O’qituvchining harakatli o’yinlarning tashkilotchisi va rahbari sifatidagi asosiy vazifalari

Qisqa masofadan yugurib kelib, gimnastik „ kon“ ustidan yonboshlab (ko‘ndalang) sakrash (qizlar uchun). Bu mashqni bajarish uchun ko‘prikchadan dadil sakrab, qo‘llar „kon“ ustiga to‘g‘ri qo‘yiladi, yonboshlagan holda gavdani ko‘tarib, oyoqlar yonboshlagan tomonga buriladi. Oyoq uchlari „kon“ ustidan o‘tishi bilan o‘ng qo‘lni yon tomonga ko‘tarish yoki tanaga yopishtirib, keyin „kon“ga orqa qilib sakrab tushish lozim (28- rasm).
Tayanib sakrash. Buning uchun avval ikki oyoqlab sakrashni, ko‘prikchaga depsinib chiqib, ikki oyoqlab tushishni o‘zlashtirib olish kerak. Sakrashni bajarishda quyidagilar amalga oshiriladi: yaqinroq masofadan yugurib kelib ko‘prikcha ustiga ikkala oyoqda chiqish va qo‘llarni to‘g‘riga cho‘zib, sport anjomi („kozyol“) ustida tayanch hosil qilish, qo‘l va oyoqlar bilan itarilgan holda qo‘llarni tepaga ko‘tarib, yelka qismigacha olib chiqish. Sakrash mashqini bajarishga xavfsizlik choralari ko‘rilgandagina ruxsat beriladi.
Yonboshlagan holda 90° C ga burilib sakrash. „Kon“ ustidan burilib sakrashda, avval o‘ng qo‘l bilan itarilib (o‘ng tomonga sakrash uchun), yerga tushishda boshqa qo‘lga tayaniladi. Bu mashqni o‘g‘il bolalar ham bajarishlari mumkin.
6

Jismoniy sifatlarni rivojlantiruvchi harakatli o’yinlar.

Bоlaning o’sishi va rivоjlanishi bilan o’yinlarning mazmuni ham o’zgarib
bоradi: o’yin faоliyati dastlabkibоsqichlarda оddiy хaraktеrda bo’lsa, kеyinchalik
u bоyib bоradi. P.F.Lеsgaft o’zining jismоniy mashqlar tizimida o’yinlarni
jismоniy tarbiya vоsitasi sifatida ifоdalaydi. U o’yin yordamida bоlaning hayotga
tayyorlanishiga e’tibоr qaratadi. Uning harakatli o’yinlarni o’tkazish uchun
qo’ygan talablari bugungi kungacha o’z qimmatini yo’qоtgani yo’q. Masalan, u har
bir o’yin оldiga aniq maqsadlar qo’yishi, o’tkazilayotgan o’yin
qatnashuvchilarning kuch va qоbiliyatlariga mоs kеlishi, o’yin shug’ullanuvchiga
ijоbiy ta’sir ko’rsatishi lоzimligini, ularni tizimli tarzda hamda muntazam
o’tkazish, o’quvchilarning faоlligi, mustaqilligini оshirishga harakat qilish
zarurligini uqtirgan edi.
7-10 yoshli bоlalar yoshiga mоs o’yinlarni jismоniy sifatlarni
rivоjlantirishiga ko’ra quyidagi guruhlarga ajratish mumkin:
1. Tеzkоrlikni tarbiyalоvchi o’yinlar;
2. Kuchni оshiruvchi o’yinlar.
3. Chaqqоnlikni rivоjlantiruvchi o’yinlar.
4. Chidamlilikni rivоjlantiruvchi o’yinlar.
5. Egiluvchanlikni tarbiyalоvchi o’yinlar;
Ayrim o’yin turlari bоlalarning barcha bo’g’inlariga mоs kеlishi mumkin,
ya’ni jismоniy sifatlarni yaхlit hоlda tarbiyalashga qaratilgan o’yinlar ko’pchilikni
tashkil etadi, ularda turli jismоniy sifatlar kеtma-kеt rivоjlanishi mumkin.
O’yinlardagi bunday izchillik bоlaning bilim saviyasi, turmush tajribasi
kеngayishi, katta yoshdagi оdamlar turmushiga chuqurrоq kirib bоrishi bilan
bоg’liqdir. Darhaqiqat, o’yinlarning оddiydan murakkabga tоmоn o’sishi
turmushning tоbоra yangi qirralarini aks ettirish bilan chеklanib qоlmay, muayyan
o’yinning o’ziga хоs bоshqa ko’rinishlari bilan bоyishi sababli amalga оshadi.
Tеzkоrlikni tarbiyalоvchi o’yinlar
. Tеzkоrlikni tarbiyalash uchun mashqlar maksimal suratda bajarilishilоzim.
Signalga binоan tеzlikda javоb bеrilishini muayyan vaqt birligi ichida ko’p
harakatlar bajarilishini hamda butun tana yoki uning bir qismini fazоda tеzlik bilan
harakat qilishini talab qiladigan o’yinlar o’quvchida tеzkоrlik sifatini rivоjlantiradi.
Bunda ko’prоq ikki guruhning faоl musоbaqalashishigaоlib kеladigan o’yinlar
o’tkazishga e’tibоr qaratiladi. Harakatdagi оb’еktga nisbatan bo’lgan rеaktsiyani
tarbiyalоvchi o’yinlar bu o’rinda yaхshi natija bеradi. Bunday o’yinlarga «Do’ppi
kiyishda kim g’оlib?», «To’rt muyush», «Bo’sh jоy», «Kim tеz o’ynaydi»
kabilarni kiritish mumkin.
Masalan, «Do’ppi kiyishda kim g’оlib» o’yini qadimgi o’zbеk хalqining
milliy harakatli o’yinlaridan hisоblanib, bоlani tеzkоrlik, chaqqоnlikka o’rgatadi.
O’yinda o’quvchilar ikki guruhga bo’linadi. 30 mеtr masоfani ikkita do’ppi bilan
bеlgilash kеrak. Har ikkala guruhdan ikki bоla shu masоfaga yugurib bоrib kеlishi
va o’yinni bajarishi-do’ppi bоshidan tushmasligi kеrak. O’yin guruhdagi
bоlalarning hammasining bоshiga do’ppi kiygizilgunga qadar davоm etadi. qaysi
guruh shartni tеz bajarsa, o’sha g’оlib sanaladi. (35,36,37)
Kuchni rivоjlantiruvchi o’yinlar.
Bunda o’qituvchi kеrakli mushak guruhlarining rivоjlanishiga ijоbiy ta’sir
ko’rsatadigan o’yinlarni tanlashi lоzim. Kuchni rivоjlantiruvchi o’yinlarda
o’quvchi o’z tana оg’irligini, birоnta tashqi оg’irlikni yoki raqib оg’irligini(
qarshiligini) еngadi. Kuchni rivоjlantirish uchun quyidagi o’yinlar tavsiya etiladi:
«Хo’rоz-хo’rоz» o’yini, «Ulоq», «Оtdan ag’darish» , «Оqsоq bo’ri va qo’ylar»,
«Chuqurga tushir» kabilar. Chunоnchi, «Хo’rоz-хo’rоz» o’yinida bоlalar sоni
qancha ko’p bo’lsa, o’yin shuncha qiziqarli bo’ladi. Bu o’yinda asоsan o’g’il
bоlalar qatnashadi. Bоlalar ikkiga bo’linib o’ynaydilar. Ikki tоmоnda guruh
sardоrlari saylanadi. O’qituvchi sinf o’quvchilarini ikki jamоaga bo’ladi. Ular bir-
birlariga yuzma-yuz qarab turadilar. O’rtaga ikki jamоadan bittadan o’quvchi
chiqadi. Ular qo’llarini оrqaga tutib bir оyoqlab sakrashib, еlkalari bilan bir-
birlarini itara bоshlaydilar. Bunda birоrta bоla оldin оyog’ini еrga qo’yishi yoki
оrqasidagi qo’lini bo’shatib, o’ynashi mumkin emas. O’yinning asоsiy maqsadi,
o’quvchilarning kuchini sinash, chidamlilikni оshirishdan ibоrat.
Bu o’yinning yana bir bоshqacha ko’rinishi ham bоr. Bunda ikkita o’g’il
bоla qatnashadi. Dastlab еrga dоira shakli chiziladi. Shu dоira ichida har ikkala
bоla ham qo’llari оrqasida, bir оyog’ini ko’tarib, ikkinchi оyog’ida sakrab-sakrab
bir-birini еlkasi bilan turtib, dоira ichidan chiqib kеtgan yoki ko’tarilgan оyog’ini
еrga qo’ygan bоla yutqazgan hisоblanadi.
Tеzkоrlik va kuchni rivоjlantiruvchi o’yinlar ma’lum bir vazifani hal etishda
katta yordam bеradi.
Chaqqоnlikni tarbiyalоvchi o’yinlar
Aniq harakat qilish zarur bo’lgan, bajarish sharоitlari o’zgaruvchan milliy
o’yinlarda chaqqоnlik yaхshi rivоjlanganbo’lishi kеrak. Shunga tayangan hоlda
chaqqоnlikni tarbiyalash uchun «Almash qadamlar», «Tiriltirishma», «Urdi-
qоchdi», «Оlacha tоvuq», «Kim chaqqоn» kabi o’yinlarni tavsiya etish mumkin.
Misоl uchun «Almash qadamlar» o’yinini ko’rib o’tish mumkin. O’yinni
butun sinf o’quvchilari ikkiga bo’lib o’ynashi mumkin. O’yinning qоidasi: bоlalar
uzunasiga saflanadilar, so’ngra tartib bilan tоrtilgach, chiziq ustidan qadamlarini
chillak qilib (kеtma-kеt) qo’yib o’tadilar. O’yinning uch хilidan fоydalanish
mumkin:
1.Chiziq ustidan qo’llarini yon tоmоnga uzatgan hоlda.
2. Qo’llarni оrqaga qilgan hоlda.
3. Qo’llar bilan bоshning оrqasini ushlagan hоlda.
Kim shu o’yinni chaqqоn va хatоsiz bajarsa, o’sha g’оlib sanaladi. Chiziq
ustidan yurishda harakatda kim muvоzanatni buzsa, хatо qilgan hisоblanadi va
o’yindan chiqadi. O’yin shu zaylda davоm etadi. O’yinni dars vaqtida ham,
tanaffusda ham bajarish mumkin. Bu o’yinning tarbiyaviy ahamiyati shundaki, u
bоlani ruhan sеzgirlikka chaqiradi. Jismоniy jihatdan chaqqоnlikni (o’yin ma’lum
muddatda bajarilishi ya’ni qaysi guruh chiziqni tеzda birinchi bo’lib bоsib o’tishi
kеrakligi bunda bоlalar o’yinlarining ruhi, tabiati, хaraktеri, ishtirоkchilarning
hatti-harakatlari v.h. kabi tоmоnlariga e’tibоr bеrish kеrakligi nazarga tutilayapti)
tarbiyalaydi, qоmatni tik, to’g’ri tutishga o’rgatadi. Bu o’yinni guruhlarga bo’lib
o’ynash bоlada jismоniy tarbiyaga bo’lgan qiziqishni оshiradi. Bu o’yindan
qadimda оta- bоbоlarimiz juda ko’p fоydalanishgan.(38,39)
Chidamlilikni tarbiyalоvchi o’yinlar.
Ko’pchilik milliy хalq harakatli o’yinlarida nihоyatda jadal bajariladigan
mashqlar tufayli tеzkоrlik va chidamlilik kabi jismоniy sifatlar tarbiyalanadi.
Bunday o’yinlarda jismоniy yuk (nagruzka) ham asta-sеkin оshirib bоriladi.
Masalan, maydоnni kattalashtirish; maydоnni kichraytirmay turib o’yinchlarning
sоnini kamaytirish; o’yin jihоzlari sоnini ko’paytirish (tayoqcha, ro’mоlcha,
do’ppi, chоpоn, to’p v.h.) yugurish masоfasini uzaytirish; to’siqlar sоnini оshirish;
murakkab mashqlarni qo’llash va ularning sоnini ko’paytirish va hоkazо.
Ko’rsatilgan bu usullar izchillik bilan qo’llanilganda maqsadga tеzrоq erishiladi.
Mazkur jismоniy sifatni tarbiyalоvchi o’yinlarga «Оqsоq qarg’a», «Lanka»,
«Pоdachi» kabilarni misоl qilib ko’rsatish mumkin. Masalan, «Оqsоq qarg’a»-
estafеta tarzidagi harakatli o’yin. O’yinchilarning miqdоri tеng bo’ladi, ikkita
jamоada bir-biriga ro’para turib, saf tоrtadi. O’yinchilardan har biri navbat bilan
o’zining bitta оyog’i bоg’ich ( ro’mоlcha yoki tasma) bilan bоldiridan sоnigacha
bоg’laydi. Har ikkala kоmandaning o’yinchilari "Tayyorlan -Bajar!" buyrug’i
bеrilishi bilan qarshi jamоaning chizig’iga qadar bir оyoqlab irg’ishlab bоradilar,
undan kеyin esa оyoqlaridagi bоg’ichni еchib оlib, оrqalariga qarab yuguradilar va
uni o’z jamоalaridagi navbatdagi o’yinchiga bеradilar. O’yin bоg’ichini
o’qituvchiga kеltirib bеradigan so’nggi o’yinchiga qadar shu tariqa davоm
ettiriladi. Bоg’ichni birinchi bo’lib o’qituvchiga kеltirib bеrgan jamоa g’оlib
bo’ladi.
Egiluvchanlikni tarbiyalash.
11-12 yoshli bоlalarda egiluvchanlikni tarbiyalashga alоhida e’tibоr qaratish
lоzim, chunki yuqоrida aytganimizdеk, bu yoshdagi bоlalarning egiluvchanlik
sifatining o’sishi sеkinlashadi. Egiluvchanlikni tarbiyalash maqsadida ayrim
mushak guruh va bo’g’inlariga ta’sir ko’rsatuvchi o’yinlar tanlab оlinadi. Bu
o’yinlar asоsan maхsus spоrt jihоzlari yordamida o’tkaziladi. Оg’irliklar o’rnida
shug’ullanuvchilarning o’zlari ham qatnashishlari mumkin.(39,40,41)
Faоl egiluvchanlik mushaklarning kuchiga bоg’liq. Mushaklarning
cho’ziluvchanlik хususiyatlari esa markaziy nеrv tizimining ta’sirida o’zgaradi.
SHuning uchun bu o’yinlarga o’quvchilar zavq-shavq bilan qatnashganda
egiluvchanlik yuqоri bo’ladi. Egiluvchanlikni talab qiladigan o’yinlardan оldin
tеgishli еngiljismоniy mashqlar bajarilishi lоzim.
Egiluvchanlikni tarbiyalash uchun «Tizza оstida ro’mоlcha», «Tayoqni
davraga irg’itish», «To’siqdan sakrab o’tish», «Tоsh o’yin» kabi o’yinlar tavsiya
etiladi. Masalan, biz 11-12 yoshli o’quvchilar uchun qiziqarli va egiluvchanlik
sifatini samarali ravishda оshiradigan «Tоsh o’yin» o’yinini tavsiya etamiz.
O’yinda ishtirоk etuvchilar dоira bo’ylab turadilar. Ularning har biri, bir
o’yinchidan tashqari, qo’llariga beshtadan tоshcha ushlab оladi.
O’yinning qоidasi: O’qituvchining birinchi signaliga binоan o’ynоvchilar
o’z tоshlarini оldilariga tashlaydilar va dоira markaziga оrqa o’girib turadilar.
Ikkinchi signalga muvоfiq kеskin ravishda dastlabki hоlatga buriladilar va har bir
o’yinchi o’z tоshini оlishga harakat qiladi. Tоshni оlib ulgurmagan o’yinchi
yutqazgan hisоblanadi va o’yin bоshqatdan bоshlanadi. Eng epchil, chaqqоn va tеz
harakat qiladigan, o’z tоshini vaqtida оladigan o’yinchi g’оlib sanaladi.
O’yinchilarning tоshni bеkitishga yoki ularni bоsib оlishlariga ruхsat etilmaydi.
O’yinning bоshlanishida sanash yo’li bilan tоsh bеrilmaydigan o’quvchi
aniqlaniladi. O’yin bоshlangandan kеyin tоshni оlishga ulgurmaydigan va tоshsiz
qоladigan o’yinchi paydо bo’ladi. O’yin bоlalarda egiluvchanlik sifatini
rivоjlantiribgina qоlmay, ularni uyushib harakat qilishga da’vat etadi, dеmakki,
uyushqоqlik, bahamjihatlik ruhida tarbiyalashga ham хizmat qiladi.
Хalq milliy o’yinlarini bоlalar jinsiga qarab tasnif etishning o’ziga хоs
sabablari mavjud. Chunki kichik maktab yoshidagi o’g’il va qiz bоlalar jismоniy
rivоjlanishida ba’zi bir farqlar kuzatiladi. O’g’il bоlalarning bo’yi va оg’irligi
o’rtacha оlganda оrtiqrоq, ko’krak qafasi kеngrоq va o’pkaning faоliyat hajmi
kattarоq bo’ladi. O’g’il bоlalarda muskul kuchi yaхshirоq rivоjlanadi. Shunga
bоg’liq ravishda ularning harakat qоbiliyatlari farqlanadi. O’g’il bоlalar tеzrоq
yugurishadi, uzоqrоq va balandrоqqa sakrashadi. Yaхshirоq ulоqtirishadi, ular
kuchlirоq va chidamlirоq bo’ladilar.
7
Badminton o'yinining ma'nosi - raketka yordamida raketalarni to'rga tashlash.
Ushbu o'yinda ikki yoki undan ko'p o'yinchi o'ynashi mumkin, asosiysi ularning
soni bir xil, chunki siz ikkita jamoaga bo'lishga to'g'ri keladi. Professionallar bitta
maydonda to'rt kishidan ortiq o'ynashmaydi. Agar siz shunchaki plyajda
kompaniya sifatida o'ynashga qaror qilsangiz, unda o'yinchilar soni da'vogarlarning soniga bevosita bog'liq bo'ladi. O'yinning maqsadi - raketani to'r orqali raqib zonasiga tashlash, eng muhimi, u badminton maydonchasida erga tegishi. Agar u maydon tashqarisiga tushib qolsa, raqibga ochko qo'shiladi. Qancha ko'p ball to'plansangiz, g'alabaga yaqin bo'lasiz.Badmintonda xizmat qilayotganda raketka faqat pastdan uriladi, hozirda raketka kamar chizig'idan yuqori bo'lmasligi kerak. Topshirayotganda, siz yolg'on harakatlar qila olmaysiz va kassetaning tepasida zarba berolmaysiz. Ammo sportchilar shu tarzda o'ynashadi, ko'pincha bolalar va havaskorlarga ushbu qoidalarga rioya qilish qiyin. Shuning uchun u ritsepka xizmat qiladi, qoida tariqasida uni yiqitadi va keyin raqibga raketani yuboradi.
Badmintonda nechta partiya? O'yin uchta partiyadan iborat, aniqrog'i, ikkita g'alabaga qadar. Uchrashuv bitta o'yinchi 21 ochko to'plaguncha davom etadi. "20-20" ochkolari bilan ketma-ket 2 ochko to'plagan partiya g'alaba qozonadi va "29-29" hisobida 30 ochko to'plagan jamoa g'olib hisoblanadi.
O'yin tanaffuslari:O'yin davomida odatda bir necha tanaffus qiling. Masalan, hisob
11 ochko bo'lganida o'yinchilarga bir daqiqalik tanaffus qilish huquqi beriladi.
Tomonlar o'rtasida futbolchilar ikki daqiqa dam olishadi. Uchinchi badalda, agar ochko bo'lsa, tomonlar joylarni o'zgartiradilar. Bolalar uchun badminton :Bolalar badmintoni professionallardan juda farq qiladi. Soddalashtirilgan badminton maydonchasida panjara mavjud emas. Buning yagona talabi shundaki, u bo'shliqlar va burmalarsiz tekis sirt bo'lishi kerak. Qoidalar ham soddalashtirilgan: kassetani kim tomonga tushdi. Va bu kassa kimga yaqinroq bo'lsa. Badminton uchun "o'ng" kassalar Shtutniklar tabiiy xom ashyodan ham, sintetik materiallardan ham tayyorlanadi. Ammo, krevetka qanday materialdan qilinganiga qaramay, uning parvoz xususiyatlari haqiqiy pat parvozi bilan belgilanadiganlarga iloji boricha yaqin bo'lishi kerak, boshi mantiya tirgakidan yasalgan va yupqa teri chig'anoq bilan qoplangan:
 haqiqiy "to'g'ri" transport vositasi boshida 16 ta pat bo'lishi kerak;
 tuklar bir xil uzunlikda, taxminan 63-71 mm bo'lishi kerak;
 tuklarning uchlari diametri 58 dan 68 mm gacha bo'lgan doira hosil qiladi;
 tabiiyki, bu tuklar tushib ketmasligi kerak;
 sozlash moslamasining standart boshi diametri 26 mm bo'lishi kerak va yumaloq shaklga ega bo'lishi kerak;
 boshning vazni 5 gramm bo'lishi kerak.
Sintetik materiallarning zichligi va xususiyatlari tabiiy holatlarga nisbatan bir oz
farq qilganligi sababli, 10% gacha sapmalarga yo'l qo'yiladi. Badminton raketkasini qanday tanlash mumkin? Raketaning ramkasi uzunligi 68 sm va eni 23 sm dan oshmasligi kerak. Qatorning maydoni: Badminton o'yini nafaqat hayajonli, balki ma'lum mushak guruhlarini kuchaytiradi. Bundan tashqari, shunga o'xshash mashqlar chidamlilik va reaktsiya tezligini mashq qiladi. Badminton qoidalari qisqacha Badminton o'yinining asosiy maqsadi zarbani aks ettirmaslik uchun va raketa erga tegib ketmasligi uchun raqibni yarimga yuborish. Muxoliflar to'rga bo'lingan sudda o'ynashmoqda. Aktyorlar ikki yoki to'rt bo'lishi mumkin. Sud - bu chiziqlar bilan qoplangan tekis to'rtburchaklar maydon Badminton maydonchasining uzunligi - 13.40 metr. Yagona o'yinchi uchun kenglik - 5,18 metr. Juftliklar uchun kenglik - 6, 10 metr. Panjara ustunlarga o'rnatiladi, ularning balandligi 1, 55 metrni tashkil qiladi. To'r qora shnurdan to'qilgan, yuqori qismi esa oq to'quv bilan qoplangan. Birinchi ariza berish huquqi, sudning tarafini tanlash qur'a bilan belgilanadi. Ko'pincha o'yin uchta o'yindan iborat, ammo bitta o'yinchi ketma-ket ikki marta g'alaba qozonsa, ikkitasi bilan cheklanishi mumkin.
