O‘quv mashg‘ulotining o‘qitish

ILOVA

Ta‘lim oluvchilar bilimini faollashtirish

2. 
   Qisqa xabar oynasini hosil qilish?
   
3. 
   ShowMessage obyekti?
   

5. ILOVA

1. 
   Ilova oynasiga boshqarish tugmasini joylash. Oldingi darsdagi birinchi ilovamiz hech qanday vazifani bajarmaydi. Endi bu kamchilikni bartaraf qilamiz.
   

Yangi ilova yaratamiz va uning o’lchamlarini 225 ga 400 qilib o’rnatamiz. Sarlavhasini esa ikkinchi dastur deb o’zgartiramiz. Ilova oynasiga boshqarish obyekti: boshqarish tugmasini o’rnatamiz.

2. 
   Boshqarish tugmasining xossalarini o’rnatish. Ilova oynasining xossalari bo’lgani kabi unga joylangan boshqarish tugmasining ham o’z xossalari bor. Ularni ham o’zgartirish mumkin. Bu ikki obyektning ko’pgina xossalari bir xil vazifani bajarishi bu ishni ancha osonlashtiradi. Dastlab boshqarish tugmasi: Button1ni uning ustida sichqonchaning chap tugmasini keltirib tanlab olamiz. Obyektlar dispetcheri (Object TreeView) da Button1 ajralib turadi va Obyekt inspektori (Object Inspector) oynasida Button1 obyektining xossalari ro’yxati paydo bo’ladi. Unda dastlab Caption xossasida tugmaning sarlavhasini
   

’++‘ ga o’zgartiramiz.

3. 
   Boshqarish tugmasiga hodisalarni bog’lash. Button1 tugmasi ilovada biron bir vazifani bajarishi kerak. Uni bosganimizda ilova o’z oynasining o’lchamlarini 16 va 9 ga kattalashtirsin.
   

Bajarish. Topshiriqni bajarish bu tugmani ikki marta bosishdan boshlanadi. Natijada
ekranda dastur kodi oynasi paydo bo’ladi. uning kursor turgan joyiga Form1.Width:=Form1.Width+16; Form1.Height:=Form1.Height+9;
satrlarni kiritamiz. F9 tugmasini bosib, ilovani ishga tushiramiz va uning
to’g’ri ishlashini tekshirib ko’ramiz. 1. Ikkinchi ilovaning kamchiliklari. Ikkinchi ilovani ishga tushirib, undagi ―++‖ tugmasini ming marta bossak, ilova ekranining eni 16000 pikseldan oshib ketadi. Bu esa dasturchi uchun kechirib bo’lmas xato. Uni bartaraf qilish uchun ilova oynasi eni ming pikseldan oshsa, boshqa kattalashtirmaslikka kelishib olamiz. Lekin foydalanuvchi tugmani bossada, unda hech qanday o’zgarish ro’y bermasa, dasturning to’g’ri ishlayotgani unda shubha tug’dirishi mumkin.
2. ShowMessage protsedurasi. Buning oldini olish uchun ilova o’z oynasi eni 600 dan oshib ketganligi haqida ekranga alohida oynada xabar chiqarsin. Bu ishni ShowMessage orqali amalga oshiramiz.
Ikkinchi ilovadagi Button1 tugmasini ikki marta bosib, paydo bo’lgan protseduradagi avvalgi ikki operatorni quyidagicha qayta yozib chiqamiz: