Одобнома мавзу: Кийиниш одоби


Маъалла- миллий ыадриятлар маскани


Download 169.5 Kb.
bet3/12
Sana25.01.2023
Hajmi169.5 Kb.
#1118667
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12
Bog'liq
modemogramma

Маъалла- миллий ыадриятлар маскани

«Она алласида Ватан туйьуси ифодаланади»

Эсингиздами, аввалги дарсимизда инсоннинг туйьулари аниы бир маконда шаклланиши ъаыида гапирган эдик. Инсонни вояга етказадиган, унга энг гщзал туйьуларни сингдирадиган, ундаги барча зарур билим ва кщникмаларни шакллантирадиган ана шундай маконлардан бири оиладир.


Оила – Ватан тимсоли дейилади. Нимага деганда оила ва Ватан тушунчалари ниъоятда чамбарчас боьлиы,чунки Ватан туйьуси оиладан, она баьридан бошланади. Оила жамиятнинг ижтимоий-маoнавий ыисми ъисобланади. Ъар бир инсоннинг маoнавий ыиёфаси оилада шаклланади. Тарихга назар ташласак , ыадимдан ота-боболаримиз оила масаласига катта эoтибор берганликларининг шоъиди бщламиз. Буюк алломалар Фаробий,Беруний, ибн Сино, Амир Темур, Улуьбек,Жомий, А.Навоий, Бобур ва бошыаларнинг асарларида оила асосини тщьри ыурмасдан туриб, ёш авлодни тарбиялаб бщлмаслиги, жамит тараыыиётини таoминлаш мумкин эмаслиги алоъида таoкидланган.
Оиланинг икки муыаддас устуни бор. Бири – Ота, иккинчиси – Она. Ана шу икки устун оила ыадрини мустаъкам ушлаб туради.
А.Навоий ушбу мисраларда ота-онага ъурматини ниъоятда улуьлаган:

Бошни фидо ыилгин ота бошиьа,


Жисмни ыил садыа она ыошига,
Туну кунига айлагил нур пош,
Бирисин ой айла, бирисин ыуёш…

Ота – оила подшоси, оиланинг бош тарбиячиси ъамдир.Шу сабаб ота оила тинчлиги йщлида тинмай меънат ыилади,азият чекади, югуради – елади.


Она – оиланинг иккинчи устуни. Доно, фаросатли, меънатсевар, имон – эoтиыодли оналар оила фахридир.
Табаррук оналарга иззат – эътиром кщрсатиш халыимизга хос фазилатдир. Пайьамбаримиз: »Жаннат оналар оёьи остидадир», деб айтганлар.
Дунёга келган ъар бир щьил – ыиз щз оиласида тарбия топади. Щз онаси ва отаси чеърасини дастлаб мурьак ыалбига муърлайди.
Инсон она алласи орыали меърнинг кучини фарылайдиган бщлади. Она алласи фаыат чаыолоынинг ором олиши учун айтилмайди, унинг воситасида боланинг кщнгил дунёсига--- Ватан туйьуси сингдирилади.
Президентимиз И.Каримов щзининг «Юксак маoнавият-енгилмас куч» китобида таoкидлаганларидек:»Бу ёруь дунёда ъаёт бор экан, оила бор. Оила бор экан, фарзанд деб аталмиш бебаъо неoмат бор. Фарзанд бор экан, одамзод ъамиша эзгу орзу ва интилишлар билан яшайди» – деганлари бежиз эмас.
Оила тарбия щчоьи ъамдир.Инсон учун энг муъими оила тарбиясидир.
Шу аснода шундай бир ъикматли сщз борки,»Оиланинг ыандайлигини билмоы бщлсанг , тарбияланаётган болаларига боы!» дейилган.
Ота – боболаримиз ыадимдан бебаъо бойлик бщлмиш илму маoрифат, таoлим ва тарбияни инсон камолоти ва миллат равнаыининг энг асосий шарти ва гарови деб билган.
А.Авлонийнинг «Тарбия биз учун ё ъаёт – ё мамот, ё нажот – ё ъалокат, ё саодат – ё фалокат масаласидир » деган сщзларидан ъам , оиланинг тарбия щчоьи эканлиги яыыол кщриниб турибди.
Азалдан ыутлуь маскан саналган оилада инсон воя етади, камол топади, унинг маoнавияти, дунёыараши шу даргоъда шаклланади. Оддий ыилиб айтганда, киши ъар ыандай ёшда ъам, аввало оилага суянади, ундан маoнан куч , ижтимоий ъаётга раьбат топади.
Шунингдек, маъалла азалдан эзгулик бешиги, тарбия ўчоьи, миллий урф-одатлар ва анoаналар маскани бўлиб келган. Маoнавий ъаётимизнинг юксалишида ъам унинг ўз ўрни бор. Ўзаро аъиллик ва тотувлик, меър-оыибат, ёрдамга муътож кишилар ъолидан хабар олиш, тўй-маракаларни бамаслаъат ўтказиш, яхши-ёмон кунда бирга бўлиш, ъашарлар ташкил этиш каби халыимизга хос анoана ва урф-одатлар, ыадриятлар маъалла муъитида шаклланади.
Айниыса, ёш авлод тарбиясида маъалланинг щрни катта.
Щыитувчи гуруъларда ишлаш учун 3 та гуруъни белгилайди. Гуруъни ташкил ыилишда щыитувчи энг зеънли ёки энг ыобилиятли щыувчиларни танлаб олиб, уларни ъар бир гуруъга киритади. Ъар бир гуруъ аoзолари давра ыуриб, бир-бирларини бемалол кщра оладиган тарзда щтириб олишади.
Дарснинг маысади ва тартиби билан таништирилади:
Щыувчиларга мустаыил щрганиш учун мавзу бщйича ыуйидаги матнлар 7та гуруъга тарыатилади.

Download 169.5 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   ...   12




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling