Олий ва урта махсус таълим вазирлиги наманган давлат университети


Download 318.91 Kb.
Pdf ko'rish
bet15/35
Sana03.12.2023
Hajmi318.91 Kb.
#1801367
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   35
Bog'liq
67. Одам савдоси жиноятнинг жиноят ҳуқуқий ва криминологик жиҳатлари

м е х д а т
фаолиятини ташкил этишни такомиллаштириш чоралари 
хакида”ги карорига мувофик мехнат миграцияси жараёнларини 
тартибга солиш, Узбекистон Республикаси фукароларини иш билан 
таъминлаш масалаларини хал килиш Узбекистон Республикаси 
Мехнат ва ижтимоий химоя вазирлиги хузуридаги Ташки мехнат 
миграцияси масалалари буйича агентлик кейинги жойларда -
Агентлик) зиммасига юклатилган. Агентлик Узбекистон хукумати 
томонидан зиммасига юклатилган вазифалар доирасида:
- мехнат миграцияси сохасида халкаро хамкорлик буйича 
лойихалар ишлаб чикиш ва уларни амалга татбик этишда иштирок 
килади;
- чет давлатларнинг тегишли ваколатли органлари билан 
Узбекистон фукароларининг чет элда ишлаши учун квоталар 
ажратиш ва ишлашларига рухсат олишда хамкорликни амалга 
оширади1;
- чет эллик ишчи кучини ёллаётган хорижий юридик шахслар 
билан хамкорликликни кучайтиради ва бош ка ваколатларни амалга 
оширади.
2. 
Ахолининг хукукий 
саводхонлиги 
ва ахборот билан 
таъминланишини ошириш. Хусусан, хорижга чикиш хужжатларини 
тайёрлашда 
Узбекистон 
Ички 
ишлар 
вазирлиги 
ва Миллий 
хавфсизлик хизмати 
органлари мансабдор шахслари 
хорижга 
чикувчилар уртасида ушбу конунбузарликларни олдини олиш учун 
тушунтириш ишларини олиб борадилар. Бундай ишлар доирасида 
ахоли одам савдоси ва ташриф буюрган давлатларида фохишабозлик 
ва бошка гайриконуний харакатлар билан шугулланмаслик хакида 
огохлантирилади.
Бундан ташкари, ахолининг мавзуга оид ахборотлар билан 
таъминланишида, 
кулликнинг 
замонавий 
куринишига 
жалб 
килинишининг олдини олишда ахоли уртасида кенг куламли 
ишларни амалга оширувчи давлат ва нодавлат институтлари мухим 
урин тутадш Ушбу фаолият доирасида семинарлар утказилиб, унда 
ахолининг иш билан бандлиги холати ва хорижда конуний ишга 
жойлаштириш хакида масалалар кутарилади, шунингдек, одам 
савдоси билан шугулланувчилар томонидан узларини потенциал 
курбонларини кидиришда куп ишлатиладиган, хар бир фукаро
1 Мае, Узбекистон ва Корея Республикаларн уртасидаги икки томонлама шартномага мувофик 1995-2007 
йилларда Агентлик оркали 154000 нафар хдмюртларимиз Кореяда ишга жойлаштирилгаи. Каранг, Доннёров С. 
Современное рабство / Народное слово. -2009. №29. -С.2.


узининг хавфсизлиги нуктаи назаридан унга дуч келганида сергак 
тортиши лозим булган усуллар мухокама килинади. Чунки одам 
савдоси курбони булган купчилик шахслар, хатто уларни уз давлати 
чегарасидан 
ташкарида 
кандай 
хавф-хатар 
кутаётганлигини 
билмайдилар хам.
Ахолининг хукукий саводхонлиги ва ахборот билан таъмин- 
ланиши даражасини оширишда оммавий ахборот воситалари хам 
мухим урин тутади. Хусусан, турли ОАВларида хукукни мухофаза 
килувчи ва согликни саклаш органларининг матбуот хизматлари 
билан хамкорликда гайриконуний миграциянинг хавфли окибатлари, 
ОИТС ва тери-таносил касаликларини юктириш хавфи, жинсий 
харакатлар килиш билан боглик ишлар ва бошкаларга оид 
маълумотлар нашр ва намойиш килинади. 
j
ЖКнинг 135-моддаси буйича кузгатилган жиноят ишларини 

тергов килишнинг натижалари юзасидан фаол профилактика ишлари 
республиканинг тергов органлари томонидан амалга оширилади: уни 
содир килишга кумак берган жиноятни содир этиш шарт-шароити, 
сабаби ва холати, олдини олиш максадида жабрланувчи ва 
айбланувчининг иш жойи ва яшаш жойидаги ахоли хабардор 
килинади.
3. Гайриконуний миграцияга карши кураш билан шугулланувчи 
юкори профессионал тайёргарликка эга булган ходимлар ёрдамида 
миграцион назоратни кучайтириш, шунингдек, конунга зид миграция 

хакидаги маълумотлар алмашинувини амалга ошириш максадида 
ушбу органларнинг хорижий давлатларнинг тегишли органлари 

билан хамкорлигини кучайтириш лозим булади.
4. Одам савдоси билан шугулланувчи жиноий гурухларга 
Узбекистон Республикаси чегараларини тегишли чегара ва божхона 

