Олий ва урта махсус таълим вазирлиги наманган давлат университети


Download 318.91 Kb.
Pdf ko'rish
bet20/35
Sana03.12.2023
Hajmi318.91 Kb.
#1801367
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   35
Bog'liq
67. Одам савдоси жиноятнинг жиноят ҳуқуқий ва криминологик жиҳатлари

имкониятига
эга булмоада. К^сца давр 
мобайнида Узбекистон бир халкаро жиноятчиликка карши кураш 
борасида унлаб халкаро шартномаларни ратификация килиб, тегишли 
халкаро ташкилотлар доирасида фаол иштирок этмокда.
Инсон хукукдарига оид энг асосий хужжат Бирлашган Миллатлар 
Ташкилоти Бош Ассамблеяси томонидан 1948 йил 10 декабрда кабул 
килинган “Инсон хукукдари умумжахон декларацияси”дир. Ушбу 
халкаро хужжат мувдддима ва ЗОта модцадан иборат булиб, унда 
инсоннинг асосий хукуклари уз ифодасини топган. Унда айтилишича 
“Хамма одамлар уз кадр-киммати хамда хукукдарида эркин ва тенг 
тугиладилар”. Хужжатнинг 2-моддаси эса “хар бир инсон ирки, териси- 
нинг ранги, жинси, тили, дини, сиёсий ёхуд бошка эътикодларидан, 
мулкий ёки ижтимоий келиб чикиши, мулкий ёки табакавий ёки бошка 
шароитидан катъи назар ушбу Декларацияда эълон килинган барча 
хукуклар ва эркинликларга эга булишлари шарт”, деб белгилаб куйил- 
ган. Декларация буйича “хар бир инсон яшаш, озод булиш ва шахсий 
дахлсизлик хукукига эгадир.” Х,озирги кунда, яъни одам савдоси глобал 
муаммога айланиб бораётган бир пайтда Декларациянинг 4-моддасида 
мустахкамлаб к^йилган коида, яъни “хеч ким кулликда ёки эрксиз
1 Очилов X., Тургунбоев Э. Одам савдоси трансмиллий жиноят. Одам савдосига карши кураш, уни олиш 
олишнинг хукукий муаммолари. ТДЮИ, 2009. Б.85.


чолатда сакданиши мумкин эмас. куллик ва куллар билан савдо килиш 
барча к^ринишларида таъкикланади” деган с^злар 
алохдца 
ахамият 
касб этади.
Шу боис, халкаро жиноят хукуки трансмиллий жиноятчиликка 
карши кураш борасида давлатлар конунчиликларини уйгунлаштириш 
назифасини амалга оширади. Шу максадда, халкаро жиноят хукуки 
доирасида бир катор халкаро конвенциялар ишлаб чикилиб, уларда 
давлатлар уртасидаги узаро хукукий ёрдам курсатиш масалаларидан 
ташкари, конвенцияга кушилган давлатлар учун мажбурий булган 
халкаро хукукбузарлик тушунчалари ва таснифи узининг аксини 
гопади. Аммо бугунги кунда халкаро жиноят хукуки асосида 
давлатлар конунчиликларини уйгунлаштириш жараёнлари силлик 
кечаяпти деб айтиб булмайди. Давлатлараро хамкорликнинг ушбу 
сохаси бир катор муаммоларга дуч келиб, мазкур муаммолар XXI 
асрнинг энг хатарли тахдиди трансмиллий одам савдоси билан боглик 
булганлиги ачинарли холдир.
Таъкидлаш лозимки, бугунги кунда бутун дунёда инсонларни 
камситиш, уларнинг хукукларини тан олмаслик, одам савдоси каби 
жиноятлар купайиб бораётганлиги барчамизни ташвишга солмокда.
Одам савдоси билан боглик жиноятларнинг охирги йиллардаги 
Усиш суръати муайян сабабларга эга эканлиги катор омиллар билан 
изохланади. Агар гайриконуний курол-ярог савдоси ёки гиёхвандлик 
билан боглик жиноятларни содир этишда трансмиллий уюшган 
жиноятчилик жахон хамжамиятининг каттик каршилигига дуч келса, 
одам савдоси борасида бундай хамкорлик килишнинг хар доим 
иложи булмайди. Бунинг сабаби - одам савдоси курбонларининг 
куп чилиги, узига нисбатан жиноят содир килинганлиги тугрисида 
хабар бериб, хукукни мухофаза килувчи органлар билан алокада 
булиб, жиноятчиларни топиш ва жазолаш фаолиятида иштирок 

Download 318.91 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   16   17   18   19   20   21   22   23   ...   35




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling