Олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги самарⱪанд иⱪтисодиёт ва сервис институти з

ISBN:978-9943-8732-9-2
©З.Б.Эшпулатова. 2022.
©«TURON NASHR» нашриёти. 2022.



КИРИШ

Халқаро профессионал ассосациясининг тўлиқ малакасига эга бўлиш, профессионаллик кафолати бўлиб хизмат қилади ва молия соҳасида энг юқори лавозимларга эга бўлишга имкон беради.

Бугунги кунда АССА (The Association of Chartered Certified Accountants) –дунё бўйича энг йиррик ва шиддат билан ривожланиб бораётган халқаро профессионал ассосация бўлиб ҳисобланади. Ушбу йиррик профессионал ассосацияцияси 170 мамлакатда 147 000 аъзоларини ва АССА талабаларини бирлаштиради.
АCCА обрўси молиявий ва бухгалтерия малакасини ошириш бўйича бир асрдан кўпроқ тажрибага асосланган. Унинг ташкил этиш йили 1904 йил бўлиб ҳисобланади. Сўнгги беш йил ичида ассосация аъзолари сони ва унинг халқаро бозорга таъсири сезиларли даражада ўсди. АССА сўнги 10 йил оралиғида ўртача 10 фоизга ўсди. Мамлакатимизда ҳам ушбу кўрсаткич ўсиб бормоқда.
АССА малакаси молиявий директорлар, бош бухгалтерлар, ички ва ташқи аудиторлар, молиявий таҳлилчилар, шунингдек, касб-ҳунар таълим олишни истаган университет талабалари учун мўлжалланган.
АССА сертификатига эга бўлиш учун, қуйидаги дастур асосида малакали имтихонларни топшириш керак бўлади:

• 
  14 та малакали имтихонлари (1-жадвал);
  
• 
  иқтисодиёт, молия, бухгалтерия ҳисоби ва (ёки) аудит соҳасида уч йиллик амалий тажрибага (PER)га эга бўлганлигини тасдиқлаш;
  
• 
  касб профессионал этикаси фанидан ўқув модели
  

1-жадвал¹
АССА малакали имтихонлари

Даражаси	Малакали имтихонлари
Бошланғич даража	F1 Бизнесда бухгалтер
	F2 Бошқарув бухгалтерия ҳисоби
	F3 Молиявий ҳисоб
	F4 Корпаратив ҳуқуқ
	F5 Самарадорликни бошқариш
	F6 Солиққа тортиш
	F7 Молиявий ҳисобот
	F8 Аудит ва ишончлилиги
	F9 Молиявий менежмент