Olmosh
Barcha mustaqil so’z turkumlari, so’z birikmasi va gap o’rnida almashinib qo’llanuvchi, ularga ishora qiluvchi yoki so’roq bildiruvchi so’zlar olmosh deyiladi. Olmoshlar bevosita atash manosiga ega bo’lmaganligi uchun ichi bo’sh so’zlar ham yuritiladi.
Olmoshlar quyidagi so’z turkumlari o’rnida qo’llaniladi:
Ot: Aziza bugun darsga kelmadi, chunki u kasal edi.
Sifat: Kechagi kitobni ber, men shu kitobni o’qimoqchiman.
Son: Ukamda beshta ruchka bor, menda ham shuncha ruchka bor.
Ravish: Men bugun boraman, sen qachon kelasan.
So’z birikmasi: Yaxshi so’z jon ozg’i, faqat shu so’zni gapir!
Fe’l: Bog’dan olma uza boshladik, bu esa bog’bonning jahlini chiqardi!
Gap: Shuni unutmangki, sizni buyuk kelajak kutmoqda.
So’roq
|
Belgilash
|
Bo’lishsizlik
|
Gumon
|
Shaxs narsa, hodisa, belgi, xususiyat, sabab, maqsad, o’rin-payt haqida so’roqni bildiruvchi olmoshlar, so’roq, olmoshlari deyiladi.
Kim? Nima?
Qachon?Qayer?
Qaysi? Qanaqa?
Nechta? Qani? Nimaga? Nima qildi?
Nima bo’ldi? Nega?
So’roq olmoshi ishtirok etgan gaplar so’roq gaplar deyiladi.
M: Siz qaysi kitoblarni o’qigansiz?
|
Har so’zi so’roq olmoshlariga bir so’ziga qo’shilib, to’pdan ajratilganlik, shaxs, narsa belgilarni bildiradigan belgilash olmoshni hosil qiladi.
Kim
Nima
Qaysi To`pdan
Har Bir ajratilgan
Narsa ma’nosi
Qachon
Qanday
Qanaqa
Shaxs, narsa, belgi, harakatlarni jamlab ifodalaydi.
Hamma
Barcha
Yalpi Jamlik
Butun ma’nosi
Bari
Jami
jamiyki
|
|
Do'stlaringiz bilan baham: |