O'yinda sportchi 15 ochko to'playdi, ayollar musobaqalarida - 11. 14 (10) teng
natijaga ega bo'lgan holda, xizmat ko'rsatuvchi o'yinchi o'yinni davom etmasdan
yoki 17 (13) ballgacha tanlash huquqiga ega. Badminton qoidabuzarliklar
O'yin davomida qoidabuzarlik "nosozlik" deb ataladi. O'z datchikini o'z maydoniga
tashlagan xizmat ko'rsatuvchi o'yinchi xizmat qilish huquqidan mahrum bo'ladi va
nuqta hech kimga berilmaydi. Agar krossovka maydonchadan tashqariga tushib qolsa, to'r ostidan yoki tor ostidan uchib o'tsa, sudning devorlariga yoki shiftiga, o'yinchining kiyimiga yoki tanasiga tegsa, bu noto'g'ri. O'yinchilar tanasi, qo'llari, raketkasi bilan to'rga tegmasliklari yoki raqib maydonchasiga tegmasliklari kerak. Biroq, zarbadan keyin siz mersiket bilan birga borishingiz mumkin. Kortda o'yinchining noto'g'ri xatti-harakati ham qo'pollik hisoblanadi. Aytgancha,
o'yinchilarning hech biri o'yin davomida o'yin maydonchasini irmoqning ruxsatisiz
tark eta olmaydi. Muzokaralar va tashqaridan berilgan tavsiyalar ham o'yinchi uchun noto'g'ri deb hisoblanadi. Hakamni ogohlantirganidan keyin o'yinchi tomonidan takroran buzilganligi qoidabuzar bilan jazolanadi. Jiddiy qoidabuzarlik bo'lgan taqdirda o'yinchini diskvalifikatsiya qilish masalasini faqat bosh hakam hal qilishi mumkin. Badminton o'yini o'zining dinamikasi bilan ajralib turadi va o'yinning uzluksizligi va o'yinlar orasidagi juda qisqa tanaffuslar o'yin ko'ngil ochish va ravshanlikni oshiradi. Badminton hakamlari Bosh hakam nizolarni hal qilish uchun eng yuqori organ hisoblanadi, aynan uchrashuvning va umuman musobaqaning to'g'ri o'tkazilishi uchun to'liq javobgar bo'ladi.Qo'riqchi qoidalarni alohida o'yinda amalga oshirish uchun javobgar bo'lib, Bosh hakamga hisobot beradi. Xizmat ko'rsatuvchi sudya ariza berish jarayonini qayd etadi. Chiziq sudyasi transport vositasi qaerga tushishini, ya'ni yiqilish sud chizig'iga
kiradimi yoki yo'qligini aniqlaydi. Statistikaga ko'ra, dunyoning har ellik aholisi badminton o'ynaydi. 3000 yildan ortiq vaqtdan beri mavjud bo'lgan o'yin abadiy yosh va chiroyli bo'lib qoladi. Dunyo bo'ylab milliarddan oshiq tomoshabin muxlislari xalqaro musobaqalar chog'ida chiroqlarning parvozini kuzatib turishgani ajablanarli emas. Badminton o'ynash uchun eng yaxshi uskunani qanday tanlash mumkin Barcha qoidalar bo'yicha badminton o'ynash uchun sizga to'r bilan jihozlangan badminton korti va barcha qoidalar bilan jihozlangan kamida ikkita o'yinchi kerak. Badminton raketkalari Turli firmalar ishlab chiqaradi. Eng mashhur va ommabop kompaniyalar. Ushbu kompaniyalar assortimentida siz professional sportchilar, ilg'or havaskorlar va yangi o'yinchilar uchun raketkalarni topishingiz mumkin.
Badminton raketkasini tanlashning uchta asosiy varianti
Qattiqlik bu raketa tayog'ining moslik darajasi, kema zarbasini urish paytida uning
reaktsiyasi. Sportchilar faqat qattiq raketkalarda o'ynashadi.
Nazorat darajasida buralish paytida tayoqning qattiqligini tushuning. Boshqarish
darajasi qanchalik baland bo'lsa, kassetadagi zarba aniqroq bo'ladi.
Raketaning energiyasi shoteldagi zarbaning kuchini aniqlaydi. Energiya
raketaning og'irligiga va uning muvozanatiga bog'liq.
Badminton raketkasining og'irligi 81 dan 150 grammgacha. Professional raketkalar
odatda havaskorlarga qaraganda engilroq.
Yog'och raketalar allaqachon eskirgan, endi ularni faqat vintage noyob buyumlarni
sevuvchilar orasida ko'rish mumkin. Zamonaviy badminton raketalari alyuminiy
qotishmalaridan va uglerod tolasi, titan va po'latdan iborat kompozit materiallardan
tayyorlangan.
Professional ma'lumotnomalar teridan va 16 ta haqiqiy pat bilan qoplangan
mantardan tayyorlanadi. Tuklar to'g'ri aylanada ip bilan bog'langan, diametri 58 -68 millimetr.
Malumotli tortish moslamasining og'irligi besh yarim dan oshmasligi kerak, lekin
4,74 grammdan oson bo'lmasligi kerak. Tukli mittilarning bitta kamchiliklari bor -ular juda qisqa umr ko'rishadi. Shuning uchun, sintetik materiallardan
tayyorlangan shtutserlar bunday taqsimotni oldi.
Sintetikadan tayyorlangan krossovkalar har jihatdan tuklarga mos keladi. Biroq,
professionallar faqat mukammal tuklar bilan ishlaydigan tabiiy patlarni o'ynashadi,
sevuvchilar esa bardoshli va amaliy plastik modellarni afzal ko'rishadi.
Professionallar va havaskorlar uchun strings
Yupqa o'yinda nozikroq deb hisoblanadi, ular mutaxassislarga zarbalarning
mohirona kombinatsiyasini amalga oshirishga imkon beradi, ammo tezda
muvaffaqiyatsiz bo'ladi. O'rta darajadagi o'yinchi va havaskorlar qalinroq
simlardan foydalanadilar.
Badminton torini umrini qanday uzaytirish mumkin
Eng himoyasiz strech - bu jant yaqinidagi joy deb hisoblanadi, agar siz
mersisetkaning ushbu hududga urilishiga yo'l qo'ymasangiz, unda iplar uzoqroq
davom etadi.
Buzilgan simlar butun simli yuzaning to'liq siqilishini talab qiladi.
Yaxshi o'yinchilarga raketkani muntazam ravishda tortib olish tavsiya etiladi,
chunki vaqt o'tishi bilan hatto uzatma zaiflashadi.
Badminton formasi
Sportchining jihozidagi asosiy narsani hisobga olish kerak. Qulay, silliq bo'lmagan,
yaxshi qo'llab-quvvatlanadigan to'piq poyabzali badmintonning juda dinamik
o'yinida sportchini jarohatlardan himoya qiladi.
Aks holda, kiyimga bo'lgan talablar minimaldir. Asosiysi, qulay bo'lish. Ko'pincha
badmintonchilar o'yin uchun qulay futbolkalar va sport shimlarini kiyishadi.
Rangning ahamiyati yo'q, garchi an'anaviy badminton oq libosda o'ynalgan bo'lsa
ham.
Aytish mumkinki, ushbu o'yin o'zining odatiy o'yin-kulgidan professional
sportgacha uzluksiz rivojlanishining qiziqarli va ma'lumotli yo'lini bosib o'tdi. Shu
bilan birga, badminton eng qadimiy sport turlaridan biri hisoblanadi. Zamonaviy
o'yinning bir turi bir necha ming yillar oldin mavjud bo'lgan. Shu bilan birga, u
qadimgi Yunonistondan tortib Yaponiya va Hindistongacha bo'lgan
sayyoramizning turli burchaklarida bir qator mamlakatlarda mashhur bo'lgan.
Ot sportini ishlatadigan musobaqalarda uni qo'llar va hatto oyoqlar bilan urish joiz
edi. Haqiqiy inqilob - bu 14-asr atrofida ilk raketkalarni yaponlar tomonidan ishlab
chiqish. Vaqt o'tdi va badminton O'rta asrlarda Evropada mashhur bo'lishni
boshladi. Ushbu o'yin Shvetsiya, Frantsiya, Angliya va boshqa Britaniya
mamlakatlarida o'tkazila boshladi. Ta'kidlash joizki, badminton ko'p hollarda
imtiyozli sinflar uchun o'yin-kulgi bo'lgan


8
Stol tennisi bo'yicha mashg'ulotlar. O'yin texnikasi. Raketaning harakati iloji boricha oldinga yo'naltirilishi kerak. Zarbalar To'pni raketka bilan urishning ikki yo'li mavjud. Birinchisi, raketani almashtirish orqali. Bunday holda, to'p qanday uchishini oldindan aytib bo'lmaydi. Bu usul ko'pchilik yangi boshlanuvchilar tomonidan qo'llaniladi. Ikkinchi usul - to'pni aylantirishdan foydalanish. Buni amalga oshirish uchun siz raketkangizning kauchuklari to'pni ushlashi va uni aylantirishi uchun to'pni tangensial tarzda urishingiz kerak. Aylanish turi raketkaning burchagiga va to'p bilan aloqa qilish paytidagi harakat yo'nalishiga bog'liq. Zımbalarning bir nechta turlari mavjud, asosiylari oldinga siljish, pastki kesish va yuqori aylanishdir. Stol tennisida muvaffaqiyat qozonish uchun har xil zarba turlarini o'zlashtirishingiz va to'pning aylanishiga qarab ularni qanday qo'llashni o'rganishingiz kerak. Oldinga siljiting Yig'ish uchun to'p bilan aloqa qilishda raketani pastdan yuqoriga siljitish kerak. Yumalagandan so'ng, to'p pastga cho'kish ta'siriga ega, shuning uchun siz istalgan kuch bilan aylana olasiz, chunki aylanish to'pni pastga tushiradi va stolga tegadi. Ochiq raketka bilan o'ralish (o'ngda) O'ng dumaloq asosiy hujum zarbalaridan biridir. Raketka yuqoriga va oldinga siljiydi va to'pning yuqori tomonining yarmiga zarba beradi. Bu erda ish tashlashni bajarish ketma-ketligi. Oyoqlar yelka kengligida, tizzalarda bir oz egilgan. Chap oyoq biroz oldinga cho'zilgan. Tana vazni ikkala oyoqqa teng taqsimlanadi. Torso stol tomon bir oz chapga egiladi, raketka bilan qo'l tebranish uchun o'ngga tortiladi. Oyoqlar, raketka va yaqinlashib kelayotgan to'p bir turdagi hosil bo'lganda, u harakatlana boshlaydi teng tomonli uchburchak... Zarba to'pni qaytarishning eng yuqori nuqtasida qo'llaniladi, shundan so'ng qo'l chapga va yuqoriga ko'tariladi. Raketkaning to'pga tegishi paytida bilak, go'yo to'pni bosib o'tadi. Raketka yoy bo'ylab harakat qiladi, asta-sekin moyillik burchagini o'zgartiradi, natijada, xuddi to'p yuqoridan aylanib chiqadi. Yuvarlanayotganda cho'tka keskin harakat bilan to'pni aylantiradi. Ta'sir paytida tananing og'irligi chap oyoqqa o'tkaziladi. Yig'ilgandan so'ng, siz darhol boshlang'ich pozitsiyasiga qaytishingiz kerak. Yopiq raketka bilan o'ralish (chapda) To'pning harakati asosan o'ngdan dumalaganda bir xil. Yuqoriga va oldinga harakatlanayotganda to'pga kerakli aylanish beriladi. Bu erda ish tashlashni bajarish ketma-ketligi. Oyoqlari elkalarining kengligida, bir oz egilgan, o'ng bir oz oldinga surilgan, og'irlik markazi ikkala oyoqqa teng taqsimlangan. Bel darajasidagi qo'l tirsagida egilib, chapga orqaga yotqizilgan, bilak stol yuzasiga parallel. Ta'sir qilinganda, bilak keskin oldinga siljiydi, raketka to'pni xuddi yuqoridan aylantiradi, shundan so'ng qo'l erkin o'ngga va yuqoriga ko'tariladi. Og'irlik markazi o'ng oyoqqa siljiydi, qo'l asl holatiga qaytadi. Azizillo Kesish uchun to'p bilan aloqa qilishda raketani yuqoridan pastga siljitish kerak. Kesishdan so'ng, to'p yuqoriga ko'tariladi, shuning uchun to'pni qanchalik ko'p aylantirsangiz, u shunchalik uzoqqa uchib ketadi. Pastki zarba himoya zarbasi hisoblanadi. Kesilgan to'pdan hujum qilish qiyinroq. Raketani ochiq kesish (o'ngda) Zarbaning bajarilishi. Boshlang'ich pozitsiyasida o'yinchi stolga deyarli qaragan holda turadi, chap oyog'ini biroz oldinga qo'yadi, qo'l orqaga tebranish qiladi va keyin oldinga va pastga tushadi. To'p ochiq tomoni yuqoriga ko'tarilgan raketkaga tegsa, qo'l biroz bukiladi. Urgandan so'ng, raketka to'pni biroz kuzatib boradi va keyin chapga va oldinga pastga tushadi. Kesish paytida zarba kuchi asosan to'pning yaqinlashib kelayotgan tezligiga va uni qabul qilingan stoldan masofaga bog'liq. Yopiq raketkalarni kesish (chapda) Boshlang'ich pozitsiyasi chap qo'l o'yiniga xosdir: o'ng oyoq biroz oldinda, tana biroz chapga burilgan. Tirsakda kuchli egilgan va tebranish uchun chapdan yuqoriga-orqaga tortilgan qo'l harakati birinchi navbatda oldinga va pastga sodir bo'ladi va bu bosqichda tirsakdagi qo'l burilmaydi. Harakat jarayonida tana biroz buriladi va og'irlik markazi o'ng oyoqqa o'tkaziladi. (A.N. Amelin kitobiga ko'ra, V.A.Pashnin. Stol tennisi- tahrir. 