Omuxta em ishlab chiqarish texnologiyasi

4. Omuxta em turlari.
Fizikaviy xolati buyicha omuxta emning kuyidagi turlarii mavjud: sotiluvchan, briketlangan, donalar va galet kurinishidagi emlar.
Sochiluvchan omuxta em etarlicha bir xil maydalangshan maxsulotdir. Sochiluvchan omuxta em ishlab chikarishda ingredientlar begona aralaashmalardan tozalanadi, kobiksizlantiriladi, maydalanadi. Shunchaday kilib tayyorlanadigan ingredientlar me’yorlagich va arlashtirgich orkali utkaziladi.
Briketlangan omuxta em odatda tulik rastionli xolda ishlab chikariladi. Briketlar sakkizburchak shaklli bulib, uzunligi 160 – 170 mm, kengligi 70 – 80 mm, kalinligi 30 – 60 mm. Ularni ishlab chikarish uchun maydalangan ingredientlar bilanmaydalangan pichan aralashmasi tayyorlanadi. Olingan okuvchan massa maxsus aralashtirgichga tushadi, va bir vaktning uzida undan me’yorlangan va tarkok melassa xam uzatiladi. Maydalangan ingredient, pichan va melassa aralashmasidan tashkil topgan massa presslarga tushadi va briketlanadi.
Donador (granulali) omuxta em ma’lum diametr va balandlikka ega bulgan uncha katta bulmagan stilindrlarning iborat bulgan granula deb ataluvchi okuvchan massani namoyon kiladi. Granulalar ishlab chikarishda 2 ta: kuruk va xul usul kullaniladi. Granunali omuxta em odatda parrandalarni va xovuz baliklarini bokishlar uchun ishlatiladi.
Galetlar. Teshikli tugri burchak shaklidagi lepyoshka kurinishida buladi. Galet ishlab chikarish uchun avval soluvchan omuxta em olinadi, sungra undan achitkili xamir koriladi, galetlar pishiriladi va kuritiladi.
Uzidan tarkibi va em – xashak qiymati buyicha omuxta em 2 ta asosiy guruxga bulinadi: tulik rastionli va konstentratlar.

5. 
   Omuxta emning kimyoviy tarkibi.
   

Normal xayot kechirish uchun zarur bulgan taxminan barcha moddalarni xayvonlar ozuka moddalar orkali oladi. Xayvonlar tanasida kimyoviy elementlarning 50 tasi topilgan: azot, uglevod, vodorod, kislorod, kalstiy, fosfor, natriy, kaliy, oltingugurt, temir, yod, kobaolt, mis, marganest va boshkalar. Ularning ogirligi buyicha 95 foizi uglerod, kislorod, vodorod va azotga tugri keladi. Usimliklar xam shunga uxshash tarkibga ega. Xayvonlar organizmi va usimliklardagi tu turt element turli nisbatlarda bulib, kuplab moddalarni xosil kiladi. Bu moddalar guruxlarga jamlangan bulib, ular kuyidagi sxemada keltirilgan.(1 – rasm.).

Rasm – 1. Omuxta emning kimyoviy tarkibi.

5.