O’qituvchi pedagogik tafakkurining mohiyati va tavsifi

TAHLILLAR VA NATIJALAR
Talabalarga ta’lim va tarbiya berishga qaratilgan pedagogik faoliyat jamiyatning ma’naviy sohasiga xizmat qiladi. Biroq, pedagogik faoliyat jamiyatning moddiy sohasiga ham xizmat qiladi, lekin bevosita emas, balki bilvosita. O’qishni tamomlagandan so’ng talaba o’z ehtiyojlari, qiziqishlari, jamiyat talablariga javob beradigan kasbni tanlaydi. Talabalar o’zlari tanlagan jamiyat sohasida mehnat qilishlari sababli, o’qituvchi ma’lum darajada jamiyatning moddiy sohasiga ham xizmat qiladi.
Pedagogik tafakkurning o’ziga xosligi shundaki, u nafaqat bilish, balki konstruktiv - o’zgartiruvchi jarayondir, chunki pedagogik ong pedagogik voqelikni nafaqat aks ettiradi, balki yaratadi, o’zgartiradi. U faoliyat dasturlari va loyihalarini yaratishda ishtirok etadi. O’ziga va ta’lim oluvchiga, olamga munosabatini fikr ob’ektiga aylantirish “borliqning ob’ektiv in’ikosini uning mazmunli in’ikosiga aylantiradi”.
Binobarin, o’qituvchi tomonidan ruhiy muammolarni hal etishda maqsadlilik, kontsentratsiya, moslashuvchanlik, xolislik, qat’iyatlilik, ilmiy xarakter, dialektik, mantiqiylik kabi fazilatlar bilan bir qatorda kasbiy tafakkurning ijodiy xususiyati alohida o’rin tutadi.
SHuni ta’kidlash kerakki, pedagogik tafakkur nafaqat o’qituvchining aqliy faoliyatining xususiyatlarini, balki uning idroki, diqqati, tasavvuri, xotirasining kasbiy o’ziga xos xususiyatlarini, shuningdek, uning hissiy-irodaviy sohasining xususiyatlarini ham aks ettiradi.
Tafakkurning har bir yangi jihati tomonidan kiritilgan mazmun jihatlari o’qituvchining pedagogik tafakkurining mohiyatini to’liqroq yoritish va tushunish imkonini beradi.
O’qituvchining pedagogik muammolarni hal qilishga qaratilgan pedagogik tafakkuri ta’lim-tarbiya jarayonining maqsadlari bilan bog’liq bo’lgan tafakkur jarayonlari zanjiri o’ziga xos sifat xususiyatlariga ega bo’lgan tuzilmaning, mazmunning (maxsus bilimlarning sintezi) va amaliy-samarali (intellektual ko’nikmalar to’plami) mehnat ob’ekti, muammoli, konstruktiv, aniq va boshqa fondlarining o’ziga xosligi bilan tavsiflanadi.