Reaksiyaning umumiy ko’rinishini quyidagicha ifodalash mumkin:
Antartsen kislorod bilan quyosh nuri (hν) ta’sirida antratsen fotoksidini hosil qiladi. Hosil bo’lgan birikmaga yana kislorod ta’sir ettirilsa 9,10-antroxinonni hosil qiladi.
Reaksiya quyidagicha boradi:
Antartsen nikel (Ni) katalizatori ishtirokida vodorod bilan gidrogenlanganda 9,10-antroantratsen hosil bo’ladi. Bbinda antratsen qisman gidrogenlanadi. Reaksiya quyidagicha boradi
Antaratsen galogenlarni ham o’ziga biriktradi. Masalan bromlanganda 9-bromantratsen hosil bo’ladi. Reaksiya yuqori bosimda boradi.
Antratsen ishqoriy va ishqoriy yer metallari bilan reaksiyaga kirishadi. Masalan Na metali bilan quyidagicha jarayon sodir bo’ladi:
Antratsen suyultirilgan va konsentrlangan kislotalar eritmalari bilan ham reaksiyaga kirishadi. Masalan antratsen, sirka kislotada eritilgan nitrat kislota eritmasi bilan reaksiyaga kirishib 9-nitroantratsenni hosil qiladi
Antratsen konsentrlangan sulfat kislota eritmasi bilan yuqori bosimda reaksiyaga kirishib sharoitga qarab 1,5-antratsendisulfokislota va 1,8-antratsendisulfokislota aralashmalarini hosil qiladi. Reaksiya esa quyidagicha boradi:
Suyultirilgan sulfat kislota eritmasi bilan esa yuqori bosimda 2,7-antratsensulfokislota va 2,6-antratsendisulfokislotalarni hosil qiladi. Bunda reaksiyaning borishi sharoitning qandayligiga bog’liq bo’ladi.
Antratsen nur ta’sirida fotokimyoviy siklobirikish reaksiyasiga kirishadi va dimerlanib diantratsenga aylanadi. Hosil bo’lgan dimer qorong‘ida yana antratsenga o’tadi:
Antraxinon va uning hosilalari muhim organik birikmalardir. Masalan, 1 ,2 -digidroksiantraxinon (alizarin) muhim bo’yoq hisoblanadi:
Antratsen nitrolash va sulfolash reaksiyalariga oson kirishadi:
Do'stlaringiz bilan baham: |
