O’quv-uslubiy majmua O’zbekiston Respublikasi Oliy va o’rta maxsus ta’lim vazirligining 2020 yil 14-avgustdagi № bd-5110100 02 bilan tasdiqlangan falsafa fanidan namunaviy dastur asosida ishlab chiqilgan

КОРРУПЦИЯГА ҚАРШИ КУРАШИШ ТЎҒРИСИДАГИ ҚОНУН
2017 ЙИЛ 3 ЯНВАРДА ҚАБУЛ ҚИЛИНГАН
1.Қонунчилик палатаси томонидан 2016 йил 24 ноябрда қабул қилинган 
2.Сенат томонидан 2016 йил 13 декабрда маъқулланган
6 ТА БОБ,
34 ТА МОДДАДАН ИБОРАТ



9.4-ilova


9.5-ilova



10-MAVZU. KORRUPSIYA VA IJTIMOIY HAYOT. KORRUPSIYANI BARTARAF ETISHNING ASOSIY YO’NALISHLARI
Vaqt 2 soat
Reja:

1. 
   Korrupsiya va ijtimoiy hayot.
   
2. 
   Korrupsiyani bartaraf etishning asosiy yo’nalishlari.
   

3. Korrupsiyaga qarshi kurashish madaniyatining shakllantirish zaruriyati.
Tayanch so’z va iboralar
Korrupsiya, ijtimoiy hayot, korrupsiyaga qarshi kurash, korrupsiya sabablari, korrupsiyani bartaraf etishning asosiy yo’nalishlari, korrupsiyaga qarshi kurash agentligi,korrupsiyaga qarshi kurashiish madaniyati.


Adabiyotlar
Mirziyoev SH.M. Konun ustyvorligi va inson manfaatlarini ta’minlash - yurt tarakkiyoti va xalk farovonligining garovi.Uzbekiston Respublikasi Konstitusiyasi kabul kilinganining 24 yilligiga bagishlangan tantanali marosimdagi ma’ruza.//Milliy tarakkiyot yulimizni katiyat bilan davom ettirib, yangi boskichga kutaramiz.-T.: O’zbekiston, NMIU. 2017.-B.110.
O’zbekiston Respublikasining “Korrupsiyaga qarshi kurashish to’g‘risida”gi Qonuni. 4 yanvar 2017 y.// http: //parliament, gov. uz/uz/laws/adopted/253/19165/.
SH.M.Mirziyoev - Konstitusiya va konun ustivorligi - hukukiy demokratik davlat va fuqarolik jamiyatining eng muhim mezonidir. - O’zbekiston Respublikasi Konstitusiyasi kabul kilinganining 27 yilligiga bagishlangan tantanali marosimdagi ma’ruzasi. - “Xalq so’zi” gaz-si, 2019 yil 9 dekabr.
Ismoilov B.I. “Korrupsiyaga karshi kurashning xalkaro xukuqiy asoslari» maxsus kursi buyicha ma’ruza matni. T.:2013.-B.8-9.
“O’zbekiston Respublikasida korrupsiyaga karshi kurashish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to’g‘risida”gi 2019 yil 27 maydagi PF-5729-son Farmoni. –“Xalq so’zi” gaz-si, 2019 yil 28 may.
O’zbekiston Respublikasi Prezidentining “O’zbekiston Respublikasi Korrupsiyaga karshi kurashish agentligining faoliyatini tashkil etish to’g‘risida“gi 29.06.2020 PQ-4761-sonli qarori. –“Xalq so’zi” gaz-si, 2020 yil 30 iyun.
O’zbekistan Respublikasi Prezidentining “Korrupsiyaga karshi kurashish tugrisida”gi Uzbekiston Respublikasi konuniiiig koidalarini amalga oshirish chora-tadbirlari tugrisida”gi PK-2752-sonli karori. 2017 yil 2fevral. –“Xalq so’zi” gaz-si, 2017 yil 3 fevral.
Asrorov U. Korrupsiyaga qarshi kurashishda yangi tizim vayangi mexanizm yaratiladi. Respublika Korrupsiyaga qarshi kurashish agentligi direktori A. Burxonov bilan suhbat. –“YAngi O‘zbekiston” gaz-si, 2020 yil 7 oktyabr.

O‘zbekistonning Birinchi Prezidenti korrupsiya jinoyatchiligining o‘sishi nafaqat islohotlar yo‘liga jiddiy to‘siq, balki o‘tish davrida belgilangan maqsadlarga erishishga bevosita tahdid tug‘diradi, deya ta’kidlagan va shu sababli, mustaqil davlatimiz mavqeini mustahkamlash maqsadida, bu illatning oldini olish bo‘yicha bir qator tavsiyalar bergan edilar. Korrupsiya jinoyati jamiyatimiz farovonligi va iqtisodiy taraqqiyotimiz kushandasidirki, unga qarshi kurashishni aslo susaytirmasligimiz lozim.

Davlatimiz rahbari Sh.M. Mirziyoyev Oliy Majlis palatalarining qo‘shma majlisidagi “Erkin va farovon, demokratik O‘zbekiston davlatini mard va olijanob xalqimiz bilan birga quramiz”mavzuidagi ma’ruzasida“Jamiyatimizda korrupsiya, turli jinoyatlarni sodir etish va boshqa huquqbuzarlik holatlariga qarshi kurashish, ularga yo‘l qo‘ymaslik, jinoyatga jazo, albatta, muqarrar ekani to‘g‘risidagi qonun talablarini amalda ta’minlash bo‘yicha qat’iy choralar ko‘rishimiz zarur”, deb bejiz ta’kidlamadi. Mamlakatimizda olib borilayotgan tub islohotlar sharoitida davlat qurilishi va huquqiy siyosatning mazmun va mohiyatini aniqlashtirish, uning maqsad va vazifalarini islohotlarning bugungi taraqqiyoti asosida shakllantirib borish, inson manfaatlarini ta’minlashning strategik jihatdan yangi vositalar bilan bir qatorda, ham taktik xususiyatga ega bo‘lgan yangi usullarni qo‘llash, shaxs hamda jamiyat manfaatlarini yanada samaraliroq himoya qilish, korrupsiyaning oldini olishning huquqiy mexanizmlarini takomillashtirish ehtiyoji vujudga kelishi bilan belgilanadi.
Xozirgi kunda korrupsiyaga qarshi kurashishning yangi va samarali huquqiy mexanizmi yaratildi va izchillik bilan amalgam oshirilmoqda. Lekin shuni e’tibordan qochirmaslik kerakki, dunyoda XXI asr boshlariga kelib xam korrupsiyaga barxam berish masalalari xal etilgani yuk. BMT ma’lumotlariga kura dunyoda berilgan pora xajmi keyingi uch yil ichida yiliga urtacha 1 trl. AQSH dollarini tashkil etmokda. Rossiya Federasiyasi adliya vazirligi xisobiga kura korrupsiya Rossiyani 20 foiz yalpi ichki maxsulotdan maxrum kilib, u yiliga 16 trln. rublni tashkil etmokda. Rivojlangan davlatlarda xam korrupsiyani kamaytirishda xal etilmagan muammolar mavjud. Uzbekistonda xam mustakillik davrida korrupsiyaga berilgan mansabdorlar xatti-xarkatiga tulik barxam berishning xukukiy va tashkiliy jixatlari uz takomiliga etkazilmadi.
Prezident SH.M.Mirziyoevning 2017 yil 7 fevraldagi farmoni bilan tasdikdangan “2017-2021 yillarda Uzbekistan Respublikasini rivojlantirishning beshta ustuvor yunalishi buyicha Xarakatlar strategiyasi”da mamlakatda korupsiyaga karshi kurashni samarali tashkil etish buyicha vazifalar kuyildi. Uning 2-yunalishi konun ustuvorligini ta’minlash va sud-xukuk tizimini yanada islox kilish vazifalarini uz ichiga olib, uning 4-bandida jinoyatchilikka karshi kurashish va xukukbuzarliklarning oldini olish tizimini takomillashtirish vazifalari kuyildi. Xususan unda korrupsiyaga karshi kurashishning tashkiliy-xukukiy mexanizmlarini takomillashtirish va korrupsiyaga karshi kurashish tadbirlarining samaradorligini oshirish tizimini ishlab chikish vazifasi belgilandi.
2014-2017 yillarda konunlar ijrosi buyicha utkazilgan 17 mingdan ortik tekshiruv yakunlariga kura prokuratura organlari tomonidan 115228 ta prokuror nazorati xujjati kullanildi, 87094 nafar fukaroning buzilgan xukuklari tiklandi. Davlat organlarining konun xujjatlariga zid bulgan 19578 ta xujjati ustidan arz kilindi. Natijada keyinchalik ushbu xujjatlar bekor kilindi yoki konun xujjatlariga muvofik xolga keltirildi.
Uzbekiston Respublikasi Prezidentining 2015 yil 15 mayda kabul kilingan “Xususiy mulk, kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni ishonchli ximoya kilishni ta’minlash, ularni jadal rivojlantirish yulidagi tusikdarni bartaraf etish chora-tadbirlari tugrisida”gi farmonining koidalarini suzsiz ijro etishga prokuratura organlari tomonidan aloxida e’tibor karatildi. Mazkur farmon, unga muvofik kabul kilingan “Uzbekistan Respublikasining ayrim konun xujjatlariga xususiy mulkni, tadbirkorlik sub’ektlarini ishonchli ximoya kilishni yanada kuchaytirishga, ularni jadal rivojlantirish yulidagi tusikdarni bartaraf etishga karatilgan uzgartish va kushimchalar kiritish tugrisida”gi Uzbekiston Respublikasi konuni sunggi yillarda mazkur soxada kabul kilingan eng muxim normativ xujjatlar bulib kolmokda. Ushbu konun xujjatlari tadbirkorlik sub’ektlarini davlat ruyxatidan utkazish, biznes olib borishni tashkil etish, nazorat kiluvchi, xukukni muxofaza kiluvchi va boshka davlat organlari bilan xamkorlik kilish bilan boglik mazkur sub’ektlar faoliyatining deyarli barcha jixatlariga taallukdidir.
2017 yil 2 fevralda Uzbekistan Respublikasi Prezidentining “Korrupsiyaga karshi kurashish tugrisida”gi Uzbekiston Respublikasi konunining koidalarini amalga oshirish chora-tadbirlari tugrisida”gi PK-2752-sonli karori mamlakatda korrupsiyaga barxam berish va unga karshi kurashda muxim axamiyat kasb etdi. Karorga asosan “Korrupsiyaga karshi kurashish tugrisida”gi Uzbekiston Respublikasi Konuni koidalarining samarali ijrosini ta’minlash, jamiyat va davlat xayotining barcha soxalarida korrupsiyaning oldini olishga doyr chora-tadbirlarni uz vaktida va sifatli amalga oshirish maksadida “2017-2018 yillarga muljallangan korrupsiyaga karshi kurashish buyicha davlat dasturi tasdikdandi, Korrupsiyaga karshi kurashish buyicha respublika idoralararo komissiyasi tashkil etildi. Bu komissiyaning asosiy vazifalari sifatida kuyidagilar belgilandi:
-korrupsiyaga karshi kurashish soxasidagi davlat dasturlarining va boshka dasturlarning ishlab chikilishi xamda amalga oshirilishini tashkil etish;
-korrupsiyaga karshi kurashish buyicha faoliyatni amalga oshiruvchi va unda ishtirok etuvchi organlar x,amda tashkilotlarning faoliyatini muvofiklashtirish va xamkorligini ta’minlash;
-axolining xuku kiy ongi va xuku kiy madaniyatini yuksaltirishga, jamiyatda korrupsiyaga nisbatan murosasiz munosabatni shakllantirishga doyr chora-tadbirlarning ishlab chikilittti xamda amalga oshirilishini tashkil etish;
-korrupsiyaga oid xukukbuzarliklarning oldini olishga, ularni anikdashga, ularga chek kuyishga, ularning okpbatlarini, shuningdek ularga imkon beruvchi sabablar va shart-sharoitlarni bartaraf etishga doyr chora- tadbirlar samaradorligi oshirilishini ta’minlash;
-korrupsiyaning xolati va tendensiyalari tugrisidagi axborotni yigish xamda taxlil etish;
-korrupsiyaga karshi kurashish buyicha chora-tadbirlar amalga oshirilishi yuzasidan monitoringni amalga oshirish, ushbu soxadagi mavjud tashkiliy-amaliy va xukukiy mexanizmlarning samaradorligini baxolash;
-korrupsiyaga karshi kurashish tugrisidagi konun xujjatlarini takomillashtirish va ushbu soxadagi ishlarni yaxshilash yuzasidan takliflar tayyorlash;
-korrupsiyaga karshi kurashish buyicha xududiy idoralararo komissiyalar faoliyatini muvofiklashtirish¹.
Mamlakatda xar payshanba kuni “Xukukbuzarliklarni oldini olish kuni” deb e’lon kilinib, bu kunlari mexnat jamoalari va yashash joylarida xukukni ximoya kilish organlari vakillari axolini ruy berayotgan jinoyatlardan ogox etib borish, axolini xukukiy madaniyatini oshirish tadbirlarini utkazish an’anaga aylandi. SHuningdek, payshanba kunlari ichki ishlar tayanch punktlarida “ochik eshiklar kuni” utkazish, fukarolarni kabul kilish ishlari olib bori koidasi urnatildi.
2018 yil 19 fevralda Uzbekiston ichki ishlar vazirining bergan ma’lumotlariga binoan 2017 yilda 1426 ta korrupsiyaviy jinoyatlar fosh etilib, undan 171 tasi poraxurlik, 109 tasi tovlamachilik, 517 tasi firibgarlik, 125 tasi nokonuniy valyuta aylanmasini amalga oshirish, 19 tasi soxta pullarni ishlab chikish, 190 tasi davlat mulkini ugirlash va unga kamomad keltirish kabi jinoyat turlarini tashkil etdi. 2017 yilda jinoiy xarakat kilganligi uchun 230 ta ichki ishlar organlari xodimlari ustidan jinoiy ish kuzgatildi, 8000 ta xodim intizomiy javobgarlikka tortildi. Lekin, 2017 yilda 73.692 ta jinoiy ishlar fosh etilib, bu 2016 yilga nisbatan 15,7 foizga kamaygani xam kayd etildi².
SHuningdek, prokuratura, davlat milliy xavfsizligi, solik idoralari kabi mamlakatdagi barcha davlat organlari faoliyati taxlil etilganida 2017 yilga kelib korrupsiyaviy jinoyatlarning ancha kamayganligi sezildi. Bu xakda Prezident SH.Mirziyoevning 2017 yil 22 dekabrdagi Oliy Majlisga Murojaatnomasida aloxida e’tibor karatilib, mamlakatda korrupsiyaning 2016 yilga nisbatan 33%ga kamayganligi kursatib utdi.
Uzbekiston Respublikasi Bosh prokuraturasida Korrupsiyaga karshi kurashish buyicha respublika idoralararo komissiyasi tomonidan davlat dasturi ijrosi taxlili ayrim vazirlik va idoralar tomonidan belgilangan tadbirlar ijrosiga etarli mas’uliyat bilan yondashilmay, unda nazarda tutilgan tadbirlarni amalga oshirishda faol ishtirok etilmaganligi, shuningdek, korrupsiyaga karshi kurashish masalasiga doyr ukuv-metodik va ilmiy adabiyotlar ishlab ch i kil magan ligi, bu soxada tizimli ravishda ukuv mashgulotlari tashkil etilmaganligi kayd etildi. Komissiya korrupsiyaga oid xukukbuzarliklarning oldini olish, aniklash, chek kuyish, shuningdek korrupsiya xolatlarini keltirib chikarayotgan sabab va shart-sharoitlarni bartaraf etish borasidagi chora-tadbirlarning mutasaddi tashkilotlar tomonidan samarali va uz vaktida amalga oshirilishiga karatilgan anik vazifalarni kursatib utdi³.
Axolining Prezident va Xalk kabulxonalari vositasida yuz berayotgan korrupsiyaviy jinoyatlarni davlat xokimiyati organlariga tugridan-tugri etkazish imkoniyati yaratildi. Korrupsiyaga barxam berish uchun maxsus davlat xokimiyati organlari tuzilmalari shakllandi, ularning xalk oldidagi mas’ulligi oshirildi. Kiska davr ichida koorupsiyaviy jinoyatlar ancha kamaydi. Mamlakatda korrupsiyaga karshi kurashning fukarolik jamiyatiga xos bulgan shakllari va taribotlari shakllantirildi, bu soxadagi muxim vazifa sifatida axoli xuku kiy madaniyatini rivojlantirish ustuvor vazifa sifatida belgilandi. “Elektron hukumat”ning korrupsiyani kamaytirishdagi roli e’tiborga olinib, uni boshqaruv tizimiga keng joriy qilish boshlandi. Ayniqsa, davlat xizmatlaridan yuzdan ortig‘ini amalga oshirish elektronlashtirish va yagona elektron davlat portalini yaratish vositasida bajarildi. Keyingi vaqtda me’yoriy hujjatlarni korrupsiyaga qarshi ekspertizadan o‘tkazib borish an’anasi shakllandi. Shuningdek, biznes sohasida ta’magirlikka sabab bo‘ladigan tartibsizliklarga chek qo‘yish chora-tadbirlari ko‘rilmoqda. Jumladan, aksiyadorlik jamiyatlarida korporativ boshqaruv tizimini joriy etish va ular samaradorligini oshirish yo‘l-yo‘riqlari belgilandi. Savdo-sanoat palatasi “Biznes yuritish odobi kodeksi”ni qabul qildi. Ayni chog‘da, kichik va o‘rta biznesga (xususiy korxonalarga) ichki nazorat tizimini barpo etishda ko‘maklashish chora-tadbirlari ishlab chiqish va qabul qilish rejalari hozirlandi.
Qonunchilik asosida “2017-2018 yillarda korrupsiyaga qarshi kurash bo‘yicha Davlat dasturi” tasdiqlandi, unda qo‘yilgan aksariyat vazifalar amalga oshirildi. 2018 yil 9 aprelda O‘zbekiston Respublikasining “Davlat xaridlari to‘g‘risida”gi qonuni qabul qilindi. Mazkur qonunning 12-moddasi “Korrupsiyaga yo‘l qo‘ymaslik prinsipi” deb nomlanib, unda “Xarid qilish tartib-taomillarini tashkil etish va o‘tkazishga doir talablar davlat xaridlari sohasida korrupsiyaga oid huquqbuzarliklarga yo‘l qo‘ymasligi kerak. Bunda korrupsiyaning oldini olishga qaratilgan chora-tadbirlar ustuvor bo‘ladi”, degan qoida belgilandi. Shuningdek, mazkur qonun kuchi bilan bu sohada davlat xizmati ko‘rsatishning shaffof tizimi shakllantirildi.
“Korrupsiyaga qarshi kurashish to’g’risida”gi Qonunning qabul qilinishi, shuningdek Korrupsiyaga qarshi kurashish bo’yicha respublika idoralararo komissiyasining tashkil etilishi va korrupsiyaga qarshi kurashish bo’yicha Davlat dasturining tasdiqlanishi yurtimizda korrupsiya bilan bog’liq huquqbuzarliklarning oldini olishga qaratilgan qator chora-tadbirlarni samarali amalga oshirilishini ta’minladi. Misol uchun, qisqa vaqt ichida korrupsiyaga qarshi kurashishning huquqiy mexanizmlarini takomillashtirishga oid beshta normativ-huquqiy hujjat, shu jumladan, “Huquqiy axborotni tarqatish va undan foydalanishni ta’minlash to’g’risida”gi, “Ma’muriy tartib-taomillar to’g’risida”gi, “Jamoatchilik nazorati to’g’risida”gi, “Davlat xaridlari to’g’risida”gi qonunlar qabul qilindi.
O’zbekiston Respublikasi Prezidentining 2019 yil 27 maydagi “O’zbekiston Respublikasida korrupsiyaga karshi kurashish tizimini yanada takomillashtirish chora-tadbirlari to’g‘risida”gi PF-5729-son Farmoni bilan 2019-2020 yillarda korrupsiyaga karshi kurashish davlat dasturi va Korrupsiyaga karshi kurashish buyicha respublika idoralararo komissiyasining yangilangan tarkibi tasdiklangan edi.
Uzbekiston Respublikasi Prezidentining “O’zbekiston Respublikasi Korrupsiyaga karshi kurashish agentligining faoliyatini tashkil etish to’g‘risida“gi 29.06.2020 PK-4761-sonli karori asosida yangi tashkil etilgan “Korrupsiyaga karshi kurash agentligi”ning asosiy vazifalari, faoliyat yunalishlari xamda xukuklari belgilab olindi. Ular kuyidagilardan iborat:
Uzbekiston Respublikasida byudjet mablaglarining sarflanishi, davlat aktivlarining realizasiya kilinishi davlat xaridlari, investisiya loyixalarining amalga oshirilishi va davlat dasturlarini bajarilishi bilan boglik materiallar talab kilish, olish va urganish;
Jismoniy va yuridik shaxslarning korrupsiya masalalari buyicha murojaatlarni kurib chikish xamda ularning buzilgan xukuklarini tiklash va konuniy manfaatlarini ximoya kilish bo’yicha choralar kurish;
Korrupsiyaga oid xuquqbuzarliklar bo’yicha ma’muriy surishtiruvlar o’tkazish;
Ijro xokimiyati va xujalik boshkaruvi organlari xamda ularning mansabdor shaxslari karorlarida korrupsiya belgilari anikdangan xollarda ijrosini tuxtash yoki bekor kilish to’g‘risida ko’rib chikilishi majburiy bulgan takdimnomalar kiritish kabi bir kator xukukdar berilgan.
“O’zbekistonda korrupsiyaga qarshi kurashish tizimini yanada takomillashtirish to’g’risida”gi Farmon bu boradagi izchil sa’y-harakatlarning mantiqiy davomi bo’lib, bundan ko’zlangan asosiy maqsad yurtimizda korrupsiyaga qarshi kurashish tizimi samaradorligini yanada oshirish, eng yuqori darajadagi qulay investisiyaviy va ishbilarmonlik muhitini yaratish, mamlakatning xalqaro maydondagi ijobiy imijini oshirish va mustahkamlashga qaratilgan.
Mazkur Farmon bilan 2019—2020 yillarda korrupsiyaga qarshi kurashish davlat dasturi qabul qilinib, Korrupsiyaga qarshi kurashish bo’yicha respublika idoralararo komissiyasining yangilangan tarkibi tasdiqlandi.
Farmonda korrupsiyaga qarshi kurashish sohasida davlat siyosatining ustuvor yo’nalishlari ham belgilab berildi. Jumladan, sud hokimiyatining mustaqilligini yanada mustahkamlash, sudyalarga har qanday tarzda qonunga xilof ravishda ta’sir o’tkazish shart-sharoitlarini istisno etish, davlat xizmatchilarini tanlov asosida saralab olish, lavozimga tayinlash va yuqori lavozimlarga ko’tarishning shaffof tartibiga asoslangan davlat xizmati tizimini shakllantirish, davlat xizmatchilari daromadlarini deklarasiya qilish tizimini bosqichma-bosqich joriy etish, korrupsiya bilan bog’liq huquqbuzarliklar to’g’risida xabar bergan shaxslarni himoya qilishning samarali tashkiliy-huquqiy mexanizmlarini joriy etish, jamiyatda korrupsiyaga nisbatan murosasiz munosabatni kuchaytirish, davlat organlari va tashkilotlarining hisobdorligi va faoliyatining shaffofligini oshirish, fuqarolik jamiyati institutlari, ommaviy axborot vositalari faoliyatining chinakam erkinligini ta’minlash va ularni korrupsiyaga qarshi choralarni tayyorlash, o’tkazishda va ijrosini monitoring qilishda ishtirok etishga jalb qilish kabi masalalar shular jumlasidandir. Bundan buyon idoraviy korrupsiyaga qarshi kurashishning samarali dasturlarini amalga oshirish, ularning hisobdorligi va faoliyatining ochiqligi mexanizmlarini joriy etish, odob-axloq qoidalariga rioya etilishi va manfaatlar to’qnashuvining oldi olinishini ta’minlash bo’yicha amaliy chora-tadbirlarni bajarish orqali tegishli sohada korrupsiyaga oid huquqbuzarliklarga imkon yaratayotgan sabablar va shart-sharoitlarni tag-tomiri bilan yo’qotish davlat organlari va tashkilotlari rahbarlarining birinchi darajadagi muhim vazifasi hisoblanadigan bo’ldi.
Endilikda, aniqrog’i 2019 yil 1 iyuldan boshlab davlat organlari o’z zimmalariga yuklangan vazifa va funksiyalarni amalga oshirishda yuzaga keladigan korrupsiya xavf-xatarlarini vaqti-vaqti bilan majburiy ravishda baholab borishlari lozim. Agar davlat boshqaruvi va mahalliy ijro etuvchi hokimiyat organlari rahbarlari korrupsiya xavf-xatarlarini o’z vaqtida aniqlamasalar hamda tegishli baho bermasalar, shuningdek, korrupsiyaga oid huquqbuzarliklarni takroran sodir etish holatlariga yo’l qo’ysalar, shaxsan javobgar bo’ladilar.
O’tgan yillar davomida tadbirkorlik yo’lidagi ortikcha cheklovlarni bartaraf kilish, ularning faoliyatiga davlat idoralarining nokonuniy aralashuvni kat’iy cheklash borasida salmokli ishlarni amalga oshirildi. Jumladan, korrupsiyaga yo’l ochib berayotgan er ajratish amaliyoti tubdan islox kilindi. Bu jarayon endilikda er ajratish elektron tizimi orkali amalga oshirilmokda.
2020 yil 1 yanvardan boshlab xokimlarning kishlok xujaligiga muljallangan erlarni olib ko’yish bo’yicha vakolati xalk deputatlari Kengashlariga berilishi belgilangan edi. Bu o’zgarish xam mulk daxlsizligini ta’minlash yo’lidagi jiddiy kadamlardan biridir3.
Darhaqiqat, jamiyatda korrupsiyaga nisbatan murosasiz munosabatni shakllantirish bugungi kunda nihoyatda dolzarb masala bo’lib, bu borada nafaqat mas’ul idoralar, balki keng jamoatchilik ham hamjihat va hamfikr bo’lmog’i maqsadga muvofiqdir. SHundan kelib chiqib, qaerdadir ta’magirlik, poraxo’rlik holatlariga duch kelsak, har birimiz bu noxush hodisaga nisbatan befarq bo’lmasligimiz, loqaydlik qilmasligimiz, aksincha, korrupsiya illatini tag tomiri bilan quritishga qaratilgan sa’y-harakatlarni vijdonan bajarishga kirishmog’imiz burch va mas’uliyatimizga aylanmog’i darkor. Boshqacha ifodalaganda, adolatsizlikka nisbatan murosasiz bo’lishni o’zimizdan boshlashimiz zarur. Zero, bu borada har bir fuqaroning huquqi qonuniy asosda qat’iy kafolatlangan.
2019−2020-yillarda korrupsiyaga qarshi kurashish davlat dasturi qabul qilindi. Senat raisi Nig‘matulla Yo‘ldoshev boshchiligidagi Korrupsiyaga qarshi kurashish bo‘yicha respublika idoralararo komissiyasining yangilangan tarkibi tasdiqlandi.

