O‘quv materiallari maktabgacha pedagogika fanining ma’ruzalar matni II semestr

7-seminar. Maktabgacha ta’lim tashkilotlarida ta’lim - tarbiya ishlarini 
rejalashtirish va hisobga olish 
Reja: 
1. Pedagogik jarayonni rejalashtirish vazifalari 
2. Ta’lim-tarbiya ishlarini rejalashtirish mazmuni 
3. Ta’lim-tarbiya ishlarini rejalashtirishning ahamiyati 
Tayanch so‘z va iboralar: pedagogik jarayon, faoliyat, haftalik ish reja, yillik 
ish reja, kun tartibi, qisqa muddatli guruh. 
Topshiriq. Seminar mashg‘uloti rejalarini Konstruktor metodi orqali asoslab bering 
«Konstruktor» metodi 

---

67 
«Konstruktor» metodi tinglovchilarning mavzuga oid egallagan bilimlarini 
mustahkamlash, 
ulardagi 
mantiqiy 
fikrlash 
qobiliyatini 
rivojlantirishga 
yo‘naltirilgan bo‘lib, tinglovchilardan turli xil mantiqiy amallarni (tahlil qilish va 
umumlashtirish, dalil va hodisalarni qiyoslash, ulardagi o‘xshashlik va farqli tomon-
larni aniqlash, asosiy va ikkinchi darajali belgilarni ajratish va hokazo) bajarishni 
talab etadi. Odatda, tinglovchilar noma’lum hodisalar, yangi materiallarga duch 
keladilar, yangi bilimlarni egallash va o‘quv muammosini h al qilish yo‘llarini izlab 
topishni talab etadigan muammoli vaziyat paydo bo‘ladi. Ushbu metoddan 
mashg‘ulotlarning asosiy va yakuniy qismlarida foydalanish mumkin. 
«Konstruktor» metodini qo‘llash qoidalari: 
– o‘qituvchi tinglovchilarga mavzuning qisqacha bayonini berganidan so‘ng 
mavzuga oid uch yoki to‘rt yo‘nalishdagi ayrim tushunchalarni ajratib doskaga 
yozib qo‘yadi (slayd orqali namoyish etilishi yoki tarqatma material sifatida har bir 
tinglovchiga tarqatilishi ham mumkin); 
– shundan so‘ng o‘qituvchi tinglovchilarga o‘zlari istagan yo‘nalishdagi 
tushunchalar asosida o‘qituvchi tomonidan tavsiya etilgan adabiyotlardan 
foydalanib, mustaqil tarzda matn tuzishlari haqida topshiriq beradi va ulardan birini 
namuna sifatida bajarib ko‘rsatadi; 
– o‘qituvchi tinglovchilar mazkur topshiriqni bajarishlari uchun mavzu 
mazmunidan kelib chiqqan holda muayyan vaqt chegarasini belgilab beradi; 
– tinglovchilar topshiriqni bajarib bo‘lganlaridan so‘ng o‘qituvchi mashg‘ulot 
uchun ajratilgan vaqt taqsimotidan kelib chiqqan holda iloji boricha ko‘proq 
tinglovchidan topshiriqqa yozgan javoblarini o‘qib berishlarini so‘raydi (shu 
jarayonda o‘qituvchi bir tinglovchi o‘z fikrini bayon etib bo‘lganidan so‘ng qolgan 
tinglovchilarga ushbu tinglovchi tomonidan xatolikka yo‘l qo‘yilgan yoki 
qo‘yilmaganligini so‘rab murojaat qilish orqali munozarali vaziyatni vujudga 
keltirishi mumkin);