назоратисиз кесиб утишга имкон берувчи барча хуфёна йулларни 
бартараф этиш.
5. Ёшларнинг ахлокнй тарбияси даражасини ошириш (одам 
савдоси билан шугулланувчилар олдида заиф, яъни ншонувчан 
булган фукароларнпнг айни шу тоифасн таваккал килувчиларнинг 
биринчи гурухига киради), мустакил фикрловчи ва хаётга комил 
ишонч билан каровчи ёшларни тарбиялаш зарур.
Шунга кура:

фохишабозлик, порнография, гиёхвандлик, алкоголизм, тамаки 
истеъмоли ва бошка шу каби иллатларга карши кураш буйича 
профилактик тадбирлар утказиш;


- маънавий-маърифий тадбирлар уюштириш (масалан, расмлар 
кургазмаси ёки театрлаштирилган куринишлар);

спорт 
тугараклари 
ишларини 
ташкиллаштириш, 
укув 
юртларида спорт мусобакаларини утказиш ва бошкалар оркали 
соглом турмуш тарзини таргиб килиш имконияти яратилади.
Бугунги кунда айни йуналишдаги кенг куламли ишларни 
Узбекистон Республикаси Олий ва Урта махсус таълим вазирлиги, 
“Камолот” ёшлар ижтимоий харакати, “Оила” илмий-амалий маркази 
ва оммавий ахборот воситалари амалга оширмокдалар.
6. Айникса, кичик шахарчалар ва киш лок жойларида ёшларни 
иш билан таъминлашга алохида эътибор берилиши лозим:
- ижро х,окимияти рахбарларининг харбий хизматни утаганларни 
жойларда иш билан таъминлаш ва олий таълим муассасаларида 
укишини таъминлашга кумаклашиш масъулиятини ошириш чоралари 
ишлаб чикилди;
- корхона ва ташкилотларнинг талабларига кура, ёшларнинг 
малака ва куникмаларини ошириш буйича укув курслари ва кайта 
тайёрлаш курслари ташкил килинди;
- кичик корхона ва микро фирмаларни ривожлантириш, мавжуд 
корхоналарни реконструкция килиш ва молиявий ахволини яхшилаш, 
янги ишлаб чикариш объектларини ташкил килиш хамда ижтимоий 
ва бозор инфратузилмасини ривожлантириш оркали 600 минг 
(улардан 220 таси кичик шахарчалар ва киш лок жойларида) янги иш 
жойлари яратилди.
Ахоли бандлиги даражасини кутариш максадида Узбекистон 
Республикаси Бош прокуратураси томонидан алохида чора-тадбирлар 
дастури тасдикланди ва у хозирда амалга оширилмокда1.
7. Оиладаги келишмовчиликлар ва жанжаллар, куп холларда 
аёлларнинг нафакат уйдан кетиб колиши, балки, давлатдан чикиб 
кетишига сабаб булмокда. Узбекистонда фукароларнинг узини узи 
бошкариш органлари ва “Оила” илмий-амалий маркази хамкорлигида 
оилада аёлнинг урни, кар бир фукаронинг хукук ва эркинлиги хурмат 
килиниши, инсонни зурлаш холатларига йул куймаслик лозимлиги 
масалаларига багишлаб семинарлар, мунозара клублари, давра 
сухбатлари ташкил этилмовда. Зеро, куплаб холларда оиладаги 
келишмовчиликларнинг 
олдини 
олиш 
муаммоси 
жамиятнинг 
муносабати билан чамбарчас богликдир.
1 Рашитжон Кадыров. // Народное слово. 2009. -№48. (4680).
57


8. 
Узбекистон Республикаси 
хукукни 
мухофаза килиш 
органларининг чет давлатлар хамда Узбекистон Республикасининг 
бошка органлари билан одам савдоси билан боглик жиноятларни 
очиш, тергов килиш усуллари ва одам савдоси билан шугулланаётган 
жисмоний ва юридик шахслар тугрисида ахборотлар алмашиш 
механизмини такомиллаштириши.
9. Узбекистон Республикаси давлат органларининг одам 
савдосиги карши кураш сохасидаги ички хамкорлиги механизмини 
такомиллаштириш.
10. Одам савдосига карши курашга оид миллий конунлар 
такомиллаштирилиши лозим. Хусусан, хозирда ушбу тадбирлар 
доирасида Узбекистон Республикасининг «Одам савдосига карши 
кураш тугрисида”ги конунига шархлар ва ушбу сохага оид норматив- 
хукукий актлар туплами тайёрланмокда.
11. Одам савдоси муаммосига багишланган укув кулланмалари, 
бадиий ва хужжатли фильмлар тайёрлаш, театрлаштирилган сахна 
куринишларини ташкил килиш керак. Бу чоралар нафакат 
инсонларни халкаро муаммо тугрисида ахборотга эга булиши, балки 
уларнинг бу муаммоларга карши курашишда якинлашувига хам 
ёрдам беради.
12. Олий Укув юртлари, коллежлар, лицейлар ва мактабларда 
доимий равишда одам савдосига карши курашга багишланган 
факультатив дарслар утказишни йулга куйиш зарур1.
Шунингдек, Ички ишлар идораларининг хорижга чикиш-кириш 
ва фукаролик булимларини ва бошка хизматлар уртасидаги 
хамкорликни кучайтириш, депортация килинган шахслар хакидаги 
маълумотларнинг алмашинуви хамда бундай шахслар билан олиб 
бориладиган профилактика тадбирлари бу ишда уз самарасини 
беради.
Айникса, одамларнинг яширин траффики 

Download 318.91 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   11   12   13   14   15   16   17   18   ...   35




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling