O’quv – uslubiy majmua mualliflar: dots. Qobilov S. S. Ass. Nurmamatov M. Q. Ass. Abdirofiyev N. A. Samarqand – 2020


Download 1.25 Mb.
Pdf ko'rish
bet48/100
Sana07.05.2023
Hajmi1.25 Mb.
#1437649
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   100
Bog'liq
4180584f2181795450dd1516cd9d680f O’QUV – USLUBIY MAJMUA

Program. ki-
ritish
ma’lumoti. 
Program.
chiqarish ma-
lumoti. 
Program.
chiqarish ma-
lumoti. 
Ma’lumot 


68 
Rasm. Translyatorlarning ishlash prinsiplari. 
Birinchi sxemada (a) programma to’liq  tarjima qilinadi va keyin bajariladi. 
Ikkinchi(b) xemada esa,programma qadamma-qadam tarjima qilinadi va bajariladi. 
Birinchi sxema asosida tashkil qilingan va ishlaydigan translyatorlar 
kompinsyatsyalanuvchi (ya’ni komplyatorlar) translyatorlar va ikkinchi sxemad-
agi translyatorlar interpretatsiyalanuvchi (yani interpretatorlar) translyatorlar
deymiz. 
Interpretatorlar (masalan beysik, lion, refal) va komplyatorlar (PL/1, Pascal, Cu) 
o’ziga xos qulaylik va kamchiliklarga ham ega . Interpretatorlar sodda tashkil 
qilinadi va programmani tarjima qilish va bajarish jaroyonida xotirada
bo’lishi zarur. Komplyatorlar murakkab bo’lsa ham programmani tarjima qi-
lingandan keyin (.exe, .obj fayllar) operativ xotirada bo’lishi shart emas. 
Translyatorlarning yana bir turi assembler yoki zagruzchik (yuklovchi) 
deyiladi. Ularning kirish tipi mashina yoki mashinaga mo’ljallangan tiplar
geruhiga kiradi. Bu tillar yordamida programma tuzishda katta tezkorlikka 
(programmani mashinada bajarish nuqtai nazardan) erishiladi , ammo pro-
grammani loyihalash (ishlab chiqish) murakkablashadi, chunki biz program-
mani har bir kichik detalini asoslashimiz kerak. 
Sinov savollari: 
1. Programmalsh tizimi tarkibi nimalardan iborat? 
2. Integrallashgan muhit nima? 
3. Transplyatorlar turlari va qulayliklari. 
4. Kampilyatsiya interpretatsiyadan qanday farq qiladi? 
5. Turbo rejim va turbo-tizim nima. 
6. Assemblerlar xususiyatlarini tushuntiring. 
7. Turbo-tizimlarga misollar keltiring. 

Download 1.25 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   44   45   46   47   48   49   50   51   ...   100




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling