Oqsillarni identifikatsiyasiyalash resursi. Mundarija: Kirish

Xulosa: 
Oqsil molekulasi sintezlanishi jarayoni ribosomalarning initsiatsiya 
omillaridan (IF
3
) biri ishtirokidagi subbirliklarga parchalanishi bilan tugaydi. Ammo 
mRNK molekulasi ko`p marotaba qayta-qayta oqsil identifikatsiyasiyalash 
qatnashishi mumkin. 
Elongatsiya va terminatsiya jarayonlarining boshqariluvi hozircha yaxshi 
o`rganilgan emas. Ammo ribosomalarning peptidil markazda peptid zanjirining 
sintezi mikromuhitning fizik-kimyoviy sharoitlari xususan Mg
2+
, Ca
2+
, Mn
2+
va pH 
(8,3-8,4) alohida o`rin tutadi. 
Hujayralardagi berilgan bir vaqt mobaynidagi oqsillar sintezi ma’lum bir 
fiziologik programmani ham bajaradi. Ushbu jarayon hujayralarda maxsus oqsillar 
sintezlanayotgan davrda yaqqol ko`zga tashlanadi. Elongatsiya omillari, rRNK 
miqdori faol matritsalar va tRNK miqdoriga mos ravishda bo`ladi. 
Hujayraning fiziologik holati o`zgargan vaqtda yuqoridagi barcha omillarning 
miqdori kamayishi yoki birgalikda ko`payishi mumkin. Model tajribalar asosida 
tRNK miqdorining ko`pligi oqsil sintezlanishi jarayoniga salbiy ta`sir qilishi 
kuzatilgan. Oqsil sintezlanishining kamayishi esa mRNK molekulasining yadrodan 
sitoplazmaga tashiluvini to`xtatadi. 
Binobarin, hujayrada faqatgina har xil oqsillarning translyatsiyasini va turli RNK 
molekulalarining transkriptsiyasi koordinatsiyasigina emas, balki, butun ushbu 
jarayonlarning o`zaro yaqin munosabatlarini ishini ham boshqaruvchi tizim 
mavjuddir. Transkripsiya va translyatsiya jarayonlari hujayra tuzilmalari 
shakllanishining birinchi bosqichidir. Hujayra ichki tuzilmalari shakllanishining 
keyingi bosqichlari bular molekulalardan yirikroq komplekslarni yig`ish va ularni 
joy-joyiga yetkazishdir. 
Oqsillarning birlamchi tuzilishi ya`ni polipeptid zanjiridagi aminokislotalarning 
ketma-ketligi uning ikkilamchi va uchlamchi tuzilishini ham belgilaydi. 

---