O‘quv-uslubiy majmua Namangan davlat universiteti kengashining 2021-y. "27"

Murabba’ vaznlar 
Hazaji murabba’i solim. Mazkur vazn «maoiylun» solim ko’rinishining 
(mafoiylun // V – – – ) har misrada ikki marta takrorlanishidan yuzaga keladi: 
mafoiylun 
mafoiylun 
V – – – // 
V – – –
Masalan: 
Yu–rak, sen–san me–ning so:–zim, 
Ti–lim–ni: nay–ga jo’r et–ding. 
V – – – // V – – 
mafoiylun mafoiylun 
solim solim 
Usmon Nosir. Yurak 
Yoki: 
Ko’–ngil, sen mun–cha–lar ne:–ga: 
Ki–shan–lar bir–la do’st–lash–ding? 
Na far–yo:–ding, na do:–ding bor, 
Ne–chun sen mun–cha sust–lash–ding? 
V – – – // – – – 
mafoiylun mafoiylun 
solim solim 
Cho’lpon. Ko’ngul
Musaddas vaznlar 
Hazaj bahrining quyidagi musaddas (oltilik) vaznlari ko’p uchraydi: 

---

 
34 
1. Hazaji musaddasi mahzuf. Mazkur vaznning birinchi va ikinchi ruknlari 
«mafoiylun»ning solim (V – – –), uchinchi rukni esa mahzuf (fauvlun // V – –) 
ko’rinishiga teng bo’ladi: 
mafoiylun 
mafoiylun 
fauvlun 
V– – – // 
V– – – // 
V – – 
Masalan: 
Ni–go:–ro:, sen–si–zin man–din ne ho:–sil, 
A–gar jon bo’l–ma–sa:, tan–din ne ho:–sil. 
V – – – // V – – – // V – – 
mafoiylun mafoiylun fauvlun 
solim solim mahzuf 
Atoiy 
Yoki: 
De–di: shah–zo:–da–ni:, kel–gil ya–qin–roq, 
O’–zi:–ga: qil–di ham–ro:–zi: qa–rin–roq. 
V – – – // V – – – // V – – 
mafoiylun mafoiylun fauvlun 
solim solim mahzuf 
Alisher Navoiy. Farhod va Shirin
2. Hazaji musaddasi maqsur. Mazkur vaznning avvalgi vazndan farqi 
shundaki, bu vaznning uchinchi rukni mahzuf emas, maqsur (mafoiyl // V – ~) 
bo’ladi:
mafoiylun 
mafoiylun 
mafoiyl 
V– – – // 
V– – – // 
V – ~ 
Masalan: 
Qo’–pib o:–lin–da chun yer o’p–ti Far–hod, 
Ha–ki:–mi: do:–ni–sho:–muz et–ti bun–yod. 
V – – – // V – – – //V – ~ 
mafoiylun mafoiylun mafoiyl
solim solim maqsur