Orfografiya (grek,to’g’ri yozish )-so’zlarni to’g’ri yozish me’yorlarini o’rganuvchi bo’lim. So’zlarni yozilishidag barqarorlik,qat’iylik millatni yakdillikka,ma’naviy jipslikka yetaklaydi
Download 35.04 Kb.
|
100 ta
- Bu sahifa navigatsiya:
- I.Fonetik me’zon
- -ga (jo’nalish kelishigi)
|
ORFOGRAFIYA Orfografiya (grek,to’g’ri yozish )-so’zlarni to’g’ri yozish me’yorlarini o’rganuvchi bo’lim.So’zlarni yozilishidag barqarorlik ,qat’iylik millatni yakdillikka ,ma’naviy jipslikka yetaklaydi .Shu ma’noda har bir xalq o’z tilining imlo qoidalarini ishlab chiqadi ,uni amaliyotga tatbiq etadi .O’zbek orfografiyasi 3 asosiy me’zonga tayanadi. Bu me’zonlar unlilarga ham ,undoshlarga ham taalluqli. I.Fonetik me’zon –ba’zi so’z va qo’shimchalarni aslidan qat’iy nazar eshitganimiz bo’yicha yozish .m;n a) o’g’lim,ulg’ay,og’zim, burnim, susaymoq,o’rnatmoq ,qizarmoq, ayrim, o’yna ,mening ,ayril, ikkov, yettov, borarkan, keloldi,kelardi ,olarkan-tovush tushishi b) so’roq,sanoq, tanlov, quvnoq,angla,tarqoq,qaynoq,suvoq,sayroqi,mudroq,yumshoq-tovush almashgan c) unga ,undan ,issiq,acchiq , obro’yim , egalla, o’shanaqa , bunim ,hissiy , shunga, unisi-tovush ortishi !!! yig’loqi , o’ynoqi , buyuringiz-1ta tovush tushishi, 1ta tovush almashishi !!! qiynog’I -1ta tovush tushishi ,2ta tovush almashishi !!! sanog’im -3ta tovush almashishi Bu fonetik o’zgarishlar asosda,qo’shimchada yoki ham asosda ,ham qo’shimchada bo’lishi mumkin .Susay, issiq, chchuk, -asosda;tilakka qishloqqa –qo’shimchada ;o’ynoqi, sanogi –ham asosda,ham qo’shimchada !!! Fonetik o’zgarishlar so’z yasovchi ta’sirida ham,shakl yasovchi ta’sirida ham bo’lishi mumkin . II. Morfologik me’zon –so’z va qo’shimchalarni aynan asliga muvofiq yozish; a)-di,-da,-dan –ketdi, ishda ,ishdan yoziladi ketti, ishta, ishtan emas b)-ga (jo’nalish kelishigi) bog’ga ,tog’ga –boqqa ,toqqa emas c)inchi ,-iston ,imsira ,ib- uchinchi,Guliston, kulimsirab, kelib –uchunchi ,Guluston emas III .Shakliy yozuv –o’zlashgan so’zlar boshqa tillarda qanday bo’lsa ,shunday yozish .m;n drama, A’zam,fikr Arabcha so’zlarni ajratish Qo’sh unlili so’zlar Tutuq belgili so’zlar Ko’pincha h tovushni qatnashishi So’zga –iy, -viy qo’shimchalarning ishtirok etishi Download 35.04 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|