Oddiy differensial tenglamalarning analitik yechimini maple dasturi yordamida topish


* GULISTON DAVLAT UNIVERSITETI AXBOROTNOMASI, 2016


Download 1.46 Mb.
Pdf ko'rish
bet112/131
Sana08.03.2023
Hajmi1.46 Mb.
#1253350
1   ...   108   109   110   111   112   113   114   115   ...   131
Bog'liq
maple kitob guliston

* GULISTON DAVLAT UNIVERSITETI AXBOROTNOMASI, 2016. 
№ 1 *
89 
15-30 
39,36 12,32 9,93 
13,19 8,53 
9,26 2,87 2,58 2,14 
39,36 
58,50 2,14 
30-50 
33,61 8,65 8,28 
11,67 10,65 9,07 2,58 5,88 9,61 
33,61 
56,78 9,61 
4.Гўнг 
0-15 
30,05 7,67 5,34 
10,19 11,46 11,15 3,78 7,30 13,06 30,05 
56,89 13,06 
15-30 
38,15 12,29 8,88 
10,92 7,56 
7,07 3,90 3,63 7,24 
38,51 
54,25 7,24 
30-50 
36,13 8,27 5,92 
9,22 7,85 
9,95 4,56 7,02 11,08 36,13 
52,79 11,08 
Ҳайдов ва ҳайдов остки қатламларидаги унинг миқдори 49-71 % атрофида тебранади, мулчаланмаган 
назорат вариантда эса 46-48% ни ташкил қилади. Агрономик қимматли агрегатларнинг миқдори ширинмия 
билан мулчаланган вариантда сезиларли юқорилиги аниқланди. Шу билан бирга гўнг билан мулчаланган 
вариантда ҳам агрономик қимматли агрегатларни ҳосил бўлиши сезиларли даржада бўлиши билан бирга 
<0.25мм дан кичик агрегатларни миқдорини ошганлигини кўриш мумкин.
Ғўзани вегетация даврида катталиги 3-2 ва 5-3 мм бўлган сувга чидамли агрегатлар (2-жадвал) 
мулчаланмаган назорат вариант тупроғидаги миқдори мулчалаб ҳайдалмаган вариантларга нисбатан бир 
мунча кам (4.16-4.02 ва 4.78-4.81%), сомон билан мулчаланганда - 4.70 - 4.36 ва 5.44 - 4.90%, ширинмия 
билан мулчаланганда- 5.06 - 4.36 ва 5.82 - 5.17% ва гўнг билан мулчаланганда- 5.34 - 4.76 ва 5.53 - 5.36 % ни 
ташкил қилади.
2-
жадвал 
Тупроқни сувга чидамли агрегатларига кам ишлов бериш ва
турли органик моддалар билан мулчалашни таъсири, % 
Вариант № 
Қатлам 
чуқурлиги, см 
3-
2 мм ли агрегатлар 
5-
3 мм ли агрегатлар 
>1 
1-0,25 
жами 
агрегатлар 
>1 
1-0,25 
жами 
агрегатлар 
1.Назорат
0-15 
1,60 
2,56 
4,16 
2,15 
2,63 
4,78 
15-30 
1,66 
2,36 
4,02 
2,18 
2,63 
4,81 
30-50 
1,70 
2,58 
4,28 
2,07 
2,70 
4,77 
2.Самон
0-15 
1,96 
2,74 
4,70 
2,18 
3,26 
5,44 
15-30 
1,92 
2,44 
4,36 
2,28 
2,62 
4,90 
30-50 
1,87 
2,62 
4,49 
2,20 
2,74 
4,94 
3.Ширинмия
0-15 
1,64 
3,42 
5,06 
2,31 
3,51 
5,82 
15-30 
1,40 
2,96 
4,36 
1,92 
3,25 
5,17 
30-50 
1,46 
2,48 
3,94 
1,86 
2,98 
4,84 
4.Гўнг
0-15 
2,16 
3,18 
5,34 
2,35 
3,18 
5,53 
15-30 
2,32 
2,44 
4,76 
2,64 
2,72 
5,36 
30-50 
1,80 
2,61 
4,41 
2,40 
2,68 
5,08 
Шуни алоҳида изоҳлаш зарурки ҳамма мулчаланган вариантларда экишдан кейин 5-3 мм катталикдаги 
сувга чидамли агрегатларни миқдори, нисбатан 3-2 ммлида кам. Бунинг асосий сабаби агрегатлар катталиги 
жиҳатидан сувга чидамлилиги юқори. Бу катталикдаги агрегатларга ҳам тупроқга ишлов беришнинг таъсири 
юқорида изоҳланган қонуният 3-2 мм катталикдаги такрорланади. Шундай қилиб, мулчалаб кам ишлов 
бериш технологияси бўйича яъни тупроқ шудгор қилинмаганда олдиндан олинган пушталар устида органик 
моддалар тўпланиб улар чириши натижаси гумин ва фульвокислоталар таъсирида тупроқнинг структураси 
нафақат, ҳайдов қатламда балки ҳайдов остки қатламларида ҳам маълум даражада тикланади. Бу ўз 
навбатида тупроқ унумдорлигини оширишга олиб келади. 
Хулоса 
Юқоридаги тахлиллардан шундай хулоса қилиш мумкинки, ҳайдалмаган пушта олинган вариантларда 
йилдан-йилга органик моддаларини тўпланиб бориши тупроқ юзасида зарарли қатқалоқ бўлишини олдини 
олади, юқори қисмида структура тикланиб боради. Қатор оралари 90 см бўлган пушталар асосида органик 
моддалар билан мулчалаш ва кам ишлов берувчи янги технология ишлаб чиқилиши натижасида мақбул 
тупроқ шароитлари яратилади ва ушлаб турилади ҳамда қишлоқ хўжалик экинларининг ҳосилдорлиги 
ошиши ва сифати яхшиланади. Тупроқга кам ишлов бериш билан биргаликда таклиф қилинадиган органик 
модалар билан мулчалаш агротехник усул тупроқда қатқалоқ бўлишини олдини олади, барвақт, бақувват 
хатосиз ўсимлик ниҳоллари олишини таъминлайди, атроф муҳитни ифлосланишдан сақлайди, тупроқ, туз, 
озиқа, ҳаво, иссиқлик тартиботини яхшилайди ҳамда ѐнилғи-ѐғловчи материаллардан, техника ва ишчи 
кучидан самарали фойдаланилади. 



Download 1.46 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   108   109   110   111   112   113   114   115   ...   131




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling