Олий ва ўрта махсус таълим вазирлигининг 2022 йил " 27 " июлдаги

Ижтимоий 
тармоқдаги 
ахборот 
манбаларини 
текшириш 
алгоритми.
1-қадам. Ижтимоий тармоқда фойдаланувчининг саҳифаси қачон 
очилганини текширинг.
Баъзан янги аккаунтлар дезинформация тарқатиш ва мистификация 
учун яратилади. Twitterнинг фойдали функцияларидан бири шундаки, у янги 
дизайнли профилнинг қачон очилганини кўрсатиб туради. 
2-қадам. Фойдаланувчининг фаоллигини ўрганинг.  
У ким билан дўстлашган, ким билан ёзишади, профилига кимларни 
қўшган, нима ҳақида ёзади, нима ҳақида гапиради? Ижтимоий тармоқ 
инсоннинг ўзаро алоқалари ва таъсири ҳақида кўпгина маълумотларни беради. 
3-қадам. Фойдаланувчининг бошқа ижтимоий тармоқдаги 
аккаунтларини изланг. 
Излаган одамнинг исми интернетнинг яна қайси саҳифасида учрайди? 
Уни қидиришда Spokeo, peekyou.comдан фойдаланинг. WebMii ва Linkedln 
орқали бошқа маълумотларни олишга уриниб кўринг. 
4-қадам. 
Қаерда 
жойлашгани 
ҳақидаги 
маълумотларни 
солиштиринг. Twitter, Facebook ва бошқа платформалар фойдаланувчиларга 
ўз постларини жой билан боғлаш имконини беради. Бу одамнинг ҳақиқатдан 
ҳам гапирган жойида бўлганини аниқлашга ёрдам берувчи белгидир. 
5-қадам. Тасвир бўйича қайта қидирувдан фойдаланинг. Қайд 
этилишича, яқинда олингандек кўринган фото кўпинча эски сурат бўлиб 
чиқиши мумкин. Буни текшириш учун Google Reverse Image Search ёки 
TinEyeдан фойдаланинг. Интернетда ушбу тасвир аввалроқ пайдо бўлганини 
кўрасиз. Мазкур функция мини-атюра видео учун ҳам ишлайди – қидирув 
хизмати бу онлайнни яна қаерда кўришингиз мумкинлигини айтади. 

---

6-МАВЗУ: РАҚАМЛИ ГИГИЕНА ВА НЕТИКЕТ 
Режа: 
1. Рақамли дунё ва рақамли фуқароларнинг ҳуқуқлари 
2. Кибержиноят – юқумли касаллик, Рақамли гигиена – вакцина 
3. Нетикет қоидалари – рақамли олам тартиб-қоидаси. 
 
Рақамли ҳуқуқ ғояси Интернет тармоғи пайдо бўлиши билан дунёга 
келди. Рақамли қонунчилик шаклланиш жараёнини бошдан ўтказиб, доимий 
ўзгаришларга юз тутмоқда. Ҳозир тармоқда ўзини тўғри тутиш ва хавфсизлик 
кўникмаларини шакллантириш учун унинг мураккаб қоидаларини 
ўрганишнинг айни вақти. Рақамли этика ҳақида гапирганда кенгроқ кўламда 
хулқ ва ўзаро таъсирни назарда тутамиз, рақамли гигиена эса - ахборот 
хавфсизлигининг турли даражаларда намоён бўлишига оид қоидалардир. 
Ижтимоий тармоқлар фойдаланувчилари молиявий ва кибержиноятлар 
олдида ожиз бўлиб қоляптилар, тармоқда ҳимоя борасида эса аниқ ва 
тушунарли нормалар ҳали-ҳануз мавжуд эмас. Шу боис, рақамли гигиена 
қоидалари - эндиликда тавсия эмас, ҳар ким учун реал эҳтиёждир!