Oddiy differensial tenglamalarning analitik yechimini maple dasturi yordamida topish

E
–mail: [e-mail] 
 
Умумий ўрта таълим мактабларида молекуляр физикани ўқитишни эҳтимолий-статистик ғоя ва 
тушунча (ЭСҒТ)лар асосида такомиллаштиришга оид илмий-методик масалаларни тадқиқ қилиш бўйича бир 
қанча тавсиялар ишлаб чиқилган (Джораев ва бошқ., 2015).

---

* GULISTON DAVLAT UNIVERSITETI AXBOROTNOMASI, 2016. 
№ 1 *
80 
Академик лицейлар ва касб-ҳунар коллежларида (АЛ ва КҲК) физика курсининг молекуляр физика 
бўлимида, ўқувчилар катта сондаги заррачалардан ташкил топган системалар, уларга хос бўлган иссиқлик 
ҳаракати ва ички энергия тушунчалари ҳамда статистик қонуниятлар билан кенгроқ танишадилар. 
Статистик тасаввурларнинг шакллантирилиши асосида иссиқлик мувозанати ва температура тушунчалари 
киритилади. Иссиқлик ҳодисалари ва жараѐнларини тавсифлашда энергия тушунчасига асосланган 
термодинамик (феноменологик) ва модда тузилиши тўғрисидаги молекуляр-кинетик тасаввурларга 
асосланган статистик методларни ягона нуқтаи-назардан ўргатиш физика ўқитувчисининг асосий 
вазифаларидан ҳисобланади. Статистик ва термодинамик методларни ўргатишда эмпирик ва модданинг ички 
тузилишини моделлаштириш, ҳодисалар ва жараѐнларни таҳлил этиш натижасида олинган билимлар 
чегарасини аниқ белгилаб бериш ҳам муҳим методик масала ҳисобланади (Джораев, 2015). Шу билан бирга, 
бу икки метод ҳам моҳиятан бир хил объектни икки хил нуқтаи-назардан тавсифлашини ҳамда бир-бирини 
тўлдириб боришини алоҳида таъкидлаб ўтиш зарур. Шу сабабли физика ўқитувчиси томонидан температура, 
ички энергия, идеал газ каби тушунчаларни шакллантиришда уларнинг мазмуни термодинамик ҳамда 
молекуляр-кинетик нуқтаи назардан тўла очиб берилиши зарур. 
Тадқиқотнинг объекти ва қўлланиладиган методлар 
Ушбу мақола АЛ ва КҲКларда физика курсининг молекуляр физика бўлимида Максвелл тақсимот 
қонунини ўқитиш ва молекуляр физикани ўқитишда эҳтимолий- статистик ғоялар ва тушунчаларни 
шакллантириш методикасига бағишланган. Мақола ўқув дастурлари, дарсликлар ва ўқув қўлланмалар ҳамда 
тегишли методик адабиѐтлар ўрганиш асосида тайѐрланди ва таҳлил этилди. Илмий-методик таҳлил ва 
умумлаштириш методидан фойдаланилди.