O’quv – uslubiy majmua mualliflar: dots. Qobilov S. S. Ass. Nurmamatov M. Q. Ass. Abdirofiyev N. A. Samarqand – 2020

b) Formalar oynasi. Oynada komponentlar (ob’ektlar) saqlanadi. Ular 
yordamida foydalanuvchi ish jarayonida programma bilan muloqot qiladi, 
ya’ni ma’lumot kiritadi va ma’lumot oladi.

---

53 
d) Tahrirlovchi oynasi. Object Pascal tilida programmani (programma moduli 
kodini) terish va tahrirlash uchun ishlatiladi. Oyna yordamida programma mod-
ullari orasida o’tishlarni bajarish ham mumkin.  
Umuman olganda Delphi muhitida proektni (loyihani) yaratish uchun quyidagi 
bosqichlarni bajarish kerak. 
1. Ishlab chiqarish proektni tashkil qilishdan boshlanadi. (File\New Project). 
2. Agar proekt mavjud bo’lsa uni ochish kerak. (File\Open Project). 
3. Proektni to’liq (File\ Save Project) yoki uning alohida fayllarini saqlash 
mumkin. (File\ Save). 
4. Proektni kompilyatsiya qilish va bajarish uchun Run\Run yoki SpeedBardagi 
Run tugmachasini bosib ijro etish kifoya.
5. Proekt bilan ish tamom bo’lganda uni yopish (File\Close Project) kerak. 
Asosiy forma oynasi proektni tuzish yoki ochishda avtomatik ravishda tashkil 
qilinadi. Foydalanuvchi tomonidan bu oynaga kerakli komponentlar ko’chiriladi, 
inspektor yordamida forma xossalari aniqlanadi, holatlari belgilanadi va kod tahrir-
lovchisi oynasida esa Object Pascal tilida tashkil qilingan protsedura hosil bo’ladi.
Sinov savollari: 
1. Interfeysning qaysi turlarini bilasiz? 
2. Integrallashgan muhit nima? 
3. Vizual texnologiya xususiyatlari nimadan iborat? 
4. Texnologiyaning instrumental vositalarini tahlil qiling. 
5. Delphi muhitida vizual programmalash qanday bajariladi? 
Adabiyotlar 
[8], [13], [14], [15], [16], [18] 
 
 
.