Ориентал университети Нодавлат олий таълим муассасаси Иқтисодиёт 1-12-гуруҳ талабаси Фозилжонова Матлуба Суннатилла қизи

Алишер Навоийнинг иқтисодий фикрлари

15-аср жаҳон маънавиятининг буюк сиймоси Низомиддин Мир Алишер Навоий ҳижрий 844 йил рамазон ойининг 17-куни (1441 йил 9 феврал)да Ҳиротда туғилган. Ҳирот шаҳри XV аср биринчи ярмида Соҳибқирон Амир Темур асос солган улуғ салтанатнинг иккинчи пойтахти, Темурнинг кенжа ўғли Шоҳрух Мирзонинг қўл остидаги обод манзилларидан бири эди. Алишер туғилган хонадон Темурийлар саройига азалдан яқин ва юртда муайян нуфуз соҳиби эди.

Навоий Марказий Осиё шароити учун ирригацион иншоотларни кенгайтириш – иқтисодий ривожланишга олиб борувчи муҳим омиллардан биридир, дейди. А.Навоийнинг бевосита раҳнамолиги остида 70 дан ортиқ каналлар ва ариқлар қазилди. Миллий даромаднинг асосий қисмини қишлоқ хўжалигида этиштириладиган ҳосилдан олинадиган даромад ташкил этарди. Феодал жамиятда ирригация иншоотларини қуришни кенгайтириш ўша давр иқтисодиётини ривожлантиришга кенг таъсир кўрсатар эди. Навоий феодализм даврида асосий ишлаб чиқариш воситаси бўлган ерни кенгайтиришга, унинг маҳсулдорлигини оширишга катта эътибор берди. Навоий бойликни икки йўл билан топиш мумкин, дейди.

• Навоий Марказий Осиё шароити учун ирригацион иншоотларни кенгайтириш – иқтисодий ривожланишга олиб борувчи муҳим омиллардан биридир, дейди. А.Навоийнинг бевосита раҳнамолиги остида 70 дан ортиқ каналлар ва ариқлар қазилди. Миллий даромаднинг асосий қисмини қишлоқ хўжалигида этиштириладиган ҳосилдан олинадиган даромад ташкил этарди. Феодал жамиятда ирригация иншоотларини қуришни кенгайтириш ўша давр иқтисодиётини ривожлантиришга кенг таъсир кўрсатар эди. Навоий феодализм даврида асосий ишлаб чиқариш воситаси бўлган ерни кенгайтиришга, унинг маҳсулдорлигини оширишга катта эътибор берди. Навоий бойликни икки йўл билан топиш мумкин, дейди.
• Биринчи йўли - бу ўз меҳнати билан иқтисод қилиб бойликни тўплаш, орттириш, йиғиш ва ўзига тўқ яшаш. Бундай бойлик тўплашга Навоий ҳайриҳоҳлик билдирди. У олинган ва тўпланган бойликни уч қисмга бўлиб, биринчи қисмини кетган ҳаражатга, иккинчи қисмини ўзининг ва оиласининг эҳтиёжларига, учинчи қисмини эса аҳолининг ижтимоий манфаатлари учун сарфлашга чақиради.