O‘zbekistonda davlat xizmatchilari daromadlarini deklaratsiya qilishga kirishiladi. kapital qurilish va oliy ta’lim sohalarida “Korrupsiyasiz soha” loyihasi amalga oshiriladi. Prezident korrupsiyaga qarshi kurash dasturini tasdiqladi.

Prezident Shavkat Mirziyoyev 27-may kuni O‘zbekistonda korrupsiyaga qarshi kurashish tizimini yanada takomillashtirish to‘g‘risidagi farmonni imzoladi. Hujjat korrupsiyaga qarshi kurashish tizimi samaradorligini oshirish, eng yuqori darajadagi qulay ishbilarmonlik muhitini yaratish, mamlakatning xalqaro maydondagi ijobiy obro‘-e'tiborini oshirishga qaratilgan.
Qoraqalpog‘iston Respublikasi Jo‘qorg‘i Kengesi, viloyatlar va Toshkent shahar xalq deputatlari Kengashlari, tuman va shahar xalq deputatlari Kengashlarining tarkibida korrupsiyaga qarshi kurashish komissiyalari tashkil etiladi. Ular joylarda korrupsiyaga qarshi kurashish sohasidagiishlarning holatini kompleks o‘rganish, joylarda korrupsiya ko‘rinishlari namoyon bo‘lishiga olib keladigan tizimli muammolar va korrupsiyaning holati to‘g‘risida O‘zbekiston Oliy Majlisi palatalarining korrupsiyaga qarshi kurashish va sud-huquq masalalari bo‘yicha qo‘mitalariga ushbu sohadagi faoliyatni takomillashtirish yuzasidan takliflar kiritgan holda muntazam ravishda axborot berib boradi.
Farmonda korrupsiyaga qarshi kurashish sohasida davlat siyosatining ustuvor yo‘nalishlari o‘rta muddatli istiqboldaquyidagilardan iborat ekani belgilandi:

• 
  sud hokimiyatining mustaqilligini yanada mustahkamlash, sudyalarga har qanday tarzda qonunga xilof ravishda ta’sir o‘tkazish shart-sharoitlarini istisno etish;
  
•