Kuchli bosim (bir necha mong atmasfera bosimiga teng) tasiri ostida adsorbsiyalangan bu Gigroskopik suv mustaxkam birikgan suv deyiladi va o`simlikga singmaydi. O`simlik ildizi osmatik bosimi ancha kam bulganligidan bu turdagi suvni o`ziga shimib olmaydi. - Kuchli bosim (bir necha mong atmasfera bosimiga teng) tasiri ostida adsorbsiyalangan bu Gigroskopik suv mustaxkam birikgan suv deyiladi va o`simlikga singmaydi. O`simlik ildizi osmatik bosimi ancha kam bulganligidan bu turdagi suvni o`ziga shimib olmaydi.
- Erkin xoldagi suvda eriydigan moddalar odatda Gigroskopik suvda erimaydi. Bu suv tuproqdagi xarorat 4-78 gradis oralig`ida bulgandagina muzlaydi. Gigroskopik suv zarra yuzasida xarakat etmaydi, uni chiqarib yuborish uchun tuproqni bir necha soat davomida 100-105 gradis issiqlikda qizdirish bkerak buladi. Anashundagina tuproq absalyut quruq xolatga utadi. Demak, tabiiy sharoetda xar qanday tuproqda xam malum miqdorda Gigroskopik suv buladi. Parda suv –maksemal Gigroskopik nam holdagi tuproq sernam sharoitda bo’lganda uning zarralari yuzasiga suv malekulalari singdirilishi natijasida yupqa suv qatlami hosil bo’ladi va unga parda suv yoki bo’sh birikgan suv deyiladi. Bu suv tuproq zarralari yuzasidagi maksimal Gigroskopik ustidan parda singari yupqa suv qatlami orab oladi. Bu suv pardasining qalinligi maksemal Gigroskopiklikga nisbatan 2-4 barobar ortiq.
- Parda suv tuproq zarralari yuzasida suyuq holda bo’lib, oz-moz xarakat etadi. Suv pardasi qalin bo’lgan zarradan yupqa pardali zarraga qarab va tuproq qatlamining issiq tamonodan sovuqroq tamoniga juda sekin harakat qiladi (9-rasm).
- Parda suvning o`simliklarga qisman singishi so’ngi tatqiqotlar asosida aniqlangan. Parda suvning miqdori xavoning nisbiy namligi, tuproqning tipi, kimyoviy va mexanikaviy tarkibiga ko’ra turlichadir. Parda suv, ayniqsa tuproq qatlamida loyqa va kalloid zarrachalarning kupayishiga mutonosib ravishda kopaya boradi (1-jadval).
Do'stlaringiz bilan baham: |
