Organik kimyodan mustaqil ta`lim uchun dasturlashtirilgan topshiriqlar yaratish texnologiyasi

 
63 
 
Q o ` s h i m c h a
C h a p d a g i f o r m u l a o ` r n i g a a n c h a s o d d a l a s h t i r i l g a n , y o z i s h
o s o n b o ` l g a n f o r m u l a i s h l a t i l a d i .
B e n z o l d a g i b i r y o k i b i r n e c h a v o d o r o d a t o m l a r i n i – C H
3
, - C I ,
- N O
2
, - O H g u r u h l a r g a a l m a s h t i r i l g a n d a b e n z o l n i x o s i l a l a r i x o s i l
b o ` l a d i .
T o l u o l - b e n z o l d a g i b i t t a v o d o r o d n i m e t i l g a a l m a s h t i r i s h
n a t i j a s i d a x o s i l b o ` l a d i . B e n z o l d a n b i t t a – C H
2
g a f a r q q i l a d i .
U n i n g m o l e k u l y a r f o r m u l a s i q a n d a y?
* C
7
H
7
- - - - - - - 4 2
* C
7
H
8
- - - - - - 3 4
C
7
H
6
- - - - - - - 4 5
* t u s h u n m a d i m - - 4 9
T o g ` r i b e n z o l d a u c h t a q o ` s h b o g ` ` b o r .
B e n z o l n i t u z i l i s h f o r m u l a s i d a o d d i y v a q o ` s h b o g ` ` l a r o l t i t a
u g l e r o d a t o m l a r o r a s i d a n a v b a t l a s h i b j o y l a s h a d i . N a t i j a d a x a r b i r
u g l e r o d a t o m i d a b o ` s h q o l g a n b i t t a v a l e n t l i g i v o d o r o d a t o m i
b i l a n b o g ` ` l a n g a n . B e n z o l n i t u z i l i s h f o r m u l a s i n i y o z i n g .
T o g ` r i f a q a t u c h t a k s i l o l m a v j u d . U l a r n i n o m l a s h d a o r t o - ,
m e t a - , v a p a r a - o l d q o ` s h i m c h a l a r i s h l a t i l a d i . U l a r n i n g
m o l e k u l y a r f o r m u l a s i b i r x i l , a m m o t u z i l i s h i h a r x i l .
B u n d a y m o d d a l a r n o m l a n a d i :
P o l i m e r l a r - - - - - - - - - - 1 0
I z o m e r l a r - - - - - - - - - - - - 3 8
A l k a n l a r - - - - - - - - - - - - - 3 6

---