Oliy matematika asoslari

7 - чизма
8- чизма
9- чизг(
1а
Р а в ш а н к и , 0 ^ р < + оо, 0 < 1ф < 2л.
Энд и н у к та н и н г Д е к а р т к о о р д и н а т а л а р и б и л а н к у т б к о о р д и н а т а ­
л а р и о р а с и д а г и б о г л а н и ш н и к у р а й л и к . Б у н и н г учун к о о р д и н а т а бо- 
шини к у т б н у к та б и л а н , а б с ц и с с а у к и н и н г м у с б а т й у н а л и ш и н и эса 
к ут б уки б ил а н у с т ма - у с т т у ш а д и г а н к и л и б о л а ми з . Д е к а р т коорди- 
н а т а л а р с ис т е м а с и д а Р  н у к та (х, у ) к о о р д и н а т а л а р г а э г а булсин 
( 10- ч и з м а ) .
Р а в ш а н к и , д; = р с о з ф , у = р з т ф . Бу ф о р м у л а л а р н у к та н и н г
Д е к а р т к о о р д и н а т а л а р и б и л а н к у т б к о о р д и н а т а л а р и н и бог л овч и 
ф о р м у л а л а р д и р .
20

---

в
2- Б О Б
Ф У Н К Ц И Я
1 - §. Ф у н к ц и я т у ш у н ч а с и
1. 
У з га р у в ч и 
в а
у з г а р м а с
м и к д о р л а р .
Т а б и а т д а ,
ф а н
ва 
т е х ни к а н и н г б а р ч а с о х а л а р и д а х а р хил м и к д о р л а р н и ( уз у н л и к , юз а,
в а к т , м а с с а в а X- к.) у ч р а т а м и з . Б у н д а й м и к д о р л а р в а з и я т г а к а р а б
т у р л и к и й м а т л а р н и к а б у л к и л и ш и мумкин. М а с а л а н , х а р к а н д а й
у ч б у р ч а к н и н г б у р ч а к л а р и йиги нд ис и х а р доим 180° га т енг б у л с а ,
у ч б у р ч а к л а р
пе р и ме т р и 
э с а
( у л а р н и н г
т о м о н л а р и
у з у нл и г и г а
к а р а б ) т у р л и ч а б у л а д и . Б у н д а н у ч б у р ч а к б у р ч а к л а р и йигиндиси 
у з г а р м а с м и к д о р , у ч б у р ч а к пе р и ме т р и э с а у з г а р у в ч и м и к д о р э к а ни
к у ри н а ди . Н а т и ж а д а икки хил — у з г а р у в ч и х а м д а у з г а р м а с мик- 
д о р л а р г а дуч к е л а м и з .
У з г а р у в ч и м и к д о р л а р х, у, г  ва х о к а з о х а р ф л а р б и л а н б е л г и л а ­
нади.
А г а р
у з г а р у в ч и
м и к д о р н и н г
к а б у л
к и л а д и г а н
к и й м а т л а р и
т у п л а м и м а ъ л у м б у л с а , у з г а р у в ч и б е р и л г а н д е й и л а д и ( м а с а л а н ,
б а р ч а м у с ба т с он л а р т у п л а м и у з г а р у в ч и м и к д о р с и ф а т и д а о ли н г а н
а й л а н а р а д и у с и г нинг к а б у л к и л а д и г а н к и й м а т л а р и т у п л а м и
б у л а д и ) .
М а т е м а т и к а д а бир неч та у з г а р у в ч и м и к д о р л а р ва у л а р о р а с и д а г и
б о г л а н и ш л а р у р г а н и л а д и . Ми с ол т а р и к а с и д а р а д и у с и г га тенг 
б у л г а н а й л а н а у з ун л и г и н и о ла йл и к . Б у н д а й а й л а н а узунл и г и
С —  2 л г 
(1)
б у л а д и . А й л а н а р а ди у с и г х а м д а а й л а н а у з унл и г и С у з г а р у в ч и
м и к д о р л а р д и р . У л а р (1) м у н о с а б а т б и л а н б о г л а н г а н . Бу б о г л а -
н и ш д а н
к у р и н а д и к и ,
а й л а н а
р а д и у с и 
э рк л и
р а в и ш д а
м у с ба т
к и й м а т л а р н и к а б у л к и л са , а й л а н а уз у н л и г и эса у н г а б о г л и к ( де м а к,
эр к с и з ) р а в и ш д а к и й м а т л а р н и к а б у л к и л ад и.
К е йи н ч а л и к , у з г а р у в ч и м и к д о р , у з г а р м а с м и к до р и б о р а л а р и
у р н и г а ( к и с к а а й т и ш м а к с а д и д а ) мос р а в и ш д а у з г а р у в ч и , у з г а р м а с
с у з л а р и н и и ш л а т а м и з .
2 . Ф у н к ц и я т а ъ р и ф и . Ф у н к ц и я н и н г б е р и л иш у с у л л а р и . И к к и т а
х ва у  у з г а р у в ч и л а р н и к а р а й л и к . х  у з г а р у в ч и н и н г к а б у л к и л а д и г а н
к и й м а т л а р и т у п л а м и X, у  у з г а р у в ч и н и н г к а б у л к и л а д и г а н к и й м а т -
л а р т у п л а м и Y х а к и к и й с о н л а р т у п л а м л а р и д а н и б о р а т булсин.
1- 
т а ъ р и ф. А г а р X т уп ла м д а н о л и н г а н %ар б и р х с о н г а б и р о р