O‟rganish usullari reja: Anatomiyani tekshirish usullari
Download 1.25 Mb. Pdf ko'rish
|
bolalar anatomiyasi va fiziologiyasi asoslari fanini organish usullari
- Bu sahifa navigatsiya:
- 6-мавзу: GAVDA MUSKULLARI Reja: 1. Kо„krakning katta muskuli 2.
Muhim atamalar:
Fissiya-parda. Latent - yashirin davr. Miofibrall - muskul tolasi. Statik - muskulni bir xil qisqarib turishi. Dinamik ish - muskullar yordamida turli harakatlarni bajarilishi.
6-мавзу: GAVDA MUSKULLARI Reja: 1. Kо„krakning katta muskuli 2. O‟mrov osti muskuli 3. Diafragma Tayanch sо„zlar: muskul. Skelet. Reflektor. trapetsiyasimon, о‗mrov
Gavda muskullari joylashishiga qarab kо‗krak qafasi, qorin va orqa muskullariga bо‗linadi. Kо‗krak qafasi muskullari kо‗krak kafasining atrofida joylashgan bо‗lib, yuza va chuqur muskullarga bо‗linadi. KО‗KRAKNING YUZA MUSKULLARI K о‘ k r a k n i n g k a t t a m u s k u l i (m. pectoralis major) Yelpig‗ich shaklida bо‗lib, о‗mrov suyagining tо‗sh tomondagi uchidan, tо‗sh suyagining oldingi tomonidan, qorining tо‗g‗ri muskuli qinidan muskul tolalari bilan boshlanadn va Yelka suyagining katta dо‗ngi orqasidagi katta g‗adir-budurlikka birikadi. Kо‗krakning katta muskuli qisqarsa, Yelka bо‗g‗imida Yelkann bukadi, oldinga, ichkariga buradi. Kо‗l tayanch bо‗lsa, qovurg‗alarni kо‗tarib, nafas olishda qatnashadi. Chuqur nafas olinganda boshqa muskullar bilan birgalikda kо‗krak qafasini kengaytirishda ishtirok etadi.
tagida yotadi. Bu muskul II—V qovurg‗alardan tо‗rt tishli bо‗lib boshlanib, kо‗rak suyagining tumshuqsimon о‗simtasiga birikadi. U qisqarganda Yelka kamari pastga va oldinga tortiladi. Qо‗l harakatlanmaganda, qovurg‗alarni kо‗tarib, nafas olishda qatnashadi. O’mrov osti muskuli (m. subclavius) ingichka kichik muskul bо‗lib, о‗mrov suyagi bilan I qovurg‗a orasida joylashgan. Umrov mustahkam bо‗lishida bu muskul katta ahamiyatga ega.
joylashgan bо‗lib, yuqorigi 9 ta qovurg‗adan tishsimon bо‗lib boshlanadi va kо‗rakning tagidan о‗tib, uning ichki qirrasiga va pastki burchagiga birikadi. U qisqarganda, kurakni oldinga va chetga tortadi. Kurakni kо‗krak qafasiga mustahkamlaydi. Qо‗ltiq osti chuqurchasining ichki devorini hosil qiladi. KО‗KRAKNING XUSUSIY CHUQUR MUSKULLARI Q o v u r g‘ a l a r a r o m u s k u l l a r (m.m. intercostales) qovurg‗alar orasida ikki qavat bо‗lib joylashgan. T a sh q i q o v u r g‘ a l a r a r o m u s k u l l a r (m.m. intercostales externi) ning tolasi yuqoridan pastga va oldinga yo‘nalgan bо‗ladi. Bu muskullar umurtqa pog‗onasidan qovurg‗a tog‗ayigacha joylashgan. U qisqarganda qovurg‗alarni kо‗tarib, nafas olishda ishtiroq etadi. I ch k i q o v u r g‘ a l a r a r o m u s k u l l a r (m. m. intercostales interni) ning tolasi pastdan yuqoriga va oldinga yo‘nalgan bо‗ladi. Ichki qovurg‗alararo muskullar tо‗sh suyagidan qovurga burchagigacha joylashgan. U qisqarganda qovurralarni pastga tortib, nafas chiqarishda ishtiroq etadi. D i a f r a g m a (diaphragma) kо‗krak va qorin bо‗shliqlari orasidagi muskulli parda bо‗lib, gumbaz shaklida tuzilgan. Uning muskul tutamlari qovurg‗alarning pastki yoyidan, bel umurtqalaridan va tо‗sh suyagining о‗simtasidan boshlanadi. Bel umurtqalaridan boshlangan qismi 3 juft oyoqcha hosil qiladi. Muskul tolalari yuqoriga aylana shaklida kо‗tarilib, aponevroz gumbaz hosil qiladi. Diafragma qisqarganda, gumbaz pastga tushadi va kо‗krak qafasi kengayib, nafas olish harakati bajariladi, bо‗shashganda esa kо‗krak qafasi torayib, nafas chiqarish sodir bо‗ladi. Diafragmaning muskul qismida qizilо‗ngach bilan aorta о‗tadigan, pay qismida pastki kovak vena о‗tadigan teshiklar bо‗ladi. Download 1.25 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: |
ma'muriyatiga murojaat qiling