Олий ва урта махсус таълим вазирлиги наманган давлат университети


к) киши аъзолариии кесиб олиб, бошка кишига кучириш


Download 318.91 Kb.
Pdf ko'rish
bet11/35
Sana03.12.2023
Hajmi318.91 Kb.
#1801367
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   35
Bog'liq
67. Одам савдоси жиноятнинг жиноят ҳуқуқий ва криминологик жиҳатлари

к) киши аъзолариии кесиб олиб, бошка кишига кучириш 
(трансплантат) максадида содир этилган булса, Ж К 135-моддаси 
2-кисмида назарда тутилган жавобгарликни огирлаштирувчи 
холат хисобланади (Трансплантат олиш максадида одам савдосини 
амалга ошириш жабрланувчидан донор сифатида фойдаланишни 
англатади. Бунда килмишни мазкур банд билан квалификация 
килишда айбдор жабрланувчининг кайсидир аъзо ёки тукималарини 
ажратиб олиши шарт эмас. Айбдорда бундай максадларнинг борлиги 
етарли хисобланади. Мазкур харакатлар амалга оширилганда эса 
килмиш ЖК 97-моддаси 2-кисми “н” банди билан, яъни трансплантат 
олиш ёки мурданинг кисмларидан фойдаланиш максадида одам 
улдириш сифатида ёки Ж К 104-моддаси билан, яъни каеддан баданга 
огир шикает етказиш сифатида кушимча квалификация килиниши 
лозим.).
ЖК 135-моддаси 3-кисми:
а) ун саккиз ёшга тулмаганлиги айбдорга аён булган шахсга 
нисбатан содир этилган;
б) жабрланувчининг улимига ёки бошка огир окибатларга сабаб 
булган;
в) ута хавфли рецидивист томонидан содир этилган;
г) уюшган гурух томонидан ёки унинг манфаатларини кузлаб 
содир этилган жиноятлар учун жавобгарликни кузда тутади.
ЖК 135-моддаси 3-кисми “а ” бандида одам савдоси учун 
жавобгарлик назарда тутилган булиб, айбдор жабрланувчининг 18 
ёш га етм аганлиги хакида олдиндан хабардор булганлиги учун 
жавобгарлик белгиланган. Агар айбдор жабрланувчининг ёшига 
нисбатан 
хакикатан 
хам 
адашган, 
иккиланган 
булса, 
унда


жабрланувчининг вояга етган деб хисоблаш учун етарли асос булса, 
агар бошка кием ёки бандларда назарда тутилган холатлар мавжуд 
булмаса, килмиш ЖК 135-моддаси 1-кисми билан квалификация 
килинадиДали тугилмаган болани олиш-сотиш тугрисида келишув 
тузиш ва боланинг онаси ёки бош ка манфаатдор ш ахсга тегишли пул 
тавдим килиш Ж К 25-моддаси 2-кисми ва Ж К 135-моддаси 3-кисми 
“а” банди билан, яъни ун саккиз ёшга тулмаганлиги айбдорга айн 
булган шахсга нисбатан одам савдосини амалга оширишга суикасд 
килиш сифатида бахоланиши лозим.
Агар жабрланувчига нисбатан одам савдоси буйича харакатларни 
кУллаш натижасида эхтиётсизлик окибатида унинг улими ёки бошка 
огир окибатлар келиб чиккан булса, килмиш Ж К 135-моддаси 3- 
кисми “б” банди билан жавобгарликка тортилади. Бошка огир 
окибатлар тушунчаси килмишни бахоловчи тушунча хисобланади. 
Уларга жабрланувчининг узини узи улдириш даражасига етказиш, 
унинг таносил ёки ОИТС касаллигига чалиниши, унинг рухий 
холатининг бузилиши, 
бошка огир касалликка чалиниши 
ва 
бошкаларни мисол келтиришимиз мумкин. Агар мазкур окибатлар 
жабрланувчига каеддан етказилган булса, килмишлар Ж К Махсус 
кисмининг тегишли моддаси билан, масалан, каеддан одам улдириш 
(97-модда), каеддан баданга огир шикает етказиш (104-модда) билан 
квалификация килиниши лозим.
Агар одам савдоси биргаликда жиноий фаолият олиб бориш 
максадида баркарор фаолият юритувчи гурухга бирлашган икки ёки 
ундан ортик шахе томонидан содир этилган булса, килмиш уюшган 
гурух томонидан содир этилган деб топилади. Бунда одам савдосини 
амалга оширишда иштирок этган уюшган гурухнинг хар бир аъзоси 
бажарган вазифаларидан катьий назар Ж К 135-моддаси 3-кисми “г” 
банди билан жавобгарликка тортилади.
Одам савдосини уюшган гурух манфаатларини кузлаб содир 
этилган деб топишда жиноят содир этилишидан уюшган гурух 
аъзоларининг манфаатдор булиши лозимлигини инобатга олиш 
керак. Бунда жиноятни бажарувчи шахе уюшган гурухнинг аъзоси 
булмаслиги хам мумкин. Ш унга эътибор каратиш лозимки, айбдорда 
уюшган гурух манфаатларини кузлаб шахсни эксплуатация килиш


максадида олиш-сотиш, ёллаш, ташиш, топшириш, яшириш ёки 
кабул килишга касд булган булиши лозим.1
Узбекистон Республикаси Олий судининг 2000 йил 15 сен- 
тябрдаги “Вояга етмаганларнинг жиноят ишлари хакидаги жиноят 
ишлари буйича суд амалиёти тугрисида”ги 21-сонли карорининг 
шахсни муайян ёшга тулганлигини хисоблаш коидалари белгиланган. 
Унга кура, шахсни 18 ёшга тулган куни бошланган вактдан эмас
балки шу кун тулик утганидан кейин хисобланади, яъни кейинги 
куннинг бошланишидан у 18 ёшга тулган хисобланади. Агар вояга 
етмаганнинг ёши аник булмаса, экспертлар хулосаси оркали 
аникланади. Агар экспертлар муайян йилни вояга етмаганнинг 
тугилган куни деб хулоса берсалар, шахснинг тугилган куни уша 
йилнинг охирги кунидан хисобланади2.

Download 318.91 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   7   8   9   10   11   12   13   14   ...   35




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling