аниридия (кўз рангини белги- Кўзнинг нормал ҳолати 
ловчи парданинг йўқлиги) 
21. Кўз гавҳарининг туғма жойидан Кўзнинг нормал ҳолати 
силжиши 
22. Кўзнинг нормал ҳолати 
Кўриш нервининг атрофияга уч- 
раши 
23. Лабнинг қалинлиги 
24. Кўзнинг катта бўлиши 
25 
Киприкларнинг узун бўлиши 
Лабнинг юпқалиги 
Кўзнинг кичик бўлиши 
Киприкларнинг калта бўлиши 
26. Бурун тешикларининг кенг бўли- Бурун тешикларининг тор бўлиши 
ши 
27. Баланд ва тор қаншар 
28. Қуён лаб 
Паст ва кенг қаншар 
Нормал лаб 
29. Юзда ботиқлик бўлиши 
30. Қошнинг энли бўлиши 
Юзда ботиқлик йўқлиги 
Қошнинг энсиз бўлиши 
31. Қошларнинг бирлашмаган ҳолда Қошларнинг 
бирлашган ҳолда 
бўлиши 
бўлиши 
32. Юздаги сепкиллик 
Юздаги сепкиллик йўқлиги 
33. Қулоқдаги Дарвин дўнглигининг Қулоқдаги Дарвин дўнглигининг 
бўлиши 
йўқлиги 
34. Қулоқда жун бўлиши