1.3. Манфаатдор томонларнинг мақсад ва вазифалари
Ташкилотнинг манфаатдор томонлари-бу фирманинг ҳаракатлари ва қарорларига таъсир кўрсатадиган ёки қизиқиш билдирадиган шахслар ёки гуруҳлардир. Компаниянинг асосий манфаатдор томонларига акциядорлар, ҳукумат, ходимлар, мижозлар ва кредиторлар/облигация эгалари киради. Улар фирмадаги турли хил манфаатларидан келиб чиққан ҳолда турли мақсад ва вазифаларга эга. Манфаатдор томон эришмоқчи бўлган ҳар бир манфаатдор ўз мақсадлари бажарилишини таъминлаш орқали ўз манфаатларини ҳимоя қилишга интилади.18
Ташкилотда манфаатдор томонларнинг учта кенг тури мавжуд, улар қуйидагилар:
Ички манфаатдор томонлар (Internal stakeholders) (ишчи ходимлар, бошқарув ходимлари);
Боғланган манфаатдор томонлар (Connected stakeholders) (акциядорлар, мижозлар, етказиб берувчилар, молиячилар);
Ташқи манфаатдор томонлар (External stakeholders) (жамоа, ҳукумат, босим гуруҳлари).
Акциядорлар (shareholders)- Аксиядорлар ўзларининг улушлари орқали фирма улушига эга. Компания менежерлари акциядорлар номидан фирманинг қўриқчиси сифатида ҳаракат қилишади. Улар акцияларни сотиш орқали капитал ўсишига эришадилар ёки компания томонидан эълон қилинган дивидендларга эга бўладилар. Шунинг учун уларнинг мақсадлари нархларнинг ўсиши, дивидендларнинг ўсиши ва акциялар қийматининг ўсишини ўз ичига олади, лекин улар бу билан чекланмайди.
Ходимлар (employees)- Ходимлар firma томонидан ишлайдиган ишчилардир. Ходимларга бошқарув ва бўйсунувчи ходимлар киради. Улар фирма фойдасига бевосита таъсир қилади, чунки улар кундалик операцияларда иштирок этадилар. Хизматлари эвазига уларнинг устувор йўналишлари қаторига ишдан қониқиш, иш ҳақи, иш хавфсизлиги, мотивация ва ўзини ўзи англаш киради. Шунингдек, улар компаниянинг омон қолиши ва ўсишидан манфаатдор, чунки уларнинг ишлари бунга боғлиқ.
Давлат (government)- Ҳукумат ҳар қандай бизнес муҳитида асосий рол ўйнайди, чунки у тартибга солувчи ва назорат қилувчи ролини ўйнайди. Ҳукумат барча компанияларнинг амалдаги қонуний қоидаларга риоя қилишларини таъминлашга қаратилган. Солиқ тўлаш, лицензиялаш, стандартлаштириш ва истеъмолчилар фаровонлигини ҳимоя қилиш каби масалалар ҳукуматнинг компанияларга нисбатан мақсадларининг бир қисмидир.
Do'stlaringiz bilan baham: |