Tuproq havosi tarkibidagi asosiy gazlar tuproq va biosferadagi biokimyoviy jarayonlarning kechishida katta ahamiyatga ega. - Tuproq havosi tarkibidagi asosiy gazlar tuproq va biosferadagi biokimyoviy jarayonlarning kechishida katta ahamiyatga ega.
- Molekulyar azotni tuproq havosida aniqlash bilan uning miqdorini genetik qatlamlar bо‘yicha taqsimlanishi tо‘g‘risida fikr yuritish yaramaydi. Biroq, tuproq tarkibidagi O2 va SO2 ni aniqlash natijasida azot atmosfera havosida kamroq, tuproq tarkibida esa kо‘proq ekanligini tasdiqlash mumkin. Tuproq havosidagi molekulyar N2O va NO2 ni aniqlash azotfiksatsiya, nitrifikatsiya va denitrifikatsiya jarayonlari va dinamikasini о‘rganish uchun katta ahamiyatga ega va bundan tashqari tuproqdagi azotning atmosferaning yuqori qismidagi ozon qatlamiga ta’sirini belgilashda juda muhim rol о‘ynaydi.
Kislorod - bu element atmosfera, о‘simlik va tirik jonivorlar hayotida muhim rol о‘ynaydi. Tuproq tarkibida kislorod serob bо‘lgan joyda aerob mikrobiologik jarayon avj olganadi. Kislorod yetishmagan tuproqlarda о‘simlik ildizlarining rivojlanishi susayadi, barcha о‘sayotgan nihollar quriydi. Zararli mikroorganizmlar rivojlanib, о‘simlik ildizlari chiriydi. Tuproq tarkibida kislorod 2,5 % ga yetganda anaerob mikrobiologik jarayon avj oladi. Tuproqda kislorod yil mavsumlarida о‘zgarib, 21 % gacha bо‘lishi mumkin. - Kislorod - bu element atmosfera, о‘simlik va tirik jonivorlar hayotida muhim rol о‘ynaydi. Tuproq tarkibida kislorod serob bо‘lgan joyda aerob mikrobiologik jarayon avj olganadi. Kislorod yetishmagan tuproqlarda о‘simlik ildizlarining rivojlanishi susayadi, barcha о‘sayotgan nihollar quriydi. Zararli mikroorganizmlar rivojlanib, о‘simlik ildizlari chiriydi. Tuproq tarkibida kislorod 2,5 % ga yetganda anaerob mikrobiologik jarayon avj oladi. Tuproqda kislorod yil mavsumlarida о‘zgarib, 21 % gacha bо‘lishi mumkin.
- Karbonat angidrid (SO2) atmosferada 90% ni tashkil qilib, tuproqdagi о‘simliklarning nafas olishi va chirishi natijasida hosil bо‘ladi. Atmosferadagi azot fotosintez jarayonini 50-100 % gacha oshirishi mumkin, ammo tuproq havosida SO2 3 % dan oshsa, о‘simlikning rivojlanishi, urug‘ining unib chiqish va uning hujayrasining suv bilan ta’minlanishini pasaytirib yuboradi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
