Oqsil yetishmovchligi

Tegishli sifatli oziq-ovqatning yetarli miqdori va ovqat hazm qilish traktining normal faoliyati yo’qligida paydo bo’ladi. Rivojlanayotgan mamlakatlar uchun xos bo’lib, asosan bolalar va qariyalarda shakllanadi. Ikkilamchi. Ovqat hazm qilish tizimiga zarar yetkazish, onkologik, endokrin yoki yuqumli profilning boshqa kasalliklari tufayli yuzaga keladi. Har qanday yoshda boshlanishi mumkin.

Asoratlari

,

• Oziqlanish yetishmovchiligi bo’lgan barcha bemorlarda og’ir gipovitaminoz kuzatiladi. PEYda retinol va B vitaminlari yetishmovchiligi ko’proq uchraydi.Vitaminlarning yetishmasligidan kelib chiqadigan holatlar paydo bo’ladi – foliy kislotasi yetishmovchiligi yoki B12 yetishmovchiligi anemiyasi, periferik polinevrit, umumiy ko’rishning buzilishi. Kaltsiy yetishmovchiligi fonida patologik suyak sinishi va mushaklarning qaltirashi paydo bo’ladi.

,

• Protein-energiya yetishmovchiligining tez-tez uchraydigan oqibati bemorlarning 70-80% da uchraydigan yuqumli jarayonlardir. Asorat immunologik buzilishlar – T-limfotsitlar yetishmovchiligi va immunoglobulinlar ishlab chiqarishning kamayishi bilan bog’liq. Yuqumli jarayon juda og’ir bo’lib, mahalliy yallig’lanishning sepsisga o’tish xavfi yuqori. Xirurgik bemorlarda kuniga 10 kkal / kg kaloriyalarni kamaytirish o’lim xavfini 30% ga oshiradi.

Tashxislash

• Barcha mutaxassisliklar shifokorlari protein-energiya yetishmovchiligining namoyon bo’lishiga duch kelishadi, ammo UASh ko’pincha patologiyaning dastlabki shakllarini aniqlashda ishtirok etadi. Tashxis qo’yish uchun insonning ovqatlanish tabiati, moddiy va yashash sharoitlari haqida ma’lumot to’plash juda muhimdir. Oziqlanish yetishmovchiligi tashxisini tekshirish uchun quyidagi tadqiqotlar o’tkaziladi:
• Antropometrik ko’rsatkichlarni baholash. Tana bo’yi va vazni o’lchanadi, TMI hisoblanadi. Agar so’nggi 2 oy ichida vazn 10% dan ko’proqqa kamaygan bo’lsa, shifokor protein-energiya yetishmovchiligidan shubhalanishi mumkin. Tanadagi yog’ miqdorini baholash uchun qorin bo’shlig’ida yoki uch boshli muskul ustidagi teri-yog’ qatlamining qalinligini o’lchanadi.
• Qon tekshiruvlari. Klinik tahlilda gemoglobin darajasi pasayadi, eritrotsitlar soni kamayadi, ularning shakli va hajmi o’zgaradi. Qonni biokimyoviy o’rganish keskin gipoproteinemiya, gipokalemiya, gipokalsemiyani ko’rsatadi.
• Maxsus laboratoriya usullari. Immunologik tekshiruv majburiydir: marazmda T-limfotsitlar asosan kamayadi, kvashiorkor turida T- va B-limfotsitlar yetishmovchiligi aniqlanadi. Protein-energiya yetishmovchiligining diagnostik mezoni leykotsitlarning mutlaq sonining 1 mkl uchun 2000 dan kam hujayralarga tushishi hisoblanadi.