9 .2 . Rentabellik
Tadbirkorlikning naqadar foyda keltirishi ikki xil yo‘l bilan aniqianadi. Birinchisi, foydaning umumiy miqdorini, ya’ni uning massasini aniqlash. Bunda oldin aytganimizdek daromaddan xara-jatlar chegirilib tashlanadi, qoldiq yalpi foyda bo‘ladi. Biroq bu firmaga tekJcan foyda emas, chunki uning bir qismi soliq to‘lashga ketadi. Yalpi foydadan firma bank krediti uchun foiz kam to‘laydi. Shu ikki chegirmadan so‘ng qolgan foyda sof foyda bo‘lib, firmaning o‘ziga tegadi. Foydaning hajmi yoki absolut miqdori firmaning baquwatligini ko'rsatadi. Bu firmaning ishlab chiqarish hajmiga bog‘liq bo‘ladi. Yirik firmada foyda miqdori ko‘p bo'ladi, chunki kapitalning o‘zi katta. Kichik firmada aksincha foyda oz bo‘ladi, chunki kapitalning o‘zi kichik. Kapitallar teng sharoitda foydaning massasi foydalilik darajasiga bog'liq bo‘ladi. Foydalilik darajasi —bu foyda ko‘rish me’yori bo‘Iib, rentabellik, deb yuritiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