2, qo'shing. - Jismoniy tarbiya va sport, 1985). Yuqori aylanish Ushbu hujumkor harakatning maqsadi to'pga super kuchli yuqori aylanishni berishdir. Uning tezligi dumalagandan ancha yuqori, bu esa raqibning javob harakatlarini ancha murakkablashtiradi. Birinchidan, eng kutilmagan narsa - to'pning stoldan sakrashi. Ikkinchidan, hatto raketka tomonidan qabul qilingan to'p ham yaramas bo'lib qoladi va uni mo'ljallangan yo'nalishga yo'naltirish juda va juda qiyin. Top-spin ham yaxshi, chunki kuchli burilgan to'p to'r ustidan baland uchadi va bu hujumchiga jasorat beradi. Top-spin har doim ishlatilishi mumkinligiga ishoniladi, ammo amaliyot shuni ko'rsatadiki, bunday emas. Yuqori o'ngga aylantirish Yuqori aylanish, odatda, cho'zilgan qo'l bilan katta tebranish bilan tavsiflanadi. Harakatning boshida uni to'g'rilash sizga bilak va qo'l kuchini ishlatib, belanchakning o'zini ham, raketaning tezligini ham oshirishga imkon beradi. Qo'lning orqa tomonidagi harakati, qirg'oq zarbasidan farqli o'laroq, deyarli butunlay yuqoriga yo'naltirilgan va to'pga zarba sirpanish xarakterga ega. Dastlabki pozitsiya: chap oyoq bir oz oldinga cho'zilgan, o'ng qo'l to'g'rilanadi va orqa tomondan o'ngga va orqaga yotqiziladi. Belanchakni oshirish uchun magistral o'ng tomonga buriladi. Oyoqlar tizzada egilib, butun tana bo'shashadi. Yuqori aylanish zarba yo'nalishi bo'yicha faol burilish bilan boshlanadi. O'ng qo'l oldinga-chapga-yuqoriga. Tana vazni o'ng oyoqdan chapga o'tkaziladi. Inertsiya bilan torso va qo'l hatto chapga ham borishi mumkin. To'p bilan aloqa qilganda, raketka xuddi uning ustidan sirpanishi kerak. Bunday holda, to'pning raketaga to'g'ridan-to'g'ri zarba berish kuchi minimal bo'ladi. Biroq, cho'tka unga yakuniy tezlashtirishni beradi. O'ng tomonda yuqori aylanish varianti ham mavjud, u yon aylanish deb ataladi. To'g'ri yuqori orqa va yon orqa tomonni bajarishdagi farq shundaki, raketka bilan qo'l to'pning yon tomoniga keltiriladi, qo'l biroz ko'proq tushiriladi. Yuqori chapga aylanish U o'ngga qaraganda kamroq qo'llaniladi. Klassik chap yuqori aylanish bajarilmaydi, bu zarbada orqaga burilishni oshirish zarurati bilan izohlanadi, bu odatda to'pning yuqori aylanishiga qo'shimcha ravishda yon aylanish paydo bo'lishiga olib keladi. Kitobdan parchalar Amelina A.N., Pashnina V.A. Stol tennisi - tahrir. 2, qo'shing. Jismoniy tarbiya va sport, 1985 yil. ruxsati bilan chop etilgan Anatoliy Amelina 1999 yil Tegishli havolalar Stol tennisi texnikasida o'yinning ikkita asosiy yo'nalishi mavjud - Osiyo va Evropa. Bu nom raketka yoki tutqichni ushlab turish usulidan kelib chiqqan. Yevropa ushlagichi gorizontal, u bilan raketka tutqichi uchta barmoq bilan o'ralgan - o'rta, halqa va kichik barmoqlar; ko'rsatkich barmog'i raketkaning chekkasi bo'ylab cho'zilgan va katta indeks boshqa tomonda joylashgan. Ushbu tutqich qulay, chunki u sizga raketaning ikkala tomoni bilan teng darajada samarali o'ynashga imkon beradi. Ko'pincha "pichoq ushlash" deb ataladi. Vertikal tutqichda bosh va ko'rsatkich barmog'i qalamni odatdagidek qalamni ushlaydi, shuning uchun u ko'pincha "qalam ushlagichi" deb ataladi. Qolgan 3 ta barmoq raketaning orqa tomoniga egilib yoki bir-birining ustiga qo'yilgan. Bu usul qo'lning yuqori harakatchanligini ta'minlaydi, bu esa murakkab, juda burmalangan ozuqalarni bajarishga imkon beradi. Ammo raketkaning faqat bir tomoni bilan to'plarni urish qulay. Evropa NTda va bizning mamlakatimizda qalam ushlagichi mashhur emas. Zarbalarning kuchi va aniqligi raketaning qaysi qismi tepilishiga bog'liq. NTda qo'llaniladigan barcha zarbalarni shartli ravishda 2 guruhga bo'lish mumkin: asosiy xitlar; qo'shimcha xitlar. Asosiy texnikalar, birinchi navbatda, chap tomonda yonma-yon kesish, o'ngda yonma-yon kesish, chapda rulon va o'ngda rulonni o'z ichiga oladi. Musht bilan yuqoriga aylantirilgan to'p oldinga aylanishni oladi. Shu tarzda uchayotgan to‘pga “burmalangan” deyiladi. U ko'proq konveks traektoriya bo'ylab uchadi va tekis uchishdan ko'ra ancha katta burchak ostida stolga tushadi va stoldan pastroq burchak ostida, lekin boshqa zarbalardan keyin balandroq sakrab tushadi. Kesilgan to'pning traektoriyasi (pastga aylanishga ega) tekisroq, qo'nish burchagi odatda o'ralgan va tekis to'pning qo'nish burchagidan kamroq. Biroq, kesilgan to'p tushganidan ko'ra kattaroq burchak ostida sakrab tushadi. Qaytgandan so'ng, kesilgan to'p oldingi aylanishni saqlab qolishi yoki o'ralgan to'pga aylanishi mumkin. O'zlashtirish uchun eng oson zarba - chap tomonni kesish. Bu zarba bo'lib, unda to'pga zarba beriladi. Bunday to'pni kesish deyiladi, shuning uchun zarba kesish deb ataladi. Bu zarba bilan bajariladigan harakat biror narsani kesishda bajariladigan harakatga o'xshaydi. Ushbu uslub aylanmasiz uchayotgan yoki pastki aylanishga ega bo'lgan to'pni aks ettiradi. Chapdagi kesish shunday stenddan amalga oshiriladi: tanani chapga yarim burilish va bir oz oldinga burish kerak. Oyoqlar egilib, elkalarining kengligida, o'ng tomonda. Qo'llar tirsaklarda egilib, ko'krak oldida joylashgan. Qo'lni raketka bilan silkitganda, egilib, chap yelkaga ko'taring va to'g'rilab, oldinga - pastga tushiring. Raketaning traektori to'g'ri emas, balki kamar bo'lishi kerak. Harakatning boshida raketkaning "burni" yelkasiga ko'tariladi va oxirida u to'p yuborilgan joyga - stolning chap burchagiga, o'rta yoki o'ng burchagiga yo'naltiriladi. O'ng tomonni kesish o'ng qo'l rafidan amalga oshiriladi. Bunday holda, tanani o'ngga yarim burilish va bir oz oldinga burish. Tebranayotganda, raketka bilan qo'l egilib, elka darajasiga ko'tariladi va to'g'rilab, oldinga - pastga tushiriladi. Ta'sir paytida qo'lning faolroq ishlashi to'pni beradi katta tezlik aylanish. Tebranish paytida tirsagingizni oldinga qo'ymaslikni o'rganishingiz kerak, bu raketkaning to'g'ri egilish burchagini tanlashga yordam beradi. Bu ancha murakkab texnika, chunki qo'l harakati biroz g'ayritabiiy. Oldinga siljish hujum, hujum zarbalarini anglatadi. Bu nuqta o'ynash uchun ishlatiladigan asosiy usullardan biridir. Ular to'pni stolning narigi tomoniga tashlashi, raqibning zarbalari va dumaloqlarini aks ettirishi, xizmat ko'rsatishi va qarshi hujumga o'tishi mumkin (bu holda texnika qarshi hujum deb ataladi). Qaytish paytidagi harakat o'ziga xosdir: go'yo to'pni raketka bilan pastdan yuqoriga dazmollayotgandek, u aylanib chiqadi. Ushbu uslub yaqin zonada va qisqa to'plarda hujum zarbalarini amalga oshirish uchun qulaydir. Chapdagi rulon chap tomondagi tokchadan amalga oshiriladi: chayqalganda, raketka chap tomonga bir oz pastga tushiriladi. Zarba qo'lni raketka bilan pastdan yuqoriga - oldinga siljitish orqali amalga oshiriladi. Harakatning boshida raketaning "burni" pastga qaraydi va zarba oxirida - yuqoriga - yon tomonga qaraydi. To'g'ri rulo ham ochko yutib olishi mumkin bo'lgan asosiy hujum zarbalaridan biridir. O'ng tomonli tokchadan olib boring. Tebranish paytida qo'l o'ng songa tortiladi. Harakat pastdan yuqoriga - oldinga va boshida tugaydi. Ushbu zarbada qo'l va elka faolroq ishlaydi. Xizmat ko'rsatish - bu o'yin hisob bilan boshlanadigan asosiy texnikadir. Ushbu texnikaning asosiy vazifasi to'pni o'yinga kiritishdir. O'rtacha 25 - 30 marta partiyani qabul qilishingiz va xizmat qilishingiz kerak. Shuning uchun, yaxshi taqdimotsiz, yaxshi hisob o'yini bo'lishi mumkin emas. Xizmat - bu raqibning harakatlariga bog'liq bo'lmagan yagona zarba. So'nggi yillarda xizmat ko'rsatish ochko yutish uchun muhim hujum usuliga aylandi. Raqibni chalg'itishga urinib, o'yinchilar xizmatni bajarishda qo'shimcha aldamchi harakatlar qilishadi. Xizmatni bajarish texnikasi 2 qismga bo'linadi: to'pni uloqtirish va zarbaning o'zi. To'pga xizmat qilishning ba'zi qoidalari mavjud: To'p ochiq xurmodan tashlanadi, bosh barmog'i bir chetga qo'yiladi, qolganlari esa orqaga tortiladi va mahkam yopiladi. Qo'l sizning oldingizda yoki yoningizda ushlab turiladi. To'p bilan qo'l stol sathidan pastga tushmasligiga, stolning orqa chizig'ining davomini kesib o'tmasligiga va stoldan yuqorida bo'lmasligiga ishonch hosil qilish kerak - bu hollarda xizmat ko'rsatilmaydi. to'g'ri deb hisoblanadi. To'p stol sathidan 16 sm dan past bo'lmagan istalgan balandlikka tashlanadi. Bir-biridan farq qiladigan ko'plab ozuqalar mavjud: raketka bilan qo'l harakati shaklida: to'g'ridan-to'g'ri zarba, "maatnik", "fan", "shuttle"; to'pning traektoriyasi va uzunligi bo'ylab, aylanish yo'nalishi: yuqori, pastki, pastki lateral va boshqalar. To'g'ridan-to'g'ri zarba berish o'ngdan va chapdan kesish va aylanish texnikasiga o'xshash harakatlar bilan amalga oshiriladi. "Makaçka" ozuqa o'z nomini harakatning o'zidan oldi. Axir, raketka bilan bilak va qo'l raketkaning orqa tomoni bilan xizmat qilganda chapdan o'ngga, kaft bilan xizmat qilganda o'ngdan chapga harakat qiladi. Bu xizmat sizga raketka to'pga qachon tegishiga qarab to'pga turlicha aylanish imkonini beradi - harakat boshida, o'rtasida yoki oxirida. Aylanish turi ham bunga bog'liq. Fan tasmasi. Bu xizmat odatda raketkaning faqat kaft tomoni bilan amalga oshiriladi. Qo'l qavariq tomoni yuqoriga ko'tarilgan yarim doira tasvirlaydi. Agar xizmat chap tomonga o'tkazilsa, tennischi stolga qaraydi. Ko'pchilik zarbalarning yakuniy maqsadi ochko olishdir. Aldashni bir chetga surib, tennischilar to'pga zarba berish orqali ochko olishga intilishadi. Ammo zarba qanchalik qattiq bo'lsa, o'tkazib yuborish ehtimoli shunchalik yuqori bo'ladi. Shuning uchun, bir tomondan, zarba imkon qadar kuchli bo'lishi kerak, ikkinchidan esa aniqlikni yo'qotmaslik kerak. Bu erda to'pni aylantirish yordam beradi. O'z-o'zidan, u zarba kuchini o'zgartirmaydi, faqat zarbaning aniqligini oshiradi. Yuqori aylanish tezligini oshirish sizga aniq o'ynash va eng kuchli zarbalarni berish imkonini beradi. Bu xususiyat yuqori spinga ega - zamonaviy stol tennisidagi eng kuchli va samarali zarba. Top-spin (top-spin) ingliz tilidan tarjima qilingan. “yuqori (yuqori) aylanish” degan ma’noni bildiradi. Birinchi marta bu texnikani yaponiyalik sportchilar 1961 yilda jahon chempionatida ko'rsatishgan. Bu juda murakkab texnika. Buni bajarish qiyin, javob berish undan ham qiyin. O'ta kuchli yuqori aylanishni olgan to'p qavariq parvoz yo'liga ega, sekinroq uchadi, lekin stol va raketka bilan o'zaro aloqada bo'lganda, u tez va kutilmagan reboundga ega. Ushbu usul ko'pincha hujumni boshlash yoki tugatish uchun ishlatiladi. stol tennisi to'pi Tez yuqori aylanish, osilgan, yonma-yon, yolg'on (yoki aldash) o'rtasidagi farqni, o'yinchi faqat yuqori aylanishni amalga oshirayotgandek ko'rsatsa. O'ng tomonda yuqori aylanishni bajarish texnikasi o'ng tomonda aylanish texnikasiga o'xshaydi. Ammo u katta tebranish bilan ajralib turadi, qo'lning harakati deyarli butunlay yuqoriga yo'naltiriladi. Va to'p ko'proq aylanishi uchun unga zarba tangensial tarzda bajarilishi kerak, raketka go'yo uning ustidan maksimal tezlanish bilan sirpanishi va urmasligi kerak. Va to'p nafaqat yuqoriga, balki oldinga ham uchishi uchun siz zarba paytida burilib, tanangiz bilan faol ishlashingiz kerak. Kickstand u erdagi eng qadimgi zarbalardan biridir. Bu ko'proq o'yinning yordamchi va himoya usullariga ishora qiladi. Uning mohiyati shundaki, to'p stolning shunday nuqtasiga yo'naltirilishi kerakki, raqib hujumni davom ettira olmasligi, xatoga yo'l qo'ymasligi yoki o'yinchining qarshi hujumini osonlashtirishi mumkin bo'lgan shunday javob zarbasini ishlatishga majbur bo'lishi kerak. Ushbu texnikaning nomi harakatning mohiyati bilan bog'liq: raketka shunchaki to'p bilan almashtiriladi va u yuqoriga ko'tarilib, go'yo undan sakrab tushadi. Stend odatda yaxshi to'plar uchun ishlatiladi, ular sakragandan keyin stoldan uchib ketmaydi. Raketaning kafti va orqa tomoni bilan bajaring. Faol va passiv yordamni farqlang. Agar siz shunchaki raketkani to'pning ostiga qo'ysangiz, u passiv zarba bo'ladi. Va agar raketka qo'l va bilakning burilish harakati bilan oldinga siljitib, to'pni u bilan qoplasa, siz tez faol yordamga ega bo'lasiz. Stendning bu ishlashi bilan oyoq va magistralning harakatlari minimal, zarba deyarli tebranishsiz amalga oshiriladi. Azizillo raqibning kuchli zarbalarini qaytarish uchun ishlatiladi: rulolar, top-spins, tugatish zarbalari va stoldan o'rta va uzoq masofalarga zarbalar. To'pga past traektoriya beriladi va pastki yoki pastki lateral aylanish beriladi. Harakat shakli bo'yicha u kesishga o'xshaydi, faqat u stoldan uzoqroqda va kengroq harakat doirasi bilan amalga oshiriladi. Ushbu texnikaning asosiy maqsadi to'pning ishonchli aks etishini ta'minlash, raqibga so'nggi zarbalarni bajarishni qiyinlashtirishdir. Chap tomonda kesish o'ngdagi zarbalar uchun stenddan amalga oshiriladi: chap oyoq bir oz oldinga, tana vazni o'ng oyoqda, tana joylashtirilgan va bir oz o'ngga egilgan. Raketka bilan qo'l bilan yuqoriga - orqaga elka darajasiga, so'ngra yuqoridan - pastga - zarba harakati oldinga amalga oshiriladi, oyoqlar yarim cho'zilgan holda egiladi. Zarba to'pning pastki qismidagi raketkaning pastki yarmi bilan uriladi. "Shamdon" deb nomlangan qiziqarli, ammo kamdan-kam qo'llaniladigan texnika mavjud. Bu to'pni kuchli yuqori (o'ralgan "sham") yoki pastki (kesilgan "sham") aylantirishi mumkin bo'lgan texnikaning nomi, bu esa qabul qilishni qiyinlashtiradi. Odatda mudofaa texnikasini nazarda tutadi. U o'yinchilar stoldan juda uzoqqa borishga majbur bo'lgan hollarda yoki to'pni faol aks ettirishga tayyorgarlik ko'rish uchun vaqt yo'q bo'lganda qo'llaniladi. Bunday vaziyatda pastdan yuqoriga keng harakat qilib, ular to'pni tik traektoriya bo'ylab raqibga tashlashga moyildirlar. Birinchidan, navbatdagi zarbaga tayyorgarlik ko'rish uchun vaqt topish uchun, ikkinchidan, yuqoriga tepilgan to'p raqibni xato qilishga majbur qiladi degan umidda. "Shamlar" ham o'ngga, ham chapga o'tkazilishi mumkin. Bu vaqt ichida nafaqat o'z harakatlaringiz haqida o'ylash, balki raqibning mantig'ini tasavvur qilish, uning javob harakatlarini oldindan aytish muhimdir. Bu o'yinning taktikasi. Taktikaning asosiy printsipi - dushman kuchlarini hisobga olgan holda o'z imkoniyatlaridan maqsadga muvofiq foydalanish. Taktika - bu o'yinni o'ynashning vositalari, shakllari va usullari. O'yinni o'ynash vositalari texnikasi... Barcha taktik usullar hujumga, qarshi hujumga, tayyorgarlikka va himoyaga bo'linadi. O'yinning o'ynash usuli individual o'yin uslubiga qaramay, individual o'yinchilarning taktikasida odatiy holdir. NTda o'yinchilar odatda hujumkor uslub, himoyaviy uslub va universalga bo'linadi. Hujumchi uslubidagi o'yinchilar - bu tez sur'atda to'p o'ynaydigan, o'yin davomida tashabbusni o'z qo'liga olishga intiladigan va keyingi imkoniyat bilan hujum va qarshi hujumga o'tadiganlar. Himoya uslubi vakillari kam tavakkal qiladilar, raqibning xatolarini kutadilar, aniq barqaror harakatlarga rioya qiladilar va uzoq vaqt davomida ochko o'ynaydilar. Ko'p qirrali o'yinchilar - bu himoya harakatlarini hujum va qarshi hujum bilan birlashtirganlar. Faol himoyada o'yinchi raqibning xatolarini kutmaydi, balki uning faol harakatlariga to'sqinlik qiladigan tarzda zarbalarni almashtiradi. Futbolchining uslubi uning xarakteri va temperamentiga bog'liq. To'p bilan o'ynash taktikasi o'yin taktikasining murakkab va xilma-xil bo'limidir. NTda nuqta o'ynashning turli taktik variantlari qabul qilinadi: o'yin ritmini o'zgartirish, uzoq vaqt davomida ochko o'ynash, tashabbusni qo'lga olish, chalkash o'yin harakatlari, mantiqsiz o'yin, murosasiz o'yin, doimiy ravishda to'pning uchish yo'nalishini o'zgartirish, " qisish”, harakatlarni dasturlash. Raqibning yangisiga moslashishiga yo'l qo'ymaslik uchun "o'yin ritmini o'zgartirish" variatsiyasi qo'llaniladi. Aritmik o'yin raqibni xatolarga olib keladi, bundan foydalanish kerak. Murosasiz o'zgarish kuchli raqibga qarshi o'ynashda yaxshi. Ular bu yerda ochiq o'ynashadi, o'zlarining kuchli texnikalaridan foydalanishga harakat qilishadi zaif tomonlari dushman. Raqibning texnikasi yaqqol oqsoq bo'lsa, "qisqich" variatsiyasi qo'llaniladi. Misol uchun, zaif orqa qo'l. Bunday holda, barcha zarbalar shu yo'nalishda yo'naltiriladi, bu raqibga u yaxshi biladigan usullardan foydalanish imkoniyatini bermaydi. Hammaga salom! Siz bilan Jdanov Vasiliy - stol tennisi murabbiyi. Ushbu maqola stol tennisidagi barcha zarbalarni ochib berishga harakat qiladi. Men bularning barchasini stol shaklida taqdim etaman, bu erda stol tennisidagi mavjud zarbalarni aniq ko'rishingiz mumkin. Stol tennisi zarbalari... stol Quyidagi jadvalda stol tennisidagi asosiy zarbalar jadvali ko'rsatilgan, ingliz tilidagi zarbalarning nomlari qavs ichida berilgan. Men barcha zarbalarni aylanish turiga qarab ajratdim: yuqori, pastki, aylanishsiz (tekis zarba). Shuningdek, barcha zarbalar hujum va mudofaa zarbalariga bo'linadi. Quyidagi rasmda aylanish zarbalarining sxematik bo'linishi ko'rsatilgan. Quyidagi jadvalda men har bir zarbaning umumiy ko'rinishini qildim, shunda uning o'yindagi asosiy vazifasi nima ekanligi aniq bo'ladi. Zarbalarstol tennisida Aylanish turi Ta'sir nomi Zarba tavsifi Ta'sir turi Yuqori aylanish Oldinga siljish (haydash) Yuqori aylanish bilan to'pga zarba berish. Yuklanish tezligi yuqori va past aylanish tezligiga ega. Hujum Yuqori aylanish Pastki aylanishni yuqori aylanishga aylantiruvchi zarba. Tepish kuchli yuqori aylanish va past tezlikka ega.