Oli\' va o•rta maxsus ta'lim vazirligi o•rta maxsus
Download 0.77 Mb.
|
Anorganik kimyo Tashev [uzsmart.uz]
|
3- misol. Solishtirma og'irligi 1,063 bo'lgan 2 n sulfat kislota eritmasining foiz konsentratsiyasini aniqlang.
Yechish. a) 2 n bo'lgan I litr eritmaning og'irligini topamiz: m = V · d, m = 1000 ml · 1,063 = 1063 g b) l I yoki 1063 g eritmadagi H2SO4 ning gramm miqdorini topamiz: g H2SO4 = 2. I + 32 + 16. 4 = 98 g; EH2S04 =29 = 49 g Demak, I litr eritmada 49 g H 2SO 4 bo'lsa, I n bo'ladi. 49 g H 2SO 4 l n bo'lsa, x g H2SO4 2 n bo'ladi, bundan X = 49-2 = 98g I Demak, I litr eritmada 49g H2SO 4 bo'lsa, In bo'ladi. d) eritmaning foiz konsentratsiyasini topamiz: I 063 g eritmani l 00% desak, 98 g H2SO 4 x % bo'ladi. Demak, X = 98-I 00 = 9 21 % 1063 ' Eritmalar kosentratsiyasini formulalar asosida tushuntiramiz. Erigan moddaning massa ulushi yoki foiz konsentratsiyasi erigan modda massasini eritmaning massasi nisbatiga teng. Ct) = m erigan modda yoki C = m_ · 100 modda m critma m + m 1 C - og'irlik foiz konsentratsiya m, - erituvchining m i m - erigan modda massasi w ni I 00 ga ko'paytirsak prosent (foiz) konsentratsiya hosil bo'ladi. Foiz konsentratsiya I 00 g eritmadagi erigan moddaning mas sasini ko'rsatadi. Misol. 60 g tuzni 240 g suvda eritilganda hosil bo'lgan erit maning foiz konsentratsiyasini toping. Yechish. w,uz = m,tu 60 60 0 2 k" 20% = --- = - = , yo I o -a=.- n cm = moala, ol yoki cm = . I 00 vcritma lltr m. v molyar konsentratsiyaning birligi mol/1 (m) bo'lib, u I I erit madagi erigan moddaning mollari sonini ko'rsatadi. Miso/. 400 ml eritma tarkibida 71 g natriy sulfat bor. Shu erit maning molyar konsentratsiyasini toping. Yechish. Natriy sulfatning miqdorini topamiz: n - mNa2s04 - 71 = 0,5 mol Na2S04- M - Na2S04 I 42 g / mol Veritma = 400 ml= 0,4 I Nonnal konsentratsiya yoki eritmaning nonnalligi (CN) - eri- gan modda ekvivalent miqdorining (VE) eritma hajmining nisbiy CN -- -n-e -(mo-d-d-a)- YOk"I C N -- -m· 1000 v (critma) e • v normal konsentratsiyaning birligi ekvivalent/1 (N) bo'lib, u I I eritmadagi erigan moddaning ekvivalent sonini ko'rsatadi. Mod daning ekvivalent miqdori modda massasining ekvivalent massa- siga nisbati orqali topiladi nc Ve = m/e. Miso/. 2 I 0, I n eritma tayyorlash uchun soda kristall gidrati dan Na 2CO 3 • IOH 2O necha gramm olish kerak? Yechish. m Bu masalani yechish uchun CN -· 1000 fonnula- dan foydalanamiz. e · v CN = -·m 1000, bundan, C·V m = C ·C · V N = 1000 = o.1 -143. 2000 = 28,6 g Na2CO3- IO H2O 1000 Titr. I mm eritma tarkibidagi erigan moddaning grammlarda ifodalangan miqdori eritmaning titri deb ataladi. N. E T- titr. T = - g / ml N - eritmaning nonnalligi. IOOO E - erigan moddaning gramm-ekvivalenti. 7 Anorganik kimyo 97 l! I MIISlllqi/ yechisl, •cl••• mashq w, masalalllr 5 g kaJiy nitrat 60 g suvda eritilgan. Erilmaning foiz konsentratsiyasini toping. l0% Ii eritma olish uchun 200 g suvda neeha gramm natriy gidroksidni eritish kerak? 180 g 3% li eritmadagi erigan moddaning miqdorini toping. 0 ·c dagi 100 g suvda IO g kaJiy sulfat eriydi. Uning eru vchanlik koeffitsiyentini mol hisobida ifodalang. 500 g suvda 50 g mis kuporosi (C uSO 4 • 5H2O ) eritilgan. Eritmaning foiz konsentratsiyasini toping. Moddaning 40 va 60% Ii eritmalaridan 90 grammdan ara lashtiri)di. Necha foiz eritma hosil bo'lganligini toping? Natriy nitratning 2 g eritmasidan 0,5 / tayyorlash uchun necha gramm natriy talab qilinadi? 500 grammida 25 g AICI I erigan eritmaning normalligi topilsin. 3 I 0, I n eritmada nccha gramm H NO 3 bor? 500 ml eritmada 20 g Na 2SO 4 erigan. Shu eritmaning molyar ligini va normalligini toping. Solishtirma massasi 1,44 sm 1 bo'lgan 34% Ii sulfat kislota eritmasining normalligini toping. Nima uchun suvsiz kalsiy xlorid va aluminiy xlorid suvda eritilganda is.'iiqlik chiqadi, kalsiy kristallgidrat eritilganda esa issiq lik yutiladi? 20% Ii eritma hosil qilish uchun 400 g suvda qancha natriy nitratni eritish kerak? Javob: 100 g. t00 ml 35% xlorid kislota (zichligi I, 175 g/ml) olish uchun qancha hajm (n.sh.) vodorod xlorid kerak? Javob: 41, 125 g. 20% li sulfat kislota hosil qilish uchun 300 g suvga 50% Ii sulfat kislotadan qancha qo'shish kerak? Javob: 200 g. 25 g mis sulfat CuSO4 • 5H2O 375 g suvda eritildi. Hosil bo'lgan eritmaning foiz konsentratsiyasini toping. Javoh: 4%. Kaliy nitratning 2 m eritmasidan 200 ml tayyorlash uchun necha gramm kaliy nitrat talab qilinadi? Javob: 40.4 g. Natriy gidroksid eritmasining 16 ml ni neytrallash uchun kislotaning 0,25 m eritmasidan 20 ml sarflangan bo'lsa, ishqor eritmasining I litrida necha gramm NaOH borligini toping. Javob: 12,5 g. Tarkibi massa jihatdan bir xil bo'lgan l I azot va karbonat angidrid aralashmasi 50 g 28% Ii o'yuvchi natriy eritmasidan o'tkazildi. Bu reaksiyada qaysi tuz va qancha miqdorda hosiJ bo'ladi? Nitrat kislotaning 10% Ii eritmasining (zichligi 1,056 g/sm 1 ) molyar konsentratsiyasini hisoblab toping. Javob: 1,68 m. O'yuvchi natriyning I / 0,5 m Ii eritmasi sulfat kislotaning I I 0,4 n Ii eritmasi bilan aralashtirildi. Qaysi moddadan qancha mol onib qoladi'? Javob: 0,I m NaOH. Download 0.77